Alkışlar iki genç bilim kadınına

Koç Üniversitesi Rahmi Koç Bilim Madalyası iki genç bilim kadınının oldu. Göçmenlik konusunda yaptığı çalışmaya ödüle layık bulunan Prof. Dr. Filiz Garip, göçmen bir ailenin çocuğu ve kendisini hâlâ göçmen hissediyor. Sepsisin hızlı teşhisine imkan veren teknolojiyle ödül alan Prof. Dr. Hatice Altuğ da, geliştirdiği teknolojiyi Kovid-19’a uyarlayacaklarını anlattı.

Türkiye’nin yetiştirdiği evrensel bilgi birikimine katkıda bulunan başarılı bilim insanlarını ödüllendiren ‘Koç Üniversitesi Rahmi M. Koç Bilim Madalyası’ 2019 ve 2020 ödülleri düzenlenen online törenle iki kadın araştırmacıya verildi.

2019-2020 ödülleri

2019 yılına ait ödül, “İktisadi, İdari, Sosyal, İnsani Bilimler ve Hukuk” alanlarında çığır açıcı çalışmalar gerçekleştiren Cornell Üniversitesi Ekonomi ve Toplum Çalışmaları Merkezi Direktörü Prof. Dr. Filiz Garip’in oldu.

2020 yılının ödülü ise “Fen, Mühendislik ve Tıp Bilimleri” alanında çalışmalar gerçekleştiren İsviçre’de École Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL) Fotonik Doktora Okulu Direktörü Prof. Dr. Hatice Altuğ’a verildi. Çalışmalarıyla ufuk açan iki bilim insanı Milliyet’e konuştu. 

Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümünü bitirdikten yurtdışına doktora yapmak için giden ve orada sosyoloji üzerine çalışmalara başlayarak kariyerini tamamen değiştiren Prof. Dr. Filiz Garip, aslında ‘göçmen’ bir ailenin çocuğu.

Kendisini hâlâ ‘göçmen’ olarak hissettiğini dile getiren Prof. Dr. Garip, “Benim araştırmalarımın altında aslında çok basit bir soru yatıyor; ‘İnsanlar neden göç eder’. Bu soruyla başladım. Ben de göçmen bir ailenin kızıyım. Ailem nesiller öncesinde bugünkü Bulgaristan’a Adana’dan giden Osmanlılardan. Annem küçükken Türkiye’ye doğru yola çıkıyorlar ama demir perde inince sınıra yakın Kırcali kentine yerleşiyorlar. 20 yıl o sınırın açılmasını bekliyorlar her gün olacakmış gibi. Ellerine ilk fırsat ben doğduğumda 1978 yılında geçiyor ve eşyalarını bir kaç valize sığdırıp buz gibi bir trene binip Bursa’ya yola çıkıyorlar. Ben çocukluğum boyunca o gecenin hikayesini dinledim. Aslında mühendisliği bitirince içimde bir boşluk duygusu hissettim. Sosyolojinin içine girince de ilgimi çekti, sonuçta doğru yola girdiğimi hissettim. Göç konusunda çalışmam içten gelen kendimi anlama duygusuyla oldu” diye konuştu.

Karakteri değişecek

İklim değişikliğinin göçe etkisi üzerine araştırmalara başladığını dile getiren Prof. Dr. Filiz Garip, “Bence ilerideki göç dalgalarının en büyük sebebi iklim değişiklikleri olacak. Dünyada olduğu gibi Türkiye de bunu yaşayacak. Önümüzdeki dönemde göç hareketlerinin karakteri değişecek. Çalışmalarımı Türkiye’ye kaydırmaya başladım. Çünkü Türkiye hep göç veren bir ülkeydi ama şu anda göç alan bir ülke oldu” dedi.

Prof. Dr. Hatice Altuğ’un çalışmaları 10 Şubat 2020 tarihli Milliyet Gazetesi’nin manşetinde böyle yer almıştı.

Amaç insan hayatının kurtarılmasına katkı

Işık ve nano teknolojiyi birleştirerek yeni nesil sağlık araçları geliştiren Prof. Hatice Altuğ, yaptıkları bilimsel çalışmalarla insan hayatının kurtarılmasına katkı sağlamayı amaçladıklarını vurguladı. Laboratuvarında ölümcül sepsis hastalığının hızlı teşhisini sağlayacak bir alet geliştirdiklerini ve bu teknolojinin şu anda bir hastanenin yoğun bakım ünitesinde doktorlar tarafından denendiğini anlatan Altuğ, şunları söyledi:

“Geliştirdiğimiz bu aygıt laboratuvardan çıktı, bir doktorun eline geçti ve sonuçta belki bir hastanın hayatını kurtarabilecek üretime de dönüşebilir. Şimdi o teknolojiyi Kovid-19 üzerinde uyguluyoruz. Kovid’in devamında ortaya çıkan ve bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesi nedeniyle hastaların ölümüne neden olan sitokin sendromunun erken teşhis edilmesi üzerine çalışıyoruz. Çünkü bu erken teşhis edilirse, doktorlara hızlı teşhis ve tedavide yardımcı olabilir. Şu anda hastalardan alınan örnekler üzerinde alet ne kadar güvenilir ne kadar hassas onu araştırma aşamasındayız.”

‘En önemli ödülüm’

Prof. Dr. Altuğ, “Türkiye’den aldığım ilk ve en önemli ödül. Türkiye’de yaptığımız çalışmalara bakıp, değer vermeleri bizi bu ödüle layık görmeleri beni çok mutlu etti” dedi.