Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar: 3,5 milyon hanemizin gereksinimini kendi doğal gaz üretimimizle karşıladık

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

TBMM (AA) – Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, doğal gaz üretiminin artırılmasına yönelik çalışmaların devam ettiğini belirterek, “Toplam yurt içi üretimimizi günlük 8 milyon metreküpe yükselterek, 3,5 milyon hanemizin muhtaçlığını kendi doğal gaz üretimimizle karşılar hale geldik.” dedi.

Bayraktar, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Bakanlığı ile bağlı kuruluşlarının 2025 yılı bütçelerine ait sunum yaptı.

Türkiye’nin güçlü yeraltı kaynaklarına sahip olduğunu, üretilen maden çeşitliliği açısından dünyada yedinci sırada yer aldığını belirten Bayraktar, bu alandaki potansiyeli iktisada kazandırmak için “Önce İnsan, Sonra Etraf ve Sonra Katma Değerli Madencilik” vizyonuyla çalıştıklarını söyledi.

Bayraktar, madencilik dalının daha inançlı ve sürdürülebilir olması emeliyle 2023’te 8 bin 828, bu yıl ekim sonu prestijiyle ise 7 bin 833 alanda kontrol yaptıklarını tabir ederek, kelam konusu kontrollerde radar, sonar, drone, elektronik takip ve dijital ikaz sistemleri üzere teknolojilerin kullanıldığını ve yıl sonuna kadar yaklaşık 9 bin saha kontrol sayısına ulaşmayı hedeflediklerini kaydetti.

Şubatta Erzincan İliç’teki altın madeninde heyelan meydana geldiğini anımsatan Bayraktar, “Olayın çabucak akabinde İliç’teydik. Devletimiz de elindeki tüm imkan ve kabiliyetleriyle adeta seferber oldu. Toprak altında kalan 9 işçimizin arama kurtarma çalışmalarını bilfiil yerinde koordine ettik. Kesintisiz olarak bir ay boyunca burada kaldık, vatandaşlarımızın acılarını paylaştık. Hem onları hem ülke kamuoyunu şeffaf, açık ve samimi bir şekilde bilgilendirdik. Meclisimiz de bir araştırma kurulu kurarak büyük bir titizlikle bu mevzuyu ele almıştır. Hususla ilgili yasal süreci yakından takip ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Madenciliği etrafla uyumlu şekilde yürüterek, faaliyetlerin sonlandığı alanların doğaya tekrar kazandırıldığına işaret eden Bayraktar, rehabilitasyon çalışmaları kapsamında bugüne kadar 45 vilayette 9 bin hektar rehabilitasyon alanına 21 milyon adet ağaç dikildiğini lisana getirdi.

Bayraktar, yeraltı kaynaklarını ortaya çıkarmak hedefiyle kurulan Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğünün (MTA), son 10 yılda ortalama 670 bin metre sondaj gerçekleştirerek yeni rezervlerin tespitini sağladığını ve bu rezervlerin değerli bir kısmının iktisada kazandırıldığını anlatarak, şöyle devam etti:

“Madencilik dalının bugünkü fiyatlarla, Gayrisafi Yurtiçi Hasıla içinde 65 milyar lira olan hacmini 20 yıl üzere bir müddette 4 katına çıkararak 2023 yılında 270 milyar liraya ulaştırdık. Tıpkı mühlet zarfında maden ihracatımızı da 7 kat artırarak 2023 yılında 5,7 milyar dolara çıkardık. Dünyadaki rezervin yüzde 73’üne sahip olduğumuz bor madeninde yüzde 60’ın üzerinde global pazar hissesiyle bu alanda liderliğimizi sürdürüyoruz. Bu çerçevede, 2024 yılında 2,5 milyon ton bor eserleri satışı karşılığında, yüzde 97’si ihracat olmak üzere 1,3 milyar dolar satış gerçekleştirerek bir rekor kıracağız.”

