Doğurganlık suratındaki düşüş alarm veriyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

ANKARA (AA) – AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Birleşmiş Milletler (BM) bilgilerinden derlediği bilgilere nazaran, Türkiye’nin doğurganlık suratı, 2023’te AB ortalamasının altına düştü.

Türkiye, geçmiş yıllarda AB ortalamasından daha yüksek doğurganlık süratiyle dikkati çekiyordu. Fakat doğurganlık suratı 2023 yılında AB’de 1,54 çocuk olurken, Türkiye’de 1,51’de kaldı. Türkiye’nin doğurganlık suratı 27 AB ülkesinden 16’sının gerisinde yer aldı.

Türkiye’nin doğurganlık suratı 2022’de 1,62 çocuk olurken, AB ortalaması 1,53 olarak belirlenmişti. Doğurganlık suratı 2021’de de 1,70 ile AB ortalamasının üzerinde yer alıyordu. Türkiye’nin 2001 yılındaki doğurganlık suratı ise 2,38 düzeylerinde bulunuyordu.

Türkiye’nin doğurganlık suratı geçen yıl prestijiyle dünya ortalamasının da altında yer alıyor. BM bilgilerine nazaran 2023’te dünya ortalaması 2,31 çocuk olurken, Türkiye 1,51 ile sıralamada birinci 100 ülke içerisinde bulunmuyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Türkiye’nin nüfusun kendini yenileme eşiği olan 2,1 düzeyinin altında olduğuna dikkati çekerek, “Nüfus, millet olarak en büyük gücümüzdür ve bunu korumak zorundayız. Önümüzdeki devirde bu hususta daha kararlı olacağız.” değerlendirmesinde bulunmuştu.

“Nüfus azalmaya başlayabilir”

Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayşe Abbasoğlu Özgören, bahse ait değerlendirmesinde, Türkiye’de toplam doğurganlık suratının 1950’lerden bu yana genel olarak düşüş eğiliminde olduğuna işaret etti.

Doğurganlık suratının düşmesi sonucu nüfusun yaşlanması olgusuyla karşı karşıya kaldığını belirten Özgören, çalışma çağındaki nüfusun azalmaya başlaması ve yaşlı nüfus oranının artması sonucu nüfusun direkt azalmaya başlayabileceği ihtarında bulundu.

Özgören, doğurganlık suratındaki düşüşün uzun sürecin sonucu olduğunu ve bu eğilimi durduracak yahut yavaşlatacak siyasetlerin 2008’den bu yana gündemde olduğunu anımsattı.

BM tarafından demografik fırsat penceresinin “40 yaş üzeri nüfusun toplam nüfusun yarısını oluşturduğu noktadan evvel, 15 yaş altı nüfusun toplam nüfusun yüzde 30’undan az olduğu ve 65 yaş ve üstü nüfusun toplam nüfusun yüzde 15’inden az olduğu dönem” olarak tanımlandığını belirten Özgören, şu değerlendirmede bulundu:

“Türkiye için demografik fırsat penceresi hala açık fakat bu fırsat 2040’lara kadar sürecek, bunu yaklaşmakta olan bir alarm üzere düşünebiliriz. Türkiye’de doğurganlık suratını dünya ortalamasının üzerine çıkarmak yerine 11. ve 12. Kalkınma planlarında da belirtildiği üzere doğurganlığı yenilenme seviyesinin üzerinde tutmak daha gerçekçi bir maksat olacaktır.”

Türkiye’nin yaş yapısı değişiyor

​​​​​​​Ankara Toplumsal Bilimler Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Sosyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sutay Yavuz da Türkiye’nin demografik dönüşüm sürecinde olan ülkeler ortasında yer aldığını ve büyük oranda bu süreci tamamladığını söyledi.

Bu durumun, Türkiye’nin yaş yapısının değiştiğini gösterdiğini ve nüfus piramidinin tabanında artık besbelli bir daralma olacağını bildiren Yavuz, bu piramidin orta kısmında ve yaklaşık 20-30 sene sonra da zirve noktalarında genişleme görüleceğini anlattı.

Yavuz, doğurganlık suratının tekrar yükselişe geçmesi için çalışma hayatının düzenlenmesi ve barınma konusundaki meselelerin giderilmesinin ehemmiyet taşıdığını aktarırken, kentlerde çocuklu ailelerin daha kolay hareket edebileceği alanların oluşturulması ve kreş sayılarının artırılması gerektiğini bildirdi.

Bu siyasetlerin ısrarlı biçimde uygulanması durumunda tesirlerinin görülebileceğine işaret eden Yavuz, şunları kaydetti:

“Bunlar bir ölçüde ısrarlı halde uygulandığında sonuç veriyorlar ancak bu sonuç hiçbir vakit doğurganlığı ikiye katlamıyor. Bunun bizim açımızdan değerli tarafı bu oranların daha fazla düşmemesi. Çocuk sahibi olmaya yakın lakin kararsızlık yaşayan insanları bulup onların gereksinimlerine beklentilerine uygun siyasetler tasarlamak lazım.”

Muhabir: Mertkan Oruç