Türkiye ile Macaristan doğal gaz mutabakatının yenilenmesi için çalışıyor
AA
İSTANBUL (AA) – Macaristan devlet şirketi MVM CEEnergy Üst Yöneticisi (CEO) Laszlo Fritsch, Boru Sınırları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) ile doğal gaz alanındaki işbirliğinin ehemmiyetine işaret ederek, “Şu anda geçen yılki muahedenin yenilenmesi üzerinde çalışıyoruz.” dedi.
Fritsch, Anadolu Ajansının (AA) Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı himayesinde, “Ortak Gelecek, Ortak Hedefler” temasıyla düzenlediği İstanbul Energy Forum’unda AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Geçen yıl MVM ile BOTAŞ ortasında doğal gaz alanında imzalanan işbirliği muahedesini anımsatan Fritsch, bunun Türkiye’nin birinci defa hudut komşusu olmayan bir Avrupa ülkesine gaz sevkiyatını içermesi nedeniyle dönüm noktası olduğunu söyledi.
Fritsch, “Bu bizim için epeyce değerliydi. Zira temelde yeni bir işbirliğinin kapısını açıyor.” diye konuştu.
Orta ve Doğu Avrupa bölgesinin kendileri için büyük değer taşıdığını vurgulayan Fritsch, şunları kaydetti:
“Büyük planlarımız var. Açıkçası, Türkiye ve BOTAŞ pazarda büyük bir oyuncu haline geldi. Temelde BOTAŞ ‘gatekeeper’ olabilir ve tüm bölge için yalnızca sanal değil fizikî bir merkez de olabilir. Bu nedenle BOTAŞ ile işbirliğimizin devam etmesinin çok değerli olduğunu düşünüyorum. Şu anda geçen yılki muahedenin yenilenmesi üzerinde çalışıyoruz. BOTAŞ ile işbirliğimizi ilerletmek ve gelecekteki hacimleri artırmak istiyoruz. Bu yılın sonuna kadar bu muahedeyi tamamlamayı hedefliyoruz. Bu önümüzdeki 2025-2026 yılları için değerli olacak.”
Fritsch, MVM’nin yeşil güç alanlarına da odaklandığına dikkati çekerek, “Nükleer güç ve güneş gücü alanlarıyla ilgileniyoruz. Münasebetiyle iki ülke ortasında daha fazla işbirliği için kapının açık olduğunu düşünüyorum.” sözlerini kullandı.
Ukrayna transitinin akıbeti bölgede belirsizlik oluşturuyor
Orta Avrupa bölgesi için güvenlik ve tedarik açısından büyük kıymet taşıyan Ukrayna transitinin geleceğinin bir soru işareti olduğuna işaret eden Fritsch, şu değerlendirmede bulundu:
“Transit geçişin durup durmayacağı ya da devam edip etmeyeceği hala belgisiz. Açıkçası bunun Orta Avrupa ülkeleri için epey büyük bir tesiri olacaktır. Çekya, Avusturya, Slovakya, Macaristan ve hatta Romanya’dan bahsediyorum. Şimdi ne olacağını bilmiyoruz. Bu da birtakım belirsizlikler yaratıyor lakin Macaristan’ın TürkAkım tarafından besleniyor olması bizim için bir rahatlama sağlıyor. Macaristan için, Ukrayna transiti sona erse bile tedarik güvenliğinde sorun olmayacaktır.”
Muhabir: Firdevs Yüksel,Handan Kazancı
Oman LNG CEO’su Al Naamany, Türkiye piyasasının kıymetine dikkati çekti
AA
İSTANBUL (AA) – Oman LNG Üst Yöneticisi (CEO) Hamed Al Naamany, Anadolu Ajansının (AA) Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı himayesinde, “Ortak Gelecek, Ortak Hedefler” teması ile düzenlediği İstanbul Energy Forum’un “Gaz Güvenliğinin Yeni Dinamikleri: Bölgesel Perspektifler” başlıklı Boru Çizgileri ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) Özel Oturumu’nda değerlendirmelerde bulundu.
Enerji konusunda esneklik ve istişarelerin kendileri için önemli olduğunu anlatan Al Naamany, şunları kaydetti:
“Türkiye piyasası bizim için çok kıymetli. Vaktin zorluklarının aşılabilmesi için bu bölgede güzel niyetle birlikte çalışmamız, oturup el sıkışıp muahedemiz gerekiyor. Birbirimizle konuşmaya devam etmemiz gerekiyor. Sorun çıktığında tekrar buluşup çözmemiz gerekiyor. Dostça tahlillerle problemleri aşabileceğimize inanıyoruz.”