Ham unsur arz güvenliği kapsamında, Asya’dan Afrika’ya farklı coğrafyalarda çalışmaların sürdüğüne dikkati çeken Bayraktar, Nijer’de arama çalışmaları yürütülen altın alanlarından birinde 2025 yılında birinci üretime başlamayı planladıklarını söyledi.

Bayraktar, 2023’te kömür ve altın dahil, orta ve uç eserler hariç olmak üzere, toplam madencilik ithalatının yaklaşık 40 milyar dolar olduğunu, bu kapsamda maden üretimini inançlı ve sürdürülebilir şekilde artırmak için çalıştıklarını söz etti.

Yeşil dönüşümün ana ögeleri olan yenilenebilir güç, elektrik depolama ve elektrikli araç teknolojilerinin yanı sıra savunma sanayi üzere ileri teknoloji alanlarında az toprak elementleri başta olmak üzere kritik ve stratejik madenler kullanıldığını aktaran Bayraktar, Eskişehir Beylikova’da keşfedilen dünyanın ikinci en büyük Az Toprak Elementleri rezerv alanındaki üretimi geliştirerek, bu alanda değerli bir global tedarikçi haline gelmeyi hedeflediklerini kaydetti.

Bayraktar, Türkiye için kritik ve stratejik madenler yol haritasının gelecek günlerde kamuoyuyla paylaşılacağını bildirdi.

“2025 yılında 143 arama sondajı yapmayı hedefliyoruz”

Bakan Bayraktar, geçen yıl 49 milyon ton ham petrol ve petrol eserleri, 4 milyon ton LPG ve 50 milyar metreküp doğal gaz ithalatı yapıldığını, 2023 yılı toplam güç ithalatı faturasının yaklaşık 70 milyar dolar olduğunu bildirdi.

Yüksek ithalat sayılarının dış ticaret açığına olumsuz tesiriyle çaba etmek için yurt içi ve yurt dışında arama ve üretim faaliyetlerinin artırıldığının altını çizen Bayraktar, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Bu emel doğrultusunda dört derin deniz sondaj gemisi, iki sismik araştırma gemisi ve takviye gemilerinden oluşan dünyanın en kıymetli ve çağdaş arama ve üretim filolarından birini kurduk. Birebir vakitte bu alanda bilakis beyin göçünü de sağlayarak kendi insan kaynağımızı güçlendirdik. Bu sayede 2020 yılında Karadeniz’de tarihimizin en büyük doğal gaz keşfini gerçekleştirdik. Deniz yüzeyinin 4 bin metre altından çıkardığımız doğal gazı karaya, 170 kilometre aradan Filyos’a ulaştırarak vatandaşlarımızın kullanımına sunuyoruz. Yani Karadeniz’in tabanına Ankara-Bolu otoyolu arası kadar adeta bir gaz otobanı inşa ettik. Sakarya Gaz Alanı’nda geçtiğimiz yıl bütçe görüşmeleri devrinde günlük 3,8 milyon metreküp olan üretimimiz bugün prestijiyle yaklaşık iki katına ulaşarak 7 milyon metreküpe çıkmıştır. Diğer sahalarımızla birlikte toplam yurt içi üretimimizi günlük 8 milyon metreküpe yükselterek, 3,5 milyon hanemizin muhtaçlığını kendi doğal gaz üretimimizle karşılar hale geldik.”

Bayraktar, Sakarya Gaz Alanı’ndaki üretimin artırılması için yapılan planlama kapsamında bir adet yüzer üretim platformunun envantere eklendiğine işaret ederek, deniz üstünde bir sanayi tesisi olan ve 2026 yılında üretime alınacak platform ile günlük üretimin 20 milyon metreküpe çıkarılacağını, böylelikle hanelerin yarısının doğal gaz muhtaçlığının mahallî gaz ile sağlanacağını vurguladı.

