0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

ANKARA (AA) – Fransa’da dün yapılan erken genel seçimin birinci cinsinde, çok sağcı Marine Le Pen liderliğindeki Ulusal Birlik (RN) partisinin yüzde 33’ten fazla oyla birinci sırayı almasının akabinde seçimin sonuçları Avrupa basınında yankı buldu.

Fransız gazetesi Le Parisien, “RN iktidarın kapısında” başlığını manşete taşıdı. Seçim sonuçlarına yer verilen haberde, RN’nin birinci çeşitte açık farkla birinci geldiği belirtilerek, 7 Temmuz’da yapılacak ikinci tıp sonucunda da çok sağın mecliste çoğunluğu sağlayabileceği belirtildi.

L’Opinion gazetesinin “RN’nin yükselişi (Cumhurbaşkanı Emmanuel) Macron’u devirdi” başlıklı haberinde “aşırı sağın, güçlü seferberliğin damga vurduğu seçimlerin birinci tipinde tarihi oy elde ettiği” yazıldı. Seçim sonuçlarının yüzdelerine yer verilen haberde, RN’nin yükselişi için “Dalga yükselir ve yoluna çıkan her şeyi alıp götürür.” tabiri kullanıldı.

La Croix gazetesi, “Seçim yapmak için bir hafta” başlığını manşete aldı. Haberde, “Seçimlerin birinci çeşidinde birinci çıkan RN, mutlak çoğunluğu sağlamayı umuyor.” sözünü kullanarak sol cephenin örgütlenme davetinde bulunduğu kaydedildi.

Le Monde gazetesinin haberinde seçim değerlendirmesi “Aşırı sağı iktidarın kapısına yerleştiren tarihi sonuç” yorumuyla verildi.

Sol akım Liberation gazetesi ise Jordan Bardella ve partisi RN’nin birinci çeşidi önde bitirmesine üzerine “Şaşkınlığın akabinde cephe kurmak” manşetini kapağına taşıdı. Haberde, “Parlamento seçimlerinin birinci cinsinden zaferle çıkan RN artık iktidarın eşiğinde. Sol ittifak direniyor. Macron yerde. Yalnızca cumhuriyetçi bir yaylım ateşi en berbatın yaşanmasını engelleyebilir.” sözü kullanıldı.

İspanya

La Vanguardia gazetesi, “Fransa zaferi çok sağa veriyor, Macron’u cezalandırıyor” sözünü manşetine çıkardı. “Aşırı sağın tarihi zaferi ülkeyi yönetmek için kâfi olmayabilir.” değerlendirmesine yer verilen haberde, “Fransa’nın siyasi haritası büyük ölçüde değişti ve Cumhurbaşkanı Macron’un son 7 yıldır sahnedeki hakimiyetine son verdi.” sözü kullanıldı.

Yapılan yorumda, şunlar kaydedildi:

“Aşırı sağ, dün sol koalisyona karşı açık zafer kazanarak ve Cumhurbaşkanı’nı destekleyenlerin ittifakını geride bırakarak tarihinin en yeterli sonucunu elde etti. Her şeye karşın epeyce karışık bir çoğunluk sistemi olsa da çok sağ ülkeyi yönetemeyebilir. Fransa, ülkeyi yönetmesine müsaade veren çoğunlukların olmadığı istikrarsız bir periyot yaşama riskiyle karşı karşıya. 7 Temmuz’daki ikinci cins belirleyici olacak ve hala hareketlenmelere ve sürprizlere yer var.”

“Aşırı sağ parlamento seçimlerinde birinci zaferini elde etti.” manşetini atan El Pais de “İnsan hakları Avrupası ve aydınlanma fikrinin beşiği olan Fransa’nın, AB’ye kuşkucu bakan ve milliyetçi aşırı sağı iktidara getireceğine mi yoksa çok sağın bu yükselişini, sol radikalden ölçülü sağa heterojen bir koalisyonla durduracağına mı karar vermesi için bir haftası var. Çok sağın net zaferinden sonra Fransızların önündeki seçim bu olacak.” yorumuna yer verdi.

El Mundo gazetesi ise “Aşırı sağ Macron’u sildi süpürdü ve Avrupa’yı şok etti” sözünü manşetine taşıdı. Haberde, “Tarihte birinci sefer Marine Le Pen’in çok sağı, parlamento seçimlerinin birinci tipini kazandıktan sonra Fransa’da önde gelen siyasi güç olarak konumlandı, iki defa kaybeden merkezci ve Avrupa yanlısı Emmanuel Macron’u geride bırakmayı başardı. Çok sağ Fransa’da hiç olmadığı kadar iktidara yakın.” değerlendirmesine yer verildi.

