Eski Yugoslav ülkelerinin sahip olduğu hafif silahlar hala bölgedeki insanların elinde dolaşıyor. İsviçreli bir kuruluşun yaptığı araştırma silahlanmada birinciliğin Sırbistan’a ait olduğunu ortaya koyarken, Slovenya ve Bosna listenin en gerisinde. Uzmanlar, silahsızlanmaya gidilmediği taktirde Balkanlar’daki huzurun tam tesis edilemeyeceği yönünde…

BELGRAD/Balkan Günlüğü

Kurulduğu 1945 yılından itibaren 6 ayrı cumhuriyet ve 2 özerk cumhuriyete mensup Sırp, Hırvat, Boşnak, Arnavut, Sloven ve Makedonlar, Yugoslavya çatısı altında yıllarca beraber yaşadılar. Fakat devlet başkanı Joseph Tito’nun 1980 yılında hayatını kaybetmesi, bölgedeki taşları yerinden oynattı. 1990 yılında Sovyet bloğunun parçalanmaya başlaması Yugoslavya’nın sona yaklaşmasında domino etkisi meydana getirdi. Birbirinden farklı etnik grupları aynı çatı altında tutmak giderek zorlaştı. 1991 yılında Slovenya, Makedonya ve Hırvatistan’ın bağımsızlıklarını ilan etmeleri bölgedeki kanlı savaşların ve çatışmaların kapısını araladı. Yugoslavya’da 1991’den 1999’a kadar süren dağılma süreci, yüz binlerce kişinin evsiz kalmasına ve binlerce travmaya yol açtığı gibi savaşın ve çatışmanın verdiği endişe, ciddi bir silahlanmaya da yol açtı. İsviçre’de hafif silahlara yönelik yapılan bir araştırma, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa’nın en kanlı çatışmalarının yaşandığı bölgede, her yüz kişiye düşen silah sayısının yedi olduğunu ama ülkeden ülkeye de farklılık gösterdiğini ortaya koydu. Hafif silahlara sahip olmada ABD dünya liderliğini her yüz kişiye düşen 88,8’lik silah oranıyla koruyor. İngiltere ise her yüz kişiye düşen 6,2’lik silah oranı ile dünyanın en düşük silahlanma oranına sahip.

SIRBİSTAN BİRİNCİ

Yugoslav ülkeleri içerisinde birinciliği dünyada da beşinci sırada bulunan Sırbistan alıyor. Sırbistan’da sivil vatandaşların sahip olduğu yaklaşık 3 milyon silah var. Bu rakam, Sırbistan’da her yüz kişi için 38 silahın düştüğünü ortaya koyuyor. Makedonya’da ise her yüz kişiye 24 silah düşüyor. Bu rakamın içerisine toplatılan binlerce kaçak silah da dâhil. 2006 yılında Sırbistan’dan bağımsızlığını alan Karadağ’da ise her yüz kişi için 23 silah bulunuyor. Hafif silahlanmada Karadağ’ı, Hırvatistan her yüz kişi için düşen 22 silahla takip ediyor. Hırvatistan’dan sonra ise yüzde 19,5’luk bir rakamla Kosova izliyor. 1995 yılında ağır bir savaştan çıkan ve bugün yeniden dirilmeya çalışan Bosna Hersek’te ise her yüz kişiye ortalama 17 silah düşüyor. Bölgedeki en düşük silahsızlanma oranı ise Slovenya’ya ait. Slovenya’da her yüz kişiye 13 silah düşüyor.