Mevcut alanda üretim artırılırken, yeni alanlarda sondajların devam ettiğini belirten Bayraktar, Karadeniz’de saha geliştirme çalışmaları kapsamında Abdülhamid Han gemisinin 9 Kasım’da yeni sondaja başladığını söyledi. Bayraktar, petrolde, daha evvel arama yapılmayan bölgelere odaklandıklarını, bu çerçevede Şırnak, Gabar’da Türkiye’nin kara alanlarındaki en büyük petrol keşfine imza atıldığını tabir etti.

Gabar’da günlük üretimin 57 bin varilin üzerine çıktığının altını çizen Bayraktar, “Keşfini yaptığımız petrol rezervimizi milletimizin istifadesine sunmak için dağlarda toplam 540 kilometre yol yaparak bu üretimi gerçekleştirdik. Gabar ve civarında farklı alanlarda yeni keşif kuyularını da açmaya devam ediyoruz. 2024 yılında, Şırnak, Hakkari, Van başta olmak üzere toplam 84 sondaj tamamlanmış olup bu sayısı yıl sonunda 103’e çıkaracağız. Bu sayede 66 milyon varillik yeni rezerv keşfettik. 2025 yılında ise 143 arama sondajı yapmayı hedefliyoruz. Sakarya Gaz Alanı ve Gabar Bölgesi başta olmak üzere üretim alanlarımızı genişletmek ve üretimimizi artırmak için TPAO önümüzdeki yıl 143 milyar liranın üzerinde yatırım yapacak.” diye konuştu.

Bayraktar, yurt dışındaki alanlarda gerçekleştirilen 40 bin varillik üretimle birlikte günlük toplam 155 bin varilin üzerinde petrol üretildiği bilgisini paylaşarak, 6,3 milyon arabanın yakıt muhtaçlığının karşılandığını lisana getirdi.

Doğal gaz giriş kapasitesi artırıldı

Ulusal doğal gaz şebekesine giriş noktasının 14’e, günlük giriş kapasitesinin 455 milyon metreküpe çıkarıldığını anlatan Bayraktar, doğal gaz tedarik çeşitlendirmesi için zorunlu olan 2’si sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) terminali, 3’ü Yüzer LNG Depolama ve Gazlaştırma Ünitesi (FSRU) olmak üzere 5 adet gazlaştırma tesisinin toplam giriş kapasitesinin 161 milyon metreküpe ulaştığını söyledi.

Bayraktar, dünyadaki altıncı büyük şebeke olan, yaklaşık 20 bin kilometre uzunluğundaki doğal gaz iletim sınırının yanında, şehirlerde 208 bin kilometreyi bulan doğal gaz dağıtım sınırları bulunduğunu söz ederek, kelam konusu yatırımlar sayesinde farklı tedarik kaynaklarından gereken vakitte ve ölçüde doğal gaz temin etme esnekliğine kavuşulduğunu bildirdi.

Mevcut durumda 5,8 milyar metreküp olan yer altı doğal gaz depolama kapasitesinin 2028’de 12 milyar metreküpe yükseltilerek kullanılan doğal gazın yüzde 20’den fazlasının depolanabileceğini belirten Bayraktar, “81 vilayetimizde 885 yerleşim yeri ve 222 Organize Sanayi Bölgesine doğal gazı ulaştırdık. Yalnızca son bir yılda 92 yerleşim yerine doğal gaz arzı sağladık. Türkiye artık kendi gazını üreten, kaynak ve güzergah çeşitliliğini sağlamış, güçlü altyapısı ve tedarik portföyü sayesinde ihracat kabiliyeti kazanmış, Avrupa’nın da arz güvenliğine katkı sağlayan güçte merkez ülke pozisyonuna gelmiştir.” değerlendirmesinde bulundu.

Bayraktar, yurt içi ve yurt dışında arama çalışmalarının sürdüğüne işaret ederek, Oruç Reis gemisinin Somali’de her biri 5 bin kilometrekare olan üç ruhsat alanında üç boyutlu sismik arama faaliyeti yürüttüğünü söyledi.

