0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

ANKARA (AA) – Bankadan yapılan açıklamada, 10 yıllık bir periyodu kapsayan “Avrupa ve Orta Asya’da Güç Verimliliğinin Arttırılması Programı” (E3 Programı) ile yatırımların ömrü boyunca 63 teravatsaat (TWh) güç tasarrufu sağlanması ve CO2 emisyonlarının 18,7 milyon ton azaltılması öngörülüyor.

E3 Programı kapsamında 1,46 milyar dolar Dünya Bankası finansmanı sağlanacak ve buna ek olarak 1,5 milyar dolarlık kısmı özel kesim finansmanı olmak üzere kamu, özel dal ve kalkınma bölümünden 2,4 milyar dolarlık finansman harekete geçirilecek.

Başlangıç olarak sağlanacak fonlar özel olarak 4 ülkedeki güç verimliliği programları için ayrıldı ve 10 yıllık program mühleti içerisinde öbür ülkelerin de programa dahil olması bekleniyor.

Türkiye için ek projeler de var

Yatırımlar kamu tesislerini, konutları ve konutlarda kullanılan elektrikli aygıtları, sanayi modernizasyonunu ve bölge ısıtma sistemlerinde yapılacak geliştirmeleri hedefleyecek.

Proje, Moldova – Büyüme, Dayanıklılık ve Refah için Fırsatlar (M-GROW) programından sağlanan 5 milyon dolarlık hibe ile destekleniyor.

E3 programı ayrıyeten ulusal planlara dayalı olarak tekrarlanabilir ülke projeleri geliştirecek ve sürdürülebilir finansmana erişimi destekleyecek.

Program kapsamında birinci kademede uygulanacak projeler ortasında, Türkiye’de merkezi hükümet binalarının yenilenmesine yönelik 300 milyon dolarlık Dünya Bankası finansmanı ve Moldova’da bilhassa eğitim tesisleri olmak üzere kamu binalarının ve bölgesel ısıtma sistemlerinin yenilenmesine yönelik sağlanacak, 54,5 milyon dolarlık finansman yer alıyor.

Türkiye, Moldova, Karadağ, Özbekistan ve öteki ülkelerde ek kademeler ve projeler planlanıyor.

Zaman içerisinde, E3 Programı ülkelerin kamu finansmanlı küçük ölçekli güç verimliliği programlarından daha büyük ticari finansmanlı ulusal ölçekli programlara geçişlerini destekleyecek.

Kamu finansmanının kullanımı, ticari finansörlerin getirilmesi için gerekli yatırımların gösterimi, yeni iş modellerinin test edilmesi, yatırım risklerinin azaltılması ve ticari finansmanın yanında maksatlı sübvansiyonların sağlanması üzerinde odaklanacak.

Avrupa ve Orta Asya bölgesindeki 18 ülke halihazırda COP 28’de 2030’a kadar yıllık güç verimliliği artış oranlarını ikiye katlamayı taahhüt etmiş durumda bulunuyor.

Ancak bölgede hala dünyanın güç açısından en verimsiz, karbon yoğunluklu ekonomilerinden kimileri yer alıyor.

E3 programı, güç verimliliği yatırımlarıyla alakalı yüksek süreç maliyetleri, kural ve standart eksikliği ve genel farkındalık eksikliği üzere piyasa meselelerinin ve davranış değişikliği gereksinimlerinin ele alınmasına yardımcı olacak.

Program, siyasetleri ve düzenlemeleri güçlendirecek, sağlam kurum ile kuruluşlar geliştirecek, emniyetli bilgiler oluşturarak dağıtacak, piyasa yeteneklerini geliştirecek ve özel sermayeyi harekete geçirecek.

Verimli sistemler pak ve rekabetçi

Açıklamada görüşlerine yer verilen Dünya Bankasının Avrupa ve Orta Asya Bölgesinden Sorumlu Lider Yardımcısı Antonella Bassani, güç verimliliğine yatırım yapmanın Dünya Bankası Kümesinin iklim değişikliğinin en berbat tesirlerini önlemek emeliyle pak ve verimli güce geçişi hızlandırma vizyonunun bir modülünü oluşturduğunu aktardı.

Bassani, güç verimliliğinin arttırılmasının, diğer kalkınma öncelikleri için kullanılmak üzere bütçe tasarrufu sağlayabileceğini belirterek, şunları kaydetti:

“Ayrıca güç arzı için gereken yatırım gereksinimini kıymetli ölçüde azaltabilir. Verimli sistemler işletme faaliyetlerini daha pak ve daha rekabetçi hale getirir, meskenlerde güç faturalarını düşürür, hava kirliliğini azaltır, karbon emisyonlarını azaltır ve istihdam yaratır.”

“Avrupa ve Orta Asya’daki ülkelere tecrübelerimizi aktaracağız”

Dünya Bankasının Bölge Altyapı Yöneticisi Charles Cormier de son devirde yaşanan güç krizinin, kıt doğal kaynakların korunmasını amaçlayan büyük ölçekli güç verimliliği tedbirlerine duyulan acil gereksinimi ön plana çıkardığını belirtti.

Cornier şu değerlendirmede bulundu:

“Enerji verimliliği hala yeni güç üretimi ile karşılaştırıldığında güç gereksinimlerini karşılamanın en erişilebilir ve uygun maliyetli yoludur. Programımızın temelinde, Avrupa ve Orta Asya’daki ülkelerin güç verimliliklerini arttırmalarına yardımcı olma konusundaki onlarca yıllık tecrübemiz yatmaktadır. Çeşitlilik sergileyen bir bölgede bulunmalarına karşın, bu ülkeler programın ele alınmasına yardımcı olacağı birçok ortak manisi ve ulusal önceliği paylaşmaktadır ve bölgesel bir ağ aracılığıyla bilgi paylaşımına yönelik bir platform oluşturmaktadır.”

Program kapsamında, ortalarında kendilerini bilgi alışverişine ve kapasite geliştirmeye adayan milletlerarası finansal kuruluşlarının ve donör ortakların yer aldığı, bölgesel ile global kuruluşlardan oluşan bir koalisyon oluşturulacak.

Bölgesel ağ, Güç Bölümü İdare Yardım Programı’ndan (ESMAP) başlangıçta alınacak 5 milyon dolar fiyatındaki bir hibe ile finanse edilecek.

Bu bölgesel ağ, bilgi alışverişi ve bilgi oluşturma için kolaylaştırıcı bir rol oynayacak ve ülke yaklaşımlarını koordine ederek ahenkleştirecek. Ağın öncelikli mevzuları ortasında siyaset oluşturma ve uygulama, daha geniş ölçekte uygulanacak programların tasarımı ve güç verimliliği tedbirlerinin ölçülmesi ve doğrulanması yer alacak.

E3 programı, güç güvenliğini arttırmak, güce uygun maliyetli erişimi ve pak güce geçişi desteklemek için kısa mühlet evvel uygulamaya konulan Avrupa ve Orta Asya Yenilenebilir Güç Ölçeklendirme (ECARES) Programıyla paralel olarak işleyecek.

ECARES programı pak güç arzı üzerinde odaklanırken, E3 programı güç talebini azaltmayı hedefliyor.

Muhabir: Gülşen Çağatay