Almanya

Almanya’nın yüksek tirajlı Bild gazetesi, Fransa’daki seçimleri “Sağcıların seçim zaferi. Kalıcı siyasi kriz yaklaşıyor” başlığıyla duyurdu. Fransa’da seçimin adeta bir sarsıntı tesiri yarattığı belirtilen haberde, çok sağcı Ulusal Birlik (RN) Partisi’nin gelecek pazar yapılacak ikinci tıpta mutlak çoğunluğa yaklaşmasının dehşete neden olduğu değerlendirmesinde bulunuldu.

“Le Pen’in partisi iktidarın eşiğinde. Macron kampı üçüncü sırada” manşetini kullanan Welt gazetesindeki haberde ise Marine Le Pen’in RN partisinin birinci cinste gösterdiği üstün performansın akabinde Ulusal Mecliste mutlak çoğunluğu kazanarak iktidara gelmeyi umduğu fakat Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve sol kanadın ise 7 Temmuz’da yapılacak ikinci tur seçimlerinde ortak bir cephe oluşturarak bunu engellemeye çalışacağına işaret edildi.

Spiegel dergisi ise seçim sonuçlarının Fransa’yı tarihi bir dönüm noktasıyla karşı karşıya getirdiği yorumunda bulundu. Fransa’da çok sağcıların bu sefer nitekim iktidara ulaşmaya çalıştıklarına dikkat çekilerek, Macron’un hareket alanının daraldığı ve öteki tüm partilere çok sağa karşı ittifak davetinde bulunduğu belirtildi.

Süddeutsche Zeitung ise “Aşırı sağ önde. Fransa tarihi bir dönüm noktasıyla karşı karşıya” başlıklı haberinde Fransa’nın çağdaş tarihinde hiç olmadığı kadar sağa kaydığı ve cumhuriyetin tarihi bir dönüm noktası yaşandığına yer verildi. Haberde seçime iştirak oranının geçen seçimlere nazaran düşüş göstermesinin de seçmenin bir bildirisi olarak yorumlandı.

Parlamentoda mutlak çoğunluğa ulaşılamaması durumunda parlamentonun bloke olacağı, bunun da Fransa’yı yeni bir zorlukla karşı karşıya bırakacağı belirtilerek ülkenin geniş ittifaklar kurmak için gereken koalisyon kültürüne sahip olmadığı vurgulandı.

Cumhurbaşkanı Macron’un bir yıl daha parlamentoyu feshedemeyeceği ve daha evvel hiçbir şartta istifa etmeyeceğini söylediği hatırlatılarak, “Ancak tahminen de siyasi baskı kısa müddet sonra çok büyük hale gelecek ve onu buna zorlayacaktır.” yorumu yapıldı.

İngiltere

İngiliz Sky News, Le Pen’in birinci çeşit zaferine ait haberinde, “Fransa yeni siyasi gerçekliğe hazırlanıyor.” başlığını kullandı. Sky News, çok sağcı RN’nin başbakan adayı 28 yaşındaki Jordan Bardella hakkında ise “Le Pen’in dahi çocuğu.” tabirini kullandı.

BBC ise Fransa’da aşırı sağın seçimi önde götürdüğüne ve Mecliste çoğunluk aradığına işaret etti. BBC’nin tahlilinde, “Fransa’da çok sağ artık baskın bir siyasi güç. RN, öbür bir zafer daha kazandı ve Fransa’yı kendi siyasetleriyle yönetme yolunda.” değerlendirmesi yer aldı.

The Guardian ise “Le Pen’in çok sağcı, göçmen karşıtı partisi Fransız parlamentosunun en büyük siyasi gücü olmak üzere.” sözleriyle gelişmeleri okuyucularına duyurdu. Haberde, birinci çeşit sonuçlarının bile tarihi bir gelişme olduğuna yer verilirken, gelecek hafta yapılacak ikinci tipten benzeri sonucun çıkmasıyla tarihte birinci defa Fransa’da sandıktan çok sağın çıkacağı vurgulandı.

The Telegraph müellifi Kamal Ahmed ise Fransa seçiminin İngiltere’ye tesirini kıymetlendirdi. Ahmed, çok sağın zaferinin İngiltere’de de çok sağcı partilere yarayabileceği ikazında bulunarak, “İşçi Partisinin aldığı takviye geniş fakat sığ. (Aşırı sağcı) Nigel Farage’ın Reform UK Partisi önüne çıkacak talihi değerlendirmeyi bekleyecek.” yorumunu yaptı.