Doğal gazda tedarik muahedeleri uzatıldı

Doğal gaz tedariki kapsamında, Cezayir’le olan LNG anlaşmasının 2027 yılı sonuna kadar, Azerbaycan ile bu yıl sona erecek doğal gaz tedarik anlaşmasının ise 2030 yılı sonuna kadar uzatıldığı bilgisini paylaşan Bayraktar, “BOTAŞ, milletlerarası firmalarla yıllık 5,6 milyar metreküplük uzun devirli LNG tedarik anlaşmaları imzalamıştır. Uzun vadeli LNG tedarik anlaşmaları, yalnızca ülkemiz için değil bölgemiz ve Avrupa için de doğal gaz arzının çeşitlendirilmesinde ve arz güvenliğinin tesisinde çok kritik bir rol oynamaktadır.” dedi.

Türkiye’nin ortalarında Cezayir, ABD, Katar, Umman, Nijerya üzere ülkelerin yer aldığı, 34 farklı ülke ile doğal gaz ticareti yaptığını anlatan Bayraktar, şunları kaydetti:

“Doğal gazda maksadımız tedarik tarafını tekrar şekillendirerek ve çeşitlendirerek daha rekabetçi fiyatlarla doğal gaz tedarik edebilmektir. Ülkemizin yıllık ortalama 50 milyar metreküp doğal gaz tüketimi dikkate alındığında bugüne kadar yaptığımız altyapı yatırımlarıyla yıllık 80 milyar metreküp doğal gaz arzı sağlayabilecek durumdayız. Güç ticaret merkezi olma potansiyelimizi gerçeğe dönüştürerek gereksinimimizin üzerinde tedarik ettiğimiz doğal gazı güçlü altyapımız sayesinde ihraç etmeye başladık. Bu çerçevede, Bulgaristan ve Yunanistan’ın yanı sıra sonumuzun olmadığı Macaristan, Romanya, Sırbistan ve Kuzey Makedonya’ya da doğal gaz ihraç ediyoruz.”

Türkiye’nin elektrik talebinin son yirmi yılda ortalama yüzde 4,4 artarak 133 milyar kilovatsaatten 335 milyar kilovatsaate yükseldiğini aktaran Bayraktar, “Bu kadar yüksek talep artışını karşılamak için uyguladığımız siyaset ve düzenlemelerle elektrikteki kurulu gücümüzü 31 bin megavattan 114 bin 600 megavata ulaştırarak adeta güçte sessiz bir ihtilal gerçekleştirdik. Son yirmi yılda güç dalında neredeyse üç yeni Türkiye inşa ettik.” dedi.

Bayraktar, elektrik kesimini geliştirirken büyük bir dönüşüme de imza atıldığını vurgulayarak, “Rüzgar ve güneş kurulu gücümüzü neredeyse sıfırdan 31 bin megavatın üzerine çıkararak bu kısa mühlet içerisinde 23 Keban Barajı’na eş bedel gücü devreye aldık. Bugün geldiğimiz noktada yalnızca rüzgar ve güneş santrallerinden ürettiğimiz elektrik, ülkemizdeki tüm konutların yıllık elektrik gereksinimini karşılayabilmektedir.” diye konuştu.

Yenilenebilir enerjinin Türkiye’nin mevcut kurulu gücü içindeki oranını yüzde 60’a, yerli kaynakların oranını ise yüzde 70’e çıkardıklarını aktaran Bayraktar, “Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) datalarına nazaran ülkemiz, toplam yenilenebilir enerji kurulu gücü ile Avrupa’da 5’inci, dünya genelinde ise 11’inci sırada yer almaktadır.” tabirlerini kullandı.

