Büyükada’da edebiyatçıların “107 yıllık sığınağı” mazisini arıyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

İSTANBUL (AA) – Tarihi yapıların onarılıp halka açılmasına öncülük eden turizmci Çelik Gülersoy tarafından Melce-i Üdeba (Edebiyatçıların Sığınağı) olarak isimlendirilen kitabevi birçok tanınmış şair ve edebiyatçıyı ağırladı.

Nurullah Ataç, Yahya Kemal, Reşat Nuri Güntekin, Ziya Gökalp, Faik Ali Ozansoy, Yunus Nadi, Yakup Kadri, İbrahim Alaaddin Gövsa, Orhan Seyfi, Orhan Pamuk ile Ahmet Ümit üzere isimlerin sıkça ziyaret ettiği kitabevi, Büyükada’ya 1917 yılında gelen Nikolas Ksidas tarafından kuruldu.

Kurucusu vefat edince oğlu Hrisafi, akabinde kız torunu Vasiliki kitapçı olarak yeri çalıştırmayı sürdürdü.

1937 doğumlu Vasiliki Hanım, bir mühlet sonra yaşlılık nedeniyle kitabevini çalıştırmakta birtakım zorluklar çekti. Bu nedenle dede ve baba yadigarı kitabevini, 1978 yılından bu yana burada çalışan, güvendiği Mihail Paşa’ya bundan 12 yıl evvel devretti.

Böylece Nikolas ve Hrisafi Ksidas’ın “dükkandan hiç kitap eksik olmaması” vasiyetini aile dışında olmasına karşın 46 yıldır burayı işleten Mihail Paşa yerine getirmeye başladı.

Paşa, AA muhabirine, şair ve edebiyatçıların sakin olduğu için Büyükada’yı tercih ettiğini, adaya gelenlerin ise kesinlikle kitabevlerine uğradığını söyledi.

Türkiye’deki bütün edebiyatçıların buradan geçtiğini anlatan Paşa, “Burası edebiyatçıların yeri ve sığınağı, birebir vakitte muharrirlerin meskenidir. 1930 ile 1940’larda edebiyatçılar burada toplanır, ne yazacaklarına burada karar verirdi. Sakin olduğu için Adaları tercih ederlerdi.” dedi.

Okumayı çok sevdiğini, Ksidas Kitabevi’ne adeta aşık olduğunu lisana getiren Paşa, “Ben buraya aşık olmasaydım bu işi yapamazdım. İnsanın işini severek yapması lazım. Ömrüm yettiği kadar, hiç aksatmadan buraya devam edeceğim.” diye konuştu.

Paşa, tıpkı kurucusu üzere çocuklarına ve torunlarına burasının kitabevi olarak devam etmesi için vasiyeti olduğunu vurguladı.

Arkadan gelecek çocuklarının ve torunlarının bu işleri yürüteceklerini belirten Paşa, “Manevi dedelerime ve ablama kelam verdim. Buradan kitap eksik olmayacak. Kitaplara ve bu yere aşığım. Yeri bize bırakanlara borçluyum.” tabirlerini kullandı.

Paşa, kitabevinin 107 yıldır kent kültürüne ve yayıncılığına katkısından dolayı Türkiye Yayıncılar Birliği tarafından kendisine “Kitabevi Emek ödülü” verildiği için memnun olduğunu söyledi.

Adada yaşayanların gazete ve kitap gereksinimlerini kitabevinden karşıladığına dikkati çeken Paşa, evvelce İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Arapça, Almanca, Rumca, Ermenice, gazete, mecmua ve kitap da satıldığını lisana getirdi.

Kitap ve gazete okuma oranındaki düşüşten ötürü üzüldüğünü anlatan Paşa, “1995 yıllarına kadar sabah 05.30’da gazete için dükkanı açıyordum fakat artık maalesef gazete okuma devranı bitti. Birebir şey kitaplar için de geçerli.” dedi.

Okumanın çok değerli olduğunu söyleyen Paşa, şöyle devam etti:

“Okumadan hiçbir şey yapamayız. Zira büyüklerimiz dediler ki ‘Okuyun, çalışın, paylaşın.’ Şayet bunları yapamazsanız ileri gidemezsiniz. Ancak bir koşulla, yorulmadan mümkün değil. Zira insanoğlu yorulmadan güzel bir şey de elde edemez. Gençlerde fazla bir okuma azmi yok. Sürekli tavsiye ediyorum. Okuyun, çalışın ve paylaşın. Şu anda cep telefonu kullanıyorlar, takviye alıyorlar. Bununla ilerleyemezler.”

“Üç jenerasyondur buradan gazete ve kitap alıyoruz”

Kitabevinin daimi müşterilerinden olan 79 yaşındaki Orta Suner, 63 yıldır Ksidas Kitabevi’nden gazete ve kitap aldığını anlattı.

Eskiden insanların gazete almak için kuyruğa girdiğini kaydeden Suner, “Adanın nüfusu evvelce azdı, sonradan çoğaldı. Ermenice günlük gazetemiz çıkar. Her gün gelir, alırım. Annem ve babam da hayattayken buradan kitap ve gazete alırdı. Ben alıyorum, benim çocuklarım da alıyor. Üç nesildir buradan gazete ve kitap alıyoruz.” diye konuştu.

84 yaşındaki Bedri Pekkip de 56 yıldır gazete ve kitaplarını tarihi kitabevinden aldığını lisana getirdi.

Muhabir: Şükrü Gündüz