Yunanistan

Yunanistan’ın Ta Nea gazetesi “Aman Tanrım!” manasına gelen Fransızca “Oh Mon Dieu!” manşetini attı. Gazete, Fransa’daki seçimlerde çok sağın “tüm duvarları yıktığını” yazdı. Gazetenin tahlilinde çok sağcı Marine Le Pen’in, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’den daha “tehlikeli” olduğu yorumu yapılarak, “Ancak Fransa demokrasisi ve Avrupa korkmayacak kadar güçlüdür.” tabiri kullanıldı.

Analizde “aşırı sağa oy verenler, bilhassa genç nesiller bu seçimi radikal bir seçim olarak görmüyor. Çok sağ, onların günlük hayatına dokunduğu için bunu çok doğal bir gelişme olarak görüyorlar.” yorumu yer aldı.

Gençlerin ebeveynlerinin tersine antifaşist anılarla büyümediğine dikkat çekilen tahlilde, faşizmin gençler için geçmişe ilişkin bir kavram olduğu tabir edildi.

EFSYN gazetesi ise “Aşırı sağa karşı demokrasi cephesi” tabirini manşetine taşıdı. Gazete ikinci tıpta Le Pen terslerinin Macron’a takviye vererek tek cephede birleşip birleşmeyeceğinin seçim sonucunda belirleyici olacağı değerlendirmesini yaptı. Çok sağın seçimlerde elde ettiği birinciliğin Fransa’nın geleceği için bir korku ögesi olduğunun altı çizilen haberde, bu durumun can sıkıcı bir gelişme olduğu lakin katiyetle sürpriz olmadığı tabir edildi.

İtalya

İtalyan basınının yüksek tirajlı gazetelerinden Corriere della Sera, “Fransa’da sağın ilerleyişi” manşetini atarken RN lideri Le Pen’in mutlak çoğunluğu hedeflediği, buna rağmen Macron’un ise “cumhuriyetçi blok” daveti yaptığı yazıldı. “Le Pencilerin net bir zafer kazandığı” belirtilen haberde, şu anki sonuçlarla çok sağın 577 sandalyeli parlamentoda mutlak çoğunluk sayısı olan 289’un altında kaldığına dikkat çekildi.

Gazetenin bir öteki haberinde, Le Pen’i kutlayan birinci İtalyan siyasetçinin sağ koalisyon iktidarının küçük ortaklarından Lig Partisi’nin başkanı ve tıpkı vakitte Başbakan Yardımcısı ve Ulaştırma-Altyapı Bakanı Matteo Salvini olduğu belirtildi. Salvini, Avrupa’daki ortağı Le Pen’i çabucak tebrik ederken, Başbakan Giorgia Meloni ve iktidarın büyük ortağı İtalya’nın Kardeşleri’nin (FdI) Fransa’daki seçimlere “ihtiyatlı bir çizgide yaklaştığı” kaydedildi.

La Repubblica da Fransa’daki seçimleri “Le Pen kazanıyor, Fransa bölündü” manşetiyle okuyucularına aktardı. Haberde, Le Pen’in zaferi gördüğü, buna rağmen Macron ve solun ikinci cins için ittifak yapmaya hazırlandığı belirtilerek, “Fransa’da çok sağ iktidara gelmenin eşiğinde. Ülkeyi fethetmeye daha evvel hiç olmadığı kadar yakın.” tabiri kullanıldı.

La Stampa gazetesinin “Fransa’da birinci tıp Le Pen’in” başlığıyla verdiği haberinde, çok sağın oy oranının parlamentoda mutlak çoğunluk için kâfi olmadığı, sol ve merkezde yer alanların ikinci cinste ittifak yapmaya hazırlandığına dikkat çekildi.

Gazetenin tahlilinde de “Macron oynadığı kumarı kaybetti. Cumhuriyetçi blok neredeyse imkansız. Cumhurbaşkanı Macron, durum bazlı ittifakları kıymetlendirecek lakin Le Pen aksisi blok kırılgan.” denildi.

İtalyan kamu yayıncısı RAI’nin haber kanalı Rainews24 ise “Aşırı sağ 5. Cumhuriyet tarihinde birinci defa iktidara gelebilir.” ifadesini kullandı.

İtalyan ANSA ajansı da “Le Pen, yüzde 34’e uçuyor. Macron’dan ‘cumhuriyetçi blok’ çağrısı” başlıklı haberinde, “Net zafer. Marine Le Pen ve partisi RN parlamento seçimlerinin birinci tipine yüzde 33-34 ile hakim oldu.” değerlendirmesi yer aldı.