Bayraktar, 2025’te Türkiye’nin maksadının bu alanda Avrupa’da birinci üçe, dünyada birinci dokuza girmek olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Son bir yılda yenilenebilir güç kaynaklı elektrik üretimi sonucunda yaklaşık 11 milyar dolar karşılığı olan doğal gaz ithalatını önlemiş olduk. Öbür taraftan, güç dalındaki büyüme ve yeşil dönüşümün vazgeçilmez bir kesimi olan, elektrik gücü altyapımıza yönelik yaptığımız yatırımlar sayesinde, elektrik iletim sınırı uzunluğumuz 75 bin kilometreye ulaşarak Avrupa’da ikinci büyük şebeke pozisyonuna gelmiştir. Elektrik dağıtım sınırı uzunluğumuzu da 1,4 milyon kilometrenin üzerine çıkardık.”

Türkiye’nin, Avrupa’da Almanya ve Fransa’nın akabinde elektrik talebinin en yüksek olduğu üçüncü ülke olmasına karşın elektrikli araçlara olan talebin dijitalleşme ve yapay zekanın da tesiriyle artmaya devam edeceğini belirten Bayraktar, bu talep karşılanırken elektrik üretim portföyünün 2053 net sıfır emisyon gayesi doğrultusunda şekillendirilmesi gerektiğini bildirdi.

Bayraktar, 2035’te 510 milyar kilovatsaate ulaşacak elektrik talebinin yeşil güç yüklü karşılanması için “Yenilenebilir Güç 2035” yol haritasını 21 Ekim’de kamuoyuyla paylaştıklarını anımsatarak, şöyle konuştu:

“Bu yol haritasıyla birlikte önümüzdeki 11 yılda mevcut rüzgar ve güneş kurulu gücümüzü dört katına çıkararak 31 bin megavattan 120 bin megavata yükseltmeyi hedefliyoruz. Bu yatırımların içinde bir birinci olarak toplam 5 bin megavat gücünde deniz üstü rüzgar santrallerinin kurulmasını sağlayacağız. Ayrıyeten, 2035 yılına kadar her yıl en az 2 bin megavatlık yerli aksam kullanım koşullu YEKA müsabakası yapacağız. Bu kapsamda 1200 megavatlık rüzgar ve 800 megavatlık güneş YEKA’larının ilanlarını yayımladık ve 2025 yılının Ocak ve Şubat aylarında bu yarışları gerçekleştireceğiz.”

2035’e kadar elektrik iletim altyapısına yaklaşık 28 milyar dolar yatırım planlanıyor

Baraj, göl ve göletlerin kullanılabilir rezervuar alanlarında da yüzer güneş güç santrali kurmayı hedeflediklerini belirten Bayraktar, şöyle devam etti:

“Yenilenebilir güçten elektrik üretimine yönelik bu büyük yatırım atağımızın toplam fiyatı önümüzdeki 11-12 yıl içinde yaklaşık 80 milyar doları bulacak. Yenilenebilir güç kaynakları mevsim ve hava şartlarından direkt etkilendikleri için maalesef kesintili üretim yapmaktadırlar. Bu nedenle hedeflediğimiz yenilenebilir güç kapasitesinin teknik olarak yönetilebilmesi ve elektriğin üretim noktasından tüketim noktasına kadar sıkıntısız taşınabilmesi için güçlü bir altyapıya, şebekeye sahip olmak gerekmektedir. Arz güvenliğimizin temini ismine 2035 yılına kadar elektrik iletim altyapımıza yaklaşık 28 milyar dolar civarında yatırım yapmayı planlıyoruz.”

Bayraktar, bu yatırımlarla Türkiye’yi doğudan batıya, güneyden kuzeye kuşatacak bir yeşil güç koridoru oluşturmak için 40 bin megavatlık ve yaklaşık 15 bin kilometrelik yüksek voltajlı hakikat akım (HVDC) iletim şebekesi kurulacağını aktararak, “AC sınır uzunluğumuzu da 90 bin kilometrenin üzerine çıkaracağız. Türkiye, çok daha çağdaş, çok daha güçlü ve çok daha esnek, ek kuracağımız yenilenebilir ve nükleer güç kapasitesini taşıyabilecek bir altyapıya sahip olacak.” değerlendirmesinde bulundu.

