Murat Hüdavendigar’ın Hatırası ve Arnavutlar

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Bilindiği üzere, Sultan Murat’ın orduları Balkanlar’da büyük fütuhat yapmış, çoğunluğu Sırplar’dan oluşan Haçlı ordularını Kosova Ovası’nda mağlup etmişti… Fakat bu savaşta Sultan Murat, savaş sonrasında, meydanı gezdiği sırada Milos Obilic adındaki bir Sırp asker tarafından sırtından hançerlenmek suretiyle şehit edildi… Sultan Murat’ın türbesi bugün bu alçak Sırp askerinin isminin verildiği şehir olan Obilic’tedir. 1912 yılında meydana gelen Balkan Savaşı’ndan sonra türbenin bakımını Sırbistan Hükümeti üzerine almış, dolayısıyla 1-14 Mart 1914 yılında İstanbul’da Türkiye ile Sırbistan arasında imzalanan barış antlaşmasının 10. maddesinde, türbenin bakımı ve bununla ilgili masraflar, Türkiye tarafından karşılanacak, denilmişti. I. Dünya Savaşı’nın patlak vermesiyle bu antlaşma yürürlükten kaldırıldı. II. Dünya Savaşı’ndan sonra, türbe devlet himayesi altına alındı ve 1960-61 yıllarında esaslı bir şekilde onarıldı…1989 yılında I. Kosova Savaşı’nın 600. yıldönümü kutlamaları nedeniyle, Yugoslavya tarafından türbenin ve selamlığın onarımı da projelendirildi. Ancak, onarım türbenin yalnızca badanalanması şeklinde uygulandı…

SON ONARIM 2005 YILINDA YAPILDI

Bu geniş çaplı onarım ile türbe bugünkü hâlini almıştır. Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye Diyanet Vakfı ve Kosova Kültür, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın işbirliği ile restorasyon Türkiye’nin finansman desteği ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma türbe, selamlık ve avlunun esaslı bir onarımı şeklinde olmuştur. Ne yazık ki, türbenin sınırları dahilinde olduğu Obilic Belediyesi hem kültürel açıdan şehrin gelişmesini önemsediğini belirtmekte, hem de Sultan Murat türbesine ve eşsiz Osmanlı medeniyeti izlerine rağmen “Obilic” ismini taşıyarak bir “dilemma” yaşamaktadır. Son olarak Türkiye’den Obilic şehrinde Sultan Murat Kültür Merkezi inşa edilmesi için ayrılmış ödeneği reddeden Obilic Belediye Başkanı Xhaferr Gashi, Osmanlı hatırasının canlandırılmasa karşı olduklarını belirten talihsiz bir açıklamada bulundu… Xhaferr Gashi: “Kültür Merkezi’nin ismini Sultan Murat koymak istediklerini öğrendiğimizde bu teklifi de reddetmek zorunda kaldık” diyecekti… Gashi’ye göre birçok Arnavut Kosova Savaşı’nda Osmanlı’ya karşı savaşmıştı ve Arnavutlar bundan gurur duymalıydı… Belediye Başkanı’nın açıklamaları Kosova’nın Geleceği için Birlik Partisi üyesi Teuta Berisha, tarafından da destek gördü… Berisha: “Zaten bir çok işgalci gördük, bir tanesine daha gerek yok” diyecekti…  Kosova Demokratik Ligi Partisi ise, Türkiye’nin teklifini destekleyen açıklamalarda bulundu ve kültürel mirasın geliştirilmesinin yalnızca bir isim anlaşmazlığı yüzünden engellenmemesi gerektiğini belirtti… Kosova Demokratik Ligi’nden Mehmet Krasniqi, “belediye başkanının çifte standart uyguladığını, Gashi tarafından bir çok sokak ismine Kosova’yla karanlık geçmişleri olan Sırpların isimlerinin verildiğini” belirtiyordu… Priştina’daki Türk Büyükelçiliği’nden Baresh Gorica, Obilic belediyesine, Bursa Osman Gazi belediyesinden daha öncede bu gibi projeler için maddi destek teklif edildiğini belirtirken, sırf isim üzerindeki anlaşmazlıktan ötürü projelerin hayata geçirilemediğini üzülerek söylüyordu… Tüm bu yaşananların özeti şudur ki; Kosovalılar medeniyet tercihi konusunda ikiye bölünmüş durumdalar… Bir kısmı hem Sırp zulmünü unutuyor, hem de tarihi inkar edip Osmanlı izlerini silmek istiyor… Diğer kesim ise tarihe sahip çıkmak istiyor fakat çabalar yeterli gelmiyor… Son yıllarda artan aşırı Arnavut Milliyetçiliği, bölge toplumsal kimliğinde çatlaklara sebep oldu… Aşırı milliyetçiliğe kapılıp tarihini ve medeniyetini inkar edenlere son söz kendisi de bir Arnavut olan Mehmet Akif’ten gelsin o halde:

“Nerde olsam çıkıyor karşıma bir kanlı ova…

Sen misin, yoksa hayâlin mi vefâsız Kosova!

Hani binlerce mefâhirdi senin her adımın

Hani sînende yarıp geçtiği yol “Yıldırım”ın

Hani asker hani kalbinde yatan Şâh-ı Şehîd

Ah o kurbân-ı zafer nerde bugün nerde o iyd

Söyle, Meşhed, öpeyim secde edip toprağını;

Yok mudur sende Murâd’ın iki üç damla kanı?

Âh Meşhed! O ne sâhandaki meyhâne midir?

Kandilin, görmüyorum, nerde şu peymâne midir?

Ya harîminde yatan, şapkalı sarhoşlar kim

Yoksa yanlış mı hayır, söyleme, bildim… Bildim!

Basacak mıydı, fakat, göğsüne Sırb’ın çarığı

Serilip yerlere binlerce şehîdin sarığı,

Silecek miydi en alçak neferin çizmesini

Dürtecek miydi geçen, leş gibi her lîmesini?”