En sıcak birinci 6 ayın akabinde global sıcaklıklarda düşüş öngörülüyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

İSTANBUL (AA) – Avrupa Birliğine (AB) bağlı Copernicus İklim Değişikliği Servisi bilgilerine nazaran, geçen haziran ayında global ortalama sıcaklıklar 1991-2020 ortalamasının 0,67 derece, bir evvelki en sıcak haziran olan 2023 haziran ayının ise 0,14 derece üzerine çıkarak 16,66 derece olarak ölçüldü. Böylelikle geçen ay, insanlık tarihinin en sıcak haziran ayı olarak kayıtlara geçti.

Haziranla birlikte, üst üste 13 ay sıcaklık rekoru kırılırken son 12 ayın (Temmuz 2023-Haziran 2024) global ortalama sıcaklığı, 1991-2020 ortalamasının 0,76 derece, 1850-1900 sanayi öncesi ortalamasının ise 1,64 derece üzerinde ölçülerek kayıtlardaki en yüksek düzeye ulaştı.

Yılın başından bu yana sıcaklık rekoru kırılan günler ve gelecek aylara dair sıcaklık iddialarına ait AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Kurnaz, 2024 yılının başından itibaren 182 günden 127’sinin en sıcak gün olarak kayıtlara geçtiğini söyledi.

Yılın birinci yarısının şimdiye kadar dünyada yaşanan en sıcak 6 ay olduğunu belirten Kurnaz, “1970-2000 yılları ortalamasına nazaran 2024 yılının birinci 6 ayı 0,9 derece daha sıcaktı ve yaşadığımız son 13 ayın her biri en sıcak ay rekoru kırdı. Birinci 6 ayları kıyasladığımızda bundan evvelki rekor 2016 yılındaydı ve 2024, 2016 yılını da 0,19 derece aştı.” dedi.

İklim değişikliği nedeniyle dünya ortalama sıcaklığının lineer formda değil, atmosferde meydana gelen pek çok olgudan ötürü beklenenden daha fazla ya da daha az arttığını kaydeden Kurnaz, hem bu durumu hem de Pasifik Okyanusu’nun El Nino tesiriyle olağandan daha fazla ısınmasını, son 13 ayda kırılan sıcaklık rekorlarının iki nedeni olarak sıraladı.

“2024 yazı en sıcak ikinci yahut üçüncü yaz olarak kayıtlara geçebilir”

Etkisi temmuz başı prestijiyle sona eren El Nino’nun son 13 aydaki sıcaklık rekorlarıyla direkt temaslı olduğunu anlatan Kurnaz, şu değerlendirmelerde bulundu:

“İklim değişikliği hiç olmazsa El Nino periyotları sıcak periyotlar, La Nina periyotları serin devirler olarak algılanır. Lakin bu lafı söyleyemiyoruz zira sıcaklık artıyor yalnızca birtakım periyotlarda çok daha fazla, kimi periyotlarda daha az. Temmuz başı prestijiyle El Nino tesiri bitti ve yavaş yavaş La Nina’ya geçiyoruz münasebetiyle bundan sonraki aylar, geçtiğimiz 13 ayın kırdığı rekorları devam ettirmeyecek. Bundan sonra yeniden sıcak vakitler görecek olsak da ‘rekor sıcaklık’ lafını çok fazla kullanamayacağız.”

Bu yılın çok büyük ihtimalle en sıcak yaz olmayacağını lakin serin bir yaz halinde de anılmayacağını vurgulayan Kurnaz, 2024 yazının en sıcak ikinci yahut üçüncü yaz olarak kayıtlara geçebileceği varsayımında bulundu.

Yılın geri kalan kısmında nadiren de olsa sıcaklık rekorlarıyla karşılaşılabileceğini kelamlarına ekleyen Kurnaz, “Dünya ortalama sıcaklığının rekor kırma mümkünlüğü artık çok azalıyor. Zira geçtiğimiz sene 3 Temmuz’da sıcaklık rekorları çıldırmaya başlamıştı. Bu sene 3 Temmuz’da o denli bir çıldırma yok. Hasebiyle geçen yılın sıcaklıkları 3 Temmuz’dan itibaren bu yılın sıcaklıklarının üstünde gitmeye başladı. Bundan sonra bu sene boyunca bu türlü olacak. Hani tahminen ortada sırada bir iki gün çok yüksek bir sıcaklık olabilir lakin onun dışında genel yaklaşım olarak bir rekor beklemiyoruz.” diye konuştu.

“Türkiye’de ani ve şiddetli yağışlar artacak”

2024 yılının tamamına dair iddiada bulunulması için ise şu an çok erken olduğunu tabir eden Kurnaz, şunları söyledi:

“Bu soruyu şu anda bilim insanları tartışıyor. Yani bugün için ortaya çıkıp ‘evet olur’ ya da ‘hayır olmaz’ biçiminde yanıt vermek mümkün değil. Yılın bundan sonrası nasıl gidecek ona bağlı. Zira geçtiğimiz yılın temmuzdan sonrası çok sıcaktı. Bu yılın de temmuza kadarki kısmı çok sıcaktı. Neredeyse tam 6 aylık sıcaklıklar karşılıklı savaşıyor. Bundan sonra şayet havalar hakikaten önemli serinlerse o vakit 2024 ikinciliğe düşer fakat çok fazla serinlemeyecek olursa birinci olur. Hani yüzde 50 ihtimalle ikinci, yüzde 50 ihtimalle birinci diyebilirim.”

Kurnaz, Türkiye’nin de içinde bulunduğu Akdeniz Havzası’nda yer alan ülkelerin iklim değişikliğinden makûs etkileneceği, sıcaklıkların çöldekine yakın bir düzeye geleceği, yağışların büyük ölçüde azalarak kurak günlerin artacağı ve bu durumun da ani ve şiddetli yağışları artıracağı ihtarında bulundu.

Muhabir: Yeşim Yüksel