Al Naamany, güçte maliyet ögesinin değerini koruyacağına inandıklarını lisana getirerek, “Maliyeti azaltabilmek için rekabete ve teknolojiye kendimizi açabilmemiz lazım. Ekipman imal edebilmek, deneyimimizi kullanabilmek, aşikâr varlıkları işletebilmek için buna ehemmiyet veriyoruz, rekabetçi bir avantajımız olursa ve sizde bu varsa gelip lütfen bizimle konuşun.” dedi.
Oman LNG olarak yatırım yanında esnekliğin kendileri için kıymet taşıdığını belirterek, “Biz ortaklarımızla çalışırken kazan-kazan temelini istiyoruz. İşimiz ve iş dünyası, güç dünyası ne tarafa giderse olağan ki yakından takip edeceğiz lakin Oman LNG olarak müşteri bizim için çok değerli, her vakit onlara düzgün, düzgün, dürüst davranan bir şirket olmak önceliğimiz.” sözlerini kullandı.
Al Naamany, Umman’da da yatırımlar görmek istediklerine dikkati çekerek, “Ortaklarımızın gelmesiyle geliştirilecek altyapı yatırımları var. Devlet takviyesiyle olacak bunlar. Devletin şu an sunduğu fırsatlar bulunuyor. Pek çok kaynak bu dayanaklarla ihraç edilebilir eserlere dönüşecek.” diye konuştu.
“Türk piyasasına inanıyoruz”
SOCAR Başkanı Rövşen Necef, 2050’ye kadar iklim değişikliği ile çabada net sıfır gayeleri bulunduğunu belirterek, “Potansiyel üçüncü ülke işbirliklerini konuşuyoruz. Olağan ki dünyanın güce muhtaçlığı var. Mümkün olduğunca pak güce geçiş istiyoruz. Sürdürülebilir standartlarımız var. Tıpkı vakitte güç güvenliğini temin etmek birinci amaçlarımızdan biri. Teknolojik gelişmeler, bilim, iştirak içerisinde bunu yapabiliriz. Tek başımıza değil. Bunu yapacağımıza inanıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Necef, Türk piyasasına güvendiklerini ve Türkiye’deki petrokimya tesislerini modernize edeceklerini anlattı.
Yakında ayrıntıları paylaşacaklarını lisana getiren Necef, “Türk piyasasına inanıyoruz, güveniyoruz. Ayrıyeten, potansiyel projeleri konuşuyoruz ortaklarımızla. Güç dalında, Türkiye’de, BOTAŞ ve TPAO üzere ortaklarla çalışmak bize hem Türkiye’de hem de dışarıda itimat veriyor.” sözlerini kullandı.
MVM CEEnergy CEO’su Laszlo Fritsch, doğal gazın rolünün Macaristan ötesinde de çok kıymetli olduğunu ve tüm komşu ülkelerle iştiraklerin devam edeceğini vurgulayarak, “Tüm bölge için aslında bu işbirliği çok kıymetli elbette.” dedi.
Fritsch, şirket olarak globalleşme bağlamında LNG faaliyetlerini artıracaklarını belirterek, “Kaynaklarla, köklerle bir istikrar tesis etmek istiyoruz. Daha çok geliştireceğiz. Yeniden de kendi kaynağını kullanıyor olmak hala çok kıymetli.” görüşünü paylaştı.
“Karadeniz’de arama keşif çalışmaları Bulgaristan ve Romanya’da olduğu üzere devam edecek”
OMV Yönetim Kurulu Üyesi Franck Neel, şirketin yatırımlarının Karadeniz bölgesi dahil pek çok yerde süratle devam ettiğini belirterek, “Karadeniz’de arama keşif çalışmaları Bulgaristan ve Romanya’da olduğu üzere devam edecek. 2026’ya kadar planımız bu.” dedi.
Neel, şirketin bu yıl kıymetli yatırım kararları aldığına işaret ederek, “Enerji dalında yenilenebilir güç kesiminde şu an çok önemli yatırımlar devam ediyor. Güç dönüşümü de gündemde, o yüzden en büyük elektrikli araç şarj merkezini kurmaya çalışıyoruz.” diye konuştu.
Neel, şirketin tarihindeki en büyük yatırımlarını 2-3 yıl içinde gerçekleştirileceğini kelamlarına ekledi.
Rusya Güç Bakan Yardımcısı Pavel Sorokin ise tüm dünyanın gücün erişilebilirliği ve uygun fiyatlı olması tarafında çalışmalarda bulunduğunu lakin bu kaynakları tedarik etmenin giderek zorlaştığını bildirdi.
