1868 Yılında Manastır Vilayeti’nin Debre-i Bala Sancağı’na bağlı olan, Reka-i Zir ( Aşağı Reka ) Nahiyesi’nin Rostuşe köyünde, 1700’lü yıllarda; İslam dinini Rumeli’de yaymak için Horasan’dan, kalkıp Rostuşe’ye kadar uzanan, 7 göbek Türk ve Müslüman olan Sipahi Akıncısı Zeki Bey’in torunu ve Süleyman Hoca’nın oğlu olarak dünyaya gelmiştir. Din tahsilini tamamladıktan sonra, kardeşi Molla Yusuf ile birlikte imamlık yapmak için Reka-i Bala (Yukarı Reka) Nahiyesi’nin Jirovnisa köyüne gelir. Henüz 18 yaşında ve bekar olan Molla Hüseyin, köylü tarafından sevilir ve Jirovnisa köyünde evlenir ve ömrünün sonuna kadar da bu köyde imamlık yapan Hoca Efendi’nin bu evliliğinden,
Sabri Hoca, Süleyman Hoca, Ferhat Hoca, Muhammed ( Özgül ) Hoca,
Minka (Amine) ve Melka (Melek) adlarına çocukları dünyaya gelmişlerdir.
Sabri ve Süleyman Hocalar kendisinin ölümünden sonra köyde İmamlık yapmışlardır. 1885 yılında her iki Nahiye’nin birleştirilerek Kaymakamlığa dönüştürülmesi üzerine, 1887 yılında Kaymakamlık Tebliği ile Jirovnisa’da
4 Yıllık İptidame (İptida) Mektebi açılır.
İPTİDAME ( İPTİDA ) MEKTEBİ
Bu Mektep, 1908 yılında gerçekleştirilen I. Meşrutiyet’e yani, yöre tabiriyle ” Huriyet”e kadar açık kalmıştır.
İptida Mektebinde öğretilen dersler sırasıyla şunlardır:
1-) Elifka (Elif-Ba) Kitabı,
2-) Elamka (Elham) okuma kitabı,
3-) Tebarke (Tebareke),
4-) Kasame (Din bilgisi),
5-) Vezare (Din ve Ahlak Nakş-ı)
6-) Kuran-Kerim (Müslümanların temel kitabı)
7-) İlmihal,
😎 Küçük İnşa,
9-) Büyük inşa,
10-) Hesap (Matematik),
11-) Gramer eski Türkçe (Osmanlıca),
Dersleri okutulup öğretilirmiş.
4 yıllık eğitim hizmeti veren bu İptida Mektebi’ni bitirenlere,
mezuniyet belgesi olarak (Zavarşen İspit) diploması verilirmiş.
Bu okulda Molla Hüseyin ile birlikte, Molla Esad Hoca, Sabri Hoca ve Molla Esad’ın oğlu Hamit Hocalar dersler vermişlerdir. Allah hepsinden razı olsun.
Bu okul daha sonraları Kuran kursu olarak hizmet vermiştir. Molla Hüseyin Hoca Köy İmamlığı vazifesi ile birlikte bu okulda da, ömrünün sonuna kadar öğretmenlik yaparak İslam’a hizmette bulunmuştur. Sülalesinin tamamı Rostuşe köyünde kalan Molla Hüseyin, yaşamını Jirovnisa’da sürdürmüş ve çocuklarını burada evlendirmiştir. Ayrıca Rekalar Kazası’nın son Kadı’sı olan ve Jirovnisa’da imamlık yapan, Molla Esad Hoca’nın oğlu Mahmut ile küçük kızı Melka ( Melek) yı evlendirerek, her iki din adamı dünür olmuşlardır.
Bu evlilikten Annem Luşka (Aliye), Teyzem Hamdiye ve Dayılarım Ekrem ve Enver dünyaya gelmişlerdir. Annem de dahil olmak üzere hepsi hakkın rahmetine kavuşmuşlardır. Evlatlarından sadece Sabri Hoca ve kızları Minka ( Emine) ve Melka (Melek) (Anneannem) Makedonya’da kalmışlar ve orada vefat etmişlerdir. Hocanın diğer 3 oğlu Türkiye’ye göç etmişlerdir. Süleyman Hoca, İzmit şehrine yerleşmiş, Ferhat Hoca ve Muhammed Hocalar Manisa şehrine yerleşmişlerdir. Mekânları cennet olsun… Her iki aile günümüzde bile Jirovnisa’nın en büyük aileleridir. Jirovnisa’da bulunan 3 adet Cami’den bir diğerinde imamlık yapan kardeşi, Molla Yusuf, sabah namazı için Camiye gitmek üzere evinden çıkarken, düşmanları tarafından düzenlenen pusuda ve asıl hedef Ağabeyi Molla Hüseyin olan ancak karanlıkta açılan ateş sonucunda yanlışlıkta öldürülür. Molla Hüseyin Hoca bu duruma çok üzülür. Katil veya katiller hiç bir zaman bulunamazlar. Hoca Efendi, 1938 yılında 70 yaşında vefat etmiştir. Cenazesi Jirovnisa ‘da Köyün en eski Camisi olan Dolno maalo ( Aşağı Mahalle) Camisi’nin altında bulunan kabristanda defnedilmiştir. Bütün bunları neden anlattım biliyor musunuz ? Defalarca belirttiğim ve yazdığım halde,
kendilerini Makedon sananların bu yazılanları okuyup, aatalarının kimler olduklarını okumalarını, bir kez daha hatırlamalarını sağlamak için yazdım.
Bu konu ile ilgili detaylı bilgileri; yazmış olduğum, ”Makedonya Rekalar Kazasında Türk İzleri” adlı kitabımda bulabilirsiniz …
Hiç bir zaman unutmamalıyız ki Makedonya’da doğmuş olmak, büyümek, yaşamak, bizlerin Makedon olduğu anlamını taşımaz..!!! Makedonya’dan göç etmiş olmak başka Makedon olmak başka bir kavram … Bizleri ;
Türk – İslam Kültürü ile bu günlere getiren atalarımıza ne kadar dua etsek ve şükretsek azdır.
Haftaya; Osmanlı’nın Rekalar Kazası’nda ki son Kadı’sı olan
Molla Esad Saliu Hoca Efendi hakkında bilgileri yazacağım inşallah.
Allah’a emanet olunuz.
ARAŞTIRMA-İNCELEME
1 gün önceBALKAN YEMEKLERİ
3 gün önceBALKAN YEMEKLERİ
3 gün önceHABERLER
5 gün önceHABERLER
10 gün önce