Belçika

Ülkenin en yüksek tirajlı Fransızca yayın yapan gazetesi Le Soir, seçim sonuçlarını “Aşırı sağ iktidarın eşiğinde” manşetiyle duyurdu. Çok sağcı RN’nin oylarında seçimlerin birinci çeşidinde “tarihi bir artış” olduğu vurgulanırken, gelecek pazar günü yapılacak ikinci cinste mutlak çoğunluğa yaklaşma noktasına geldiği söz edildi. Seçim sonuçlarının solda birlik eğilimini teşvik edeceği lakin bunun uzun periyodik olmayacağı yorumu yapıldı.

Kamu kuruluşu RTBF de “Fransız basını Macron için bir felaketten kelam ediyor, RN mutlak çoğunluk umuyor” manşetini kullandı. RN’nin zaferiyle gelecek pazar Fransa’da İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana birinci kere çok sağın iktidara gelebileceği kaydedildi.

Flamanca yayımlanan De Morgen gazetesi de seçimin sonucunu “İkinci çeşit tarihi kıymette olacak: Fransa parlamento seçimlerinin birinci cinsini çok sağ kazandı” diye duyurdu. Seçimlerin tek gündeminin çok sağın iktidara gelip gelmeyeceği olduğu belirtilen haberde, “Emmanuel Macron, Marine Le Pen’in çok sağcı RN’sini 3 defa yenilmesinin akabinde iktidara getiren lider mı olacak?” sorusu yöneltildi.

Acil bir durum yaşandığı algısının, seçime iştirak oranını artırdığı, onlarca yıldır kayda bedel bir çekimserlik yaşanırken seçmenlerin bu sefer kitlesel bir iştirak gösterdiği tespiti paylaşıldı.

Flamanca yayın yapan devlet televizyonu VRT de “Beklendiği üzere Fransa parlamento seçimlerinin birinci çeşidini radikal sağ kazandı” manşetini kullandı. Marine Le Pen ve Jordan Bardella’dan oluşan radikal sağcı RN’nin yüzde 33,2’lik zaferini parlamentoda sandalyelere dönüştürmeyi başarıp başaramayacağının 7 Temmuz’daki cinste anlaşılacağı tabir edildi. Seçmenin üçte ikisinin sandığa gitmesinin Fransa için büyük bir oran olduğuna dikkat çekildi.

İsviçre

İsviçre’de ulusal çapta yayımlanan tek gazete Blick, Fransa’da erken genel seçimlerin birinci cins sonuçlarını “Le Pen’in sağcı milliyetçileri önde” başlığıyla duyurdu. Haberde, “Fransa, en azından birinci tıpta yeni bir parlamento seçti. Seçim daveti Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından yapıldı. Bunun uzun vadede kendisi için bir avantaj olacağını hesapladı. Muhtemelen yanıldı.” denildi. Başta başşehir Paris olmak üzere Fransa’nın birçok kentinde Le Pen ve Fransız seçmenlerin çok sağa yönelmesine karşı şov düzenlendiği de belirtildi.

Ülkede Almanca yayın yapan SRF televizyonu, haberi “Fransa’da birinci çeşit oylamanın akabinde sağcı milliyetçiler önde” başlığıyla duyurdu. Haberde, Fransa’daki erken seçim “tarihi” olarak yorumlanarak, “Seçimden sonra temelde farklı siyasi aktörlerin bir ortaya gelerek bir hükümet ittifakı oluşturması şu anda öngörülebilir bir durum değil. Fransa, Ulusal Meclis’te net bir çoğunluk olmazsa çıkmazla karşı karşıya kalacak.” değerlendirmesi yapıldı.

İsviçre kamu yayın kuruluşu RSI ise seçim sonuçlarına ait haberini “Fransa’da kritik hafta” manşetiyle sundu. Çok sağın erken seçimlerdeki zaferinin teyit edildiği vurgulanan haberde, 7 Temmuz’daki ikinci çeşitte parlamentodaki çoğunluğun netleşeceği hatırlatıldı.

Haberde, “Macron, Avrupa Parlamentosu seçimlerindeki mağlubiyetinin akabinde parlamentoyu feshederek giriştiği siyasi kumarı kaybetti. Dün parlamento seçimlerinde yaşananlardan daha da acı verici. Fransız basını yorumlarında ‘felaketten’ bahsetmekten çekinmiyor. Çok sağ, 1997’den bu yana görülmeyen yüksek iştirak sayesinde 2022 seçimlerinin neredeyse üç katı oranında oy aldı.” denildi.

Muhabir: Şilan Turp,Şenhan Bolelli,Selen Valente Rasquinho,Cüneyt Karadağ,Derya Gülnaz Özcan,Barış Seçkin,Muhammet İkbal Arslan,Behlül Çetinkaya