Yenilenebilir güçten elektrik üretmenin çok kıymetli olduğunu lakin daha kıymetli olanın bu üretimi kendi ekipmanları, yazılımı ve insan kaynağıyla yapabilmek olduğunu vurgulayan Bayraktar, “Uyguladığımız siyasetler ve verdiğimiz takviyeler sonucunda kullanılan ekipman ve aksamlarda güneş santralleri bazında yüzde 75, rüzgar santrallerinde ise kule, kanat ve jeneratörde yüzde 70’in üzerinde yerlilik düzeyine ulaştık. Bu sayede 2014 yılında ulusal güç endüstrimiz yalnızca 27 imalatçıdan oluşurken 10 yıl içerisinde bu sayı 500’e ulaşmıştır. Böylece yalnızca yerli ekipman üretim alanında 50 bin bireye 50 bin insanımıza yeşil istihdam imkanı sağlamış olduk.” dedi.

Yenilenebilir güç yatırımlarının müsaade süreçleri kısaltılacak

Bayraktar, Türkiye’nin milletlerarası iklim taahhütleri, hudutta karbon düzenlemeleri karşısında endüstrisinin artan emisyonsuz güç ihtiyacı, rekabetçiliği ve ülkenin 2053 maksatlarına hazır olması için bugüne kadar yapılan yatırımların üç katını, şu ana kadar yapılan yatırım müddetinin yarısında hayata geçirmesi gerektiğine işaret ederek, şunları kaydetti:

“Eğer şu ana kadarki müsaade mühletleri ile gidilirse, Türk endüstrisi ek maliyetlere maruz kalacak, net sıfır taahhütlerimiz maalesef gerçekleşmeyecektir. Bu çerçevede yenilenebilir güçte 2035 amaçlarımıza ulaşmak için, ülke olarak ıslahat niteliğinde düzenlemelere gereksinim duymaktayız. Tüm dünyada olduğu üzere, yenilenebilir güç yatırımlarının müsaade süreçlerini kısaltmamız gerekiyor. Bu hedefle ilgili Bakanlıklarımızla birlikte ortalamada 48 ayı bulan uzun müsaade süreçlerini 24 ayın altına düşürecek bir model üzerinde çalışıyoruz. İnşallah en kısa vakitte bu mevzuyu Meclisimizin gündemine getirecek ve sizlerin de dayanağıyla bu harika müsaade periyodu yatırım süratimizi önemli formda arttıracaktır.”

Dünyanın 2050’de net sıfır emisyon maksadına ulaşabilmesi ve global sıcaklık artışının 1,5 dereceyle sonlandırılması için nükleer gücün kilit bir rol oynadığını vurgulayan Bayraktar, bu kapsamda geçen yıl Dubai’de düzenlenen COP28’de 25 ülkenin “Nükleer Enerjiyi Üç Katına Çıkarma Deklarasyonu”na imza attığını anımsattı.

Bayraktar, Bakü’de devam eden COP29’da Türkiye’nin de kelam konusu deklarasyona imza attığını belirterek, bildirgeyi onaylayan toplam ülke sayısının 31’e çıktığı bilgisini paylaştı.

Sıfır karbon salımıyla güç üreten nükleer güç santrallerinin, elektrik üretiminde daima ve emniyetli bir baz yük kapasite sağlayarak güç arzının istikrarını ve kesintisiz elektrik teminini desteklediğini kaydeden Bayraktar, “Bu nedenle, ülkemizin yetmiş yıllık nükleer güç hayalini Akkuyu Nükleer Güç Santrali projemizle gerçeğe dönüştürüyoruz. Bugün prestijiyle dünyadaki en büyük nükleer güç santrali şantiyesi olan Akkuyu’da, tüm ulusal ve milletlerarası güvenlik standartlarına uygun olarak dört nükleer reaktörün inşası tıpkı anda devam ediyor. Halihazırda yaklaşık 30 bin kişi bu projede istihdam edilmekte olup, işletme evresinde ise 4 bin bireye daima istihdam sağlanacaktır. Akkuyu Nükleer Güç Santrali tümüyle devreye alındığında Türkiye’nin elektrik muhtaçlığının yüzde 10’unu karşılayacak ve yıllık 7 milyar metreküp doğal gaz ithalatı ile 35 milyon ton karbon salımını önleyecektir.” diye konuştu.