Enerji maliyetlerinin muhakkak bir düzeyin altına inemediğini, bunun da üretim tesislerini etkilediğini lisana getiren Sorokin, “Bu sebeple tekrar finansman oranlarının sıfıra yaklaştığı durumda artık Capex kavramını büsbütün akıllarımızdan çıkarmamız gerekiyor. Projelerimizi de buna nazaran planlamamız gerekiyor.” diye konuştu.
Sorokin, dünyanın değiştiğini, enflasyonun arttığını, güç alanında politik gerginliklerin artmasıyla pazarların yavaş yavaş ayrıştığını vurguladı.
Küresel bir pazar bile olsa herkesin “kendi köşesi”nde faaliyetlerini yürüttüğü bir global pazarla karşı karşıya olduğunu vurgulayan Sorokin, şöyle devam etti:
“Tüm dünya gücün erişilebilirliği ve uygun fiyatlı olması istikametinde çalışmalarda bulunuyor. Lakin bu kaynakları tedarik etmek giderek zorlaşıyor. Farklı ülkeler elbette kendi güç ve ekonomik güvenlikleriyle ilgileniyor lakin bu da maliyetlerin arttığı manasına geliyor. Sayın Başkan İlham Aliyev’in COP’ta da söylediği üzere her ülkenin kendi kaynakları, kendi fırsatları vardır. Türkiye’de de mesela benzeri bir durum kelam konusu. Bu kaynakları alıp kendi vatandaşlarına uygun bir fiyatta satabilme imkanı var. Gücün maliyetini, yasal düzenlemeleri de etkilemeye başlıyor. Ek gümrük tanımlarını planlarken ülkelerin de bunu bir maliyet süzgecinden geçirerek düşünmeleri gerekiyor.”
Sorokin, Asya Pasifik’teki ve Orta Asya’daki büyük oyuncuların neredeyse hepsiyle ortak bir biçimde çalıştıklarını ve daha adil lakin rekabetçiliği sağlamaya uğraş ettiklerini belirterek, “Bu noktada tıpkı vakitte BOTAŞ’ı da kutlamak istiyorum 50. yıl dönümlerinden dolayı zira çok rekabetçi, kuvvetli bir pazarda sürdürülebilir bir şirket olmaya devam ettiler. Bu çok kolay bir şey değil.” değerlendirmesinde bulundu.
Muhabir: Gülşen Çağatay,Fuat Kabakcı,Duygu Alhan
Türkiye enerji krizlerini başarıyla aştı
ANKARA-BHA
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenlenen İstanbul Enerji Forumu’nda konuşma yaptı. Etkinliğe katılanlara hitap eden Erdoğan, Türkiye’nin enerji sektörüyle ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul’a gelen katılımcıları selamlayarak, “Türkiye’nin enerji sektöründeki rolü, finansman sorunları, petrol, doğal gaz ve arz güvenliği gibi birçok başlık bu forumda ele alınacak.” ifadelerini kullandı.
Enerjinin, ulaştırma ve haberleşme ile birlikte kalkınmanın temel lokomotifi olduğunu vurgulayan Erdoğan, “Yeterli miktarda kaliteli ve temiz enerjinin uygun fiyatlarla temin edilmesi, enerji arz güvenliği, gelişmiş ve gelişmekte olan tüm ülkeler için kritik bir öneme sahiptir. Son dönemde bölgemizde yaşanan krizler, enerjinin ekonomik kalkınma açısından ne kadar hayati olduğunu gözler önüne sermiştir.” dedi.
Enerji politikası inşa edildi
Erdoğan, Rusya-Ukrayna arasındaki savaşın, enerji arzındaki dışa bağımlılığın risklerini açıkça ortaya koyduğuna dikkat çekti. Türkiye’nin bu sancılı dönemi en rahat atlatan ülkelerden biri olduğunu belirten Erdoğan, “Avrupalı dostlarımız, savaşın tetiklediği enerji krizini yakından tecrübe ettiler. Günümüzde enerji arzında kriz yaşanmıyor olsa da enerji arz güvenliğinin sağlanması konusunda her zaman hazırlıklı olmak gereklidir. Biz de bu anlayışla enerji politikamızı inşa ettik.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin enerji ithalatı konusunda bağımlı bir ülke olduğuna değinen Erdoğan, 2023 yılı itibarıyla Türkiye’nin ham petrol, LPG ve doğal gaz ithalatı için yaklaşık 70 milyar dolar ödediğini belirtti. Bu yüksek ithalatın, dış ticaret açığının en büyük nedenini oluşturduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ağır bir enerji faturasıyla sürdürülebilir ekonomik kalkınmayı sağlamak her babayiğidin harcı değildir. Türkiye, son 20 yılda yıllık yüzde 5,4 büyüyerek bu zorluğu aşmayı başarmıştır.” dedi.
BHA