Bulgaristan’ın Mestanlı bölgesinde bulunun Gaziler ve Mağdurlar Vakfı Başkanı Halil Mehmet ile yaptığım röportaj, 20 yıllık meslek hayatımda en zorlandığım anlardan biriydi.
TRT Int kanalında yayınlanan “Biz Buradayız” programı için Bulgaristan’da zorla isim değiştirmelerin 24. yıldönümüne ilişkin özel bir dosya hazırlıyorduk. Halil Mehmet de işte o zorlu dönemlerin canlı tanıklarından biriydi.
Totaliter Jivkov rejiminin Bulgaristan Türklerini asimile etmek için başvurduğu yöntemleri, bu acımasız yok etme politikasına karşı Türklerin canlarını ortaya koyarak verdikleri mücadeleyi dinlerken etkilenmemek için insan değil, taş olmak gerekiyordu.
Çok değil, daha 30 yıl öncesinin karanlık günlerini anlatırken Halil Mustafa, heyecandan ellerinin ayaklarının titremesine engel olamıyordu. Halil Mehmet’in buğulu gözlerinde okuduğum acıyı, ömrümün sonuna kadar unutabileceğimi zannetmiyorum.
Berlin Duvarı yıkıldı… Doğu Bloku bir anda yok oldu gitti. Avrupa’da yakın tarihin en büyük asimilasyon politikasına maruz kalan, en büyük göçünü yaşayan Bulgaristan Türkleri için de durumlar değişti. Totaliter rejim döneminde yapılan insanlık dışı uygulamalar için ülkenin en yetkili ağızlarından özür dilendi. Bulgaristan Türklerinin kurduğu Hak ve Özgürlükler Hareketi iktidar ortağı bile oldu.
Sorunlar tamamıyle yok olmamıştı, ama eski dönemle kıyaslandığında çok şey değişmişti. Acılar iyiden iyiye silinmemiş, açılan yaralar belki tam anlamıyla iyileşmemişti, ama yarınlarda geçmişin karanlığı yoktu; bu da umut vericiydi.
Bir dönemin Demir Perde ülkelerinden olan Bulgaristan, 2007 yılında ise Avrupa Birliği’nin bir parçası oldu.
Evet, Bulgaristan büyük değişikliklere sahne oldu, ama eskinin kalıntılarından da gerçek anlamda bir türlü kurtulamadı.
İşte son dönemde Bulgaristan’da Başmüftülük konusunda yaşananlar da bunu kanıtlar nitelikte.
Artık AB üyesi olan Bulgaristan’da totaliter dönemin kalıntılarına prim veriliyor olması inanılır gibi değil.
Bulgaristan, ne yazık ki AB üyesi olarak sahip olması gereken kriterleri yerine getirmek yerine, küçük hesaplar peşinde koşmayı yeğliyor.
Başmüftü ve Yüksek İslam Şurası başkanın belirlendiği Bulgaristan Müslümanları Ulusal Kongresi’nin 2009 kararlarını teyid etmekte geçiken Bulgar mahkemeleri, Jivkov döneminin Başmüftüsü Nedim Gencev’in mahkemeye yaptığı itirazını ise hızla sonuçlandırabiliyor.
Üstelik, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Dinler Kanunu’na getirdiği eleştirileri görmezden gelerek.
Bulgaristan Türkleri çok zorlu dönemlerden geçtiler. Bu zorlu dönemlerden de yıkılmadan çıkabildiler. Son olayda da kararlılık içerisinde hareket ettikleri gözden kaçmıyor.
Ancak, yakın geçmişinde büyük bir insanlık ayıbı işleyen Bulgaristan’ın ileriye doğru yürümek yerine geriye dönmesi hiç de akıl işi değil. Ne dersiniz?…
* Gündem Gazetesi’nden alınmıştır.
|
News
KÖŞE YAZARLARI