Bayraktar, kısa bir müddette nükleer güç alanında çalışan kuruluşların, kabiliyet ve yetkinliklerini milletlerarası düzeye yükselttiğini tabir ederek, “Örneğin, nükleer santrallerin kontrolü ve nezareti alanında faaliyet gösteren kamu şirketimiz Nükleer Teknik Dayanak AŞ (NÜTED), Macaristan’daki nükleer güç santralinin kontrol süreçlerinde yer alarak, nükleer alanda birinci hizmet ihracatımızı gerçekleştirmiştir. Net sıfır emisyon maksadımıza ulaşabilmemiz için 2035 yılına kadar 7 bin 200 megavat ve 2050 yılına kadar 20 bin megavatlık bir nükleer kapasiteye sahip olmamız gerekmektedir.” değerlendirmesinde bulundu.

Bu doğrultuda Sinop ve Trakya nükleer güç santrali projelerine ve küçük modüler reaktörlere ait çalışmaların yürütüldüğünü vurgulayan Bayraktar, “Nükleer sanayimizde ekipman üretim kabiliyetini geliştirmenin yanı sıra bilhassa bu alanda uzman insan kaynağımızla kendi santrallerimizi kurmak, ekipman ve hizmet ihracatı yapabilecek bir düzeye ulaşmak buradaki en temel, en büyük gayemizdir.” sözlerini kullandı.

Bayraktar, pak güç kaynaklarının yanı sıra “ilk yakıt” olarak isimlendirdikleri güç verimliliğinde de kıymetli adımlar atıldığına değinerek, şöyle konuştu:

“Uluslararası Güç Ajansı’na nazaran 2021 ve 2022’de güç yoğunluğunu en çok azaltan ikinci ülke olduk. Ayrıyeten, 2023 yılında bir evvelki yıla nazaran güç yoğunluğu azaltımında dünya ortalaması yüzde 1 iken ülkemizde bu oranı yüzde 4,5 olarak gerçekleştirdik. Başka taraftan, güç verimliliğine yönelik çalışmalarla ek 45 bin yeşil istihdam sağladık. Sürdürülebilir ve etrafa hassas bir güç siyasetinin yanında güçte arz güvenliğini güçlendirmek ve dışa bağımlılığı azaltmak için 2024-2030 yıllarını kapsayan İkinci Ulusal Güç Verimliliği Hareket Planı’nı uygulamaya koyduk. 2030 yılına kadar birincil güç tüketimimizi yüzde 16 düşürerek toplamda 100 milyon ton emisyon azaltımı sağlayacağız.”

Ortaya koydukları bu gayelere ulaşmak için kamu ve özel bölüm birlikte, 2030’a kadar 20 milyar doların üzerinde güç verimliliği yatırımı gerçekleştireceklerine dikkati çeken Bayraktar, “Bu yatırımlar sayesinde yeniden önümüzdeki 15 yılda 46 milyar dolar kıymetinde güç tasarrufu sağlamış olacağız. Kamu binaları için güç tasarrufu maksadı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile 2030 yılına kadar minimum yüzde 30 olacak biçimde belirlendi. Maksadımız bu kapsamda kamu binalarında 2030 yılına kadar her yıl yıllık 6 milyar lira güç tasarrufu sağlamaktır. Öbür taraftan, iklim değişikliği ile gayretin kıymetli araçlarından biri olan karbon fiyatlamasına yönelik Emisyon Ticaret Sistemi’nin altyapısı EPİAŞ bünyesinde hazır hale getirilmiş olup, İklim Kanunu’nun yasalaşmasına müteakip devreye alınacaktır.” diye konuştu.

