Depozito iade sisteminin pilot uygulaması geri dönüşümü hızlandırdı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

ANKARA (AA) – Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 2020’de tek kullanımlık içecek ambalajlarının dönüştürülerek iktisada kazandırılması için Depozito İdare Sistemini hayata geçirdi.

Bu kapsamda 2022’de, Ankara’nın Kızılcahamam ilçesi pilot bölge seçildi. İlçenin 6 farklı noktasına depozito iade makineleri yerleştirildi.

Yazılımı yerli mühendisler tarafından yapılan makineye, ambalajlı atıkların barkodu okutuluyor. Sistem atığı, cam şişe, pet ve alüminyum ambalajlı eser olarak kategorilere ayırıyor ve ilgili atık haznesine atıyor.

Ambalajlı eserler, makineye atıldıktan sonra karşılığında şişe başına fiyat alınıyor ve bu fiyat makul marketlerde kullanılıyor.

“Doğayı koruyup yangınları engelliyoruz”

Yoğun ilgi gösterilen sistem sayesinde sokak ve caddelerde, cam şişe, pet ve alüminyum ambalaj atıkları gözle görünür seviyede azaldı. Topladıkları atıkları makinelere atanlar ek gelir elde ederken ilçe esnafının da iktisadı canlandı.

Kızılcahamam’da yaşayan Ali Güneysu, bir haftada 40 ambalaj atığı topladığını söyledi.

Atıklarının bedeli olarak makineden fiş aldığını ve o fişle marketlerde harcama yaptığını anlatan Güneysu, “Topladığım atığın ölçüsüne nazaran para kazanıyorum. Bu parayla bahçemdeki kedilere mama alıyorum. Yalnızca onlar için yapıyorum. Yoksa maksadım bununla çay, şeker almak değil, yalnızca mama.” dedi.

Güneysu, “Böylelikle doğayı koruyup yangınları engelliyoruz. Şişe kırıkları tabiatta kırılacağına burada toplansın. Herkes bu atıkları toplasa memleketimize katkı olur.” diye konuştu.

İlçede yaşayan Öznur Aksoy da çocuklarının içtiği su şişelerini ve bir restorandan çalışan eşinin getirdiği şişeleri nizamlı olarak biriktirip iade makinesini attığını söyledi.

Makinelerin çok fayda sağladığını anlatan Aksoy, “Buradan aldığımız fişleri evvel telefona yüklüyoruz. Belediyeden aldığımız fişi küçük esnafın kazanması gayesiyle marketlerde harcıyoruz. Marketten deterjan, pirinç, çay ve mutfak gereksinimlerimi alıyorum. 1 ayda 500 lira fiş alıyorum. Eşim restorandaki şişeleri biriktiriyor, burada kıymetlendiriyoruz. Tıpkı vakitte da doğayı koruyoruz.” sözlerini kullandı.

Artık Kızılcahamam’da yerde atık şişelerin bulunmadığını ve insanların çok hassas olduğunu lisana getiren Aksoy, “Bildiğim kadarıyla Türkiye genelinde şu an yalnızca Kızılcahamam’da var. Keşke başka yerlerde de bu makineler olsa.” dedi.

“Sokaklardaki pet şişe sayısı en az düzeye indi”

Kızılcahamam Belediyesi Sıfır Atık Bahçesi vazifelisi Emre Karadaş ise ilçenin çeşitli bölgelerindeki iade makinelerine vatandaşların ağır ilgi gösterdiğini vurguladı.

Toplanan atıkların, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının lisanslı geri dönüşüm firmasına gönderildiğini ve iktisada geri kazandırıldığını tabir eden Karadaş, şunları kaydetti:

“Sokaklardaki pet şişe sayısı en az düzeye indi. İlçemizde büyük bir bilinçlendirme çalışması yapıldı ve bunun yararını tabiatta şu an görüyoruz. Yoldan geçerken birinin içtiği su şişesini makineye attığını görüyoruz zira bu Kızılcahamam’da bir gelenek oldu. Kızılcahamamlılar sıfır atık konusunda bu şuuru hakikaten yakaladılar ve sonuna kadar destekliyorlar.”

Karadaş, projenin ülke geneline yayılmasının kıymetine de değindi.

Birçok noktaya depozito iade makineleri yerleştirilecek

Öte yandan, Türkiye’de 0,1-3,0 litre ortasında yılda yaklaşık 20 milyar cam, pet ve alüminyumdan yapılan ambalajlı içecek üretiliyor.

Bunların etraf kirliliğine yol açmaması maksadıyla hayata geçirilen Depozito İdare Sistemi, 2025’te Türkiye genelinde devreye girecek.

Başta satış noktaları olmak üzere birçok noktaya depozito iade makineleri yerleştirilecek.

Ambalajlı eserleri makineye attıktan sonra karşılığında şişe başına 25 kuruş alınacak. 25 kuruş, yazılımı Bakanlık tarafından yapılan e-cüzdan hesabına yatırılacak.

Vatandaş eserin fiyatı dışında ödenen bedeli geri alabilmek için sistemin belirlediği market yahut öbür toplama noktalarına yönlendirilecek, depozito bedelini geri alabilmek için atığı iade edecek.

Muhabir: Fatma Sevinç Çetin