Bayraktar, Kovid-19 ile başlayan ve Rusya-Ukrayna savaşıyla devam eden global güç ve emtia fiyatlarındaki harikulâde artışların salgın öncesi periyoda nazaran yüksek seyretmeye devam ettiğinin altını çizerek, şunları kaydetti:

“Bu yüksek maliyetlerden vatandaşlarımızın etkilenmemesi için sağladığımız takviyeleri kıymetli ölçüde artırdık. Bu kapsamda, tüm vatandaşlarımızın elektrik ve doğal gaz faturalarında 2023 yılında 328 milyar lira, 2024 yılının birinci on ayında ise 275 milyar lira devletimiz tarafından karşılanmıştır. Halihazırda meskenlerde kullanılan elektriğe düşük kademede yüzde 60, yüksek kademede yüzde 40, doğal gaza ise yüzde 63 takviye uygulanmaktadır.

Bunun yanı sıra, dar gelirli hanelere elektrik tüketim dayanağı verilmesine yönelik Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında, hanedeki kişi sayısına nazaran aylık 150 kilovatsaate kadar destekleme yapıyoruz. Bu kapsamda 2024 yılı başından itibaren 4,1 milyon haneye 8,1 milyar lira elektrik tüketim takviyesi, 654 bin haneye 1,4 milyar lira doğal gaz tüketim takviyesi verilmiştir. Ayrıyeten, bu yıl içinde 1,6 milyon haneye toplam 1,4 milyon ton kömür dağıtımı planlanmış olup, kömür dağıtımımız hala devam etmektedir.”

Bu dayanakların yanı sıra geçen yıl uygulamaya konulan Aile ve Gençlik Fonu’na maden, petrol ve doğal gaz üretiminden elde edilen gelirlerden toplam 5,8 milyar lira fiyatında bütçe aktarıldığının bilgisini paylaşan Bayraktar, “Başta sarsıntı bölgelerimiz olmak üzere, gençlerimizin yuva kurmalarına takviye verdik. Bu fona katkımızı petrol ve doğal gaz üretimimizi artırarak her yıl aile kurumumuzu güçlendirmeye ve gençlerimize her alanda dayanak olmaya devam edeceğiz.” dedi.

Teklif edilen toplam bütçe 63,3 milyar lira

Bayraktar, 32,3 milyar lira olan 2023 yılı bütçesi başlangıç ödeneğine genel aydınlatma sarfiyatları ile cari ve yatırım masrafları için 2,3 milyar lira eklenmesi sonucunda toplam bütçe ödeneğinin 34,6 milyar lira olduğunu söz ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Bu meblağın 33,9 milyar lirası harcanmış olup kalan 672 milyon lira ödenek yıl sonunda iptal edilmiştir. Bakanlığımız 2023 yılı bütçe gerçekleşme oranı yüzde 98’dir. Bakanlığımız merkez teşkilatı için 2025 yılı bütçe teklifi genel aydınlatma sarfiyatları dahil olacak biçimde 45,3 milyar lira olup, MTA, MAPEG, TENMAK, EPDK ve NDK ile birlikte teklif edilen toplam bütçe meblağı 63,3 milyar liradır. Bu bütçe, Sayın Cumhurbaşkanımızın ortaya koyduğu Türkiye Yüzyılı vizyonu doğrultusunda ülkemizin artan güç talebini karşılamaya, bu çerçevede arz güvenliğini tesis etmeye, tıpkı vakitte ithalatı azaltarak, 2053 net sıfır emisyon maksadını gerçekleştirmeye çalışan bir Bakanlığın bütçesidir.”

Muhabir: Zeynep Beyza Kılıç,Başak Erkalan