Güney Afrika siyasi tarihinde yeni bir devir başlıyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

CAPE TOWN (AA) – ANC’nin, meclisteki ikinci büyük parti olan Demokratik İttifak (DA) ve öteki 9 küçük partiyle kurduğu koalisyon, birçok açıdan ülke demokrasi tarihinde gibisi olmayan bir tecrübe olacak.

Toplamda 32 bakanın misyon aldığı yeni kabinede, ANC’den 20, DA’dan 6, Inkatha Özgürlük Partisinden (IFP) 2, GOOD partisi, Yurtsever İttifak (PA), Pan Afrikanist Kongre (PAC) ve Özgürlük Cephesi Artı’dan (VF Plus) birer bakan yer alıyor.

Meclisteki üçüncü büyük parti pozisyonundaki Ulusun Mızrağı (MK) yeni ana muhalefet partisi olurken, dördüncü parti Ekonomik Özgürlük Savaşçıları (EFF) da muhalefet sıralarındaki yerini koruyor.

Güney Afrikalı gazeteci ve akademisyenler, ulusal birlik hükümetini ve yeni kabineyi AA muhabirine kıymetlendirdi.

ANC tüm ana stratejik bakanlıkları elinde tutuyor

Güney Afrikalı gazeteci Peter Fabricius, yeni koalisyon hükümetinin Güney Afrika demokrasi tarihindeki yerini “benzersiz” olarak nitelendirerek, “1994’ten 1996’ya kadar ulusal birlik hükümetimiz vardı fakat bu hükümet, ülkeye ve memleketler arası topluma istikrar ve güvenlik konusunda inanç sağlamak emeliyle karşılıklı mutabakatla kurulmuştu. Mevcut ulusal birlik hükümeti ise ANC’nin birinci defa çoğunluğunu kaybetmesi nedeniyle bir zorunluluktan doğdu.” sözlerini kullandı.

Fabricius, “ANC, polis, istihbarat, savunma, dışişleri, maliye, güç, ticaret, iktisat ve sanayi de dahil olmak üzere tüm ana stratejik bakanlıkları elinde tuttu, koalisyon ortaklarına daha azını verme yoluna gitti. İrtibat, tarım, bayındırlık, turizm, spor, sanat ve kültür, temel eğitim ve içişleri üzere kıymetli bakanlıklar verilmiş olsa da bunlar ANC’nin koruma ettikleri kadar hayati değiller.” dedi.

Bu durumda, başta DA olmak üzere öteki koalisyon ortaklarının istediklerini alamadıklarını belirten Fabricius, bilhassa ANC ile DA ortasındaki keskin ideolojik farklılıklar nedeniyle kabineyi işler kılmanın Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa açısından son derece güç olacağını, iktisadın güzelleşmesine duyulan gereksinimin ise birleştirici faktör olduğunu söyledi.

Fabricius, “beyazların partisi” olarak öne çıkan DA’nın iktidar ortağı olmasıyla, beyazların kabinede daha fazla temsil edilme fırsatı bulduğuna dikkati çekerek, “Irk çeşitliliği ülke için uygundur zira tüm ırklara temsil edilme duygusu verir. Fakat ANC tabanındaki ideologlar Ramaphosa’nın beyaz çıkarlara satıldığından şüpheleniyor. EFF ve MK’deki radikal muhalefet bunu açıkça lisana getiriyor ve bu nedenle ulusal birlik hükümetine katılmayı reddettiler.” diye konuştu.

Fabricius, ANC’nin Filistin siyasetini sürdürmekte kararlılık ortaya koymasına karşın, yeni koalisyon ortaklarının tesiriyle bunu daha ölçülü biçimde yürütmesini beklediğini söyledi.

Güney Afrika’da yeni siyasi manzara

KwaZulu-Natal Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Öğretim Vazifelisi Dr. Lubna Nadvi, ulusal birlik hükümetinin özellikleri bakımından ülkenin siyasi tarihinde bir birinci olduğunu vurgulayarak, “Öte yandan çok fazla bakan yardımcısının olması şişirilmiş bir kabineye yol açtı. Bu, Ramaphosa tarafından öbür siyasi partileri yatıştırmak için yapıldı fakat vergilerin ek bakan yardımcısı maaşını finanse etmesi seçmenleri keyifli etmiyor.” halinde konuştu.

Nadvi, DA’nın istediği durumların hepsini almamakla birlikte elde ettikleri kazanımlardan ötürü minnettar olması gerektiğini savunarak, “Kabinenin çalışmaktan öbür seçeneği yok. Ayrıyeten yeni atanan bakanlar da bu vazifenin ayrıcalıklarını kaybetmek istemezler. İşin güçlü yanı, mevcut bakanların deneyimli ve masaya ne getireceğini bilen kimseler olması.” sözlerini kullandı.

Uluslararası İlgiler ve İşbirliği Bakanlığına Ronald Lamola’nın atanmasının ANC’nin Filistin siyasetini sürdürme konusunda kararlığını ortaya koyduğunu belirten Nadvi, “Bakan Lamola, Naledi Pandor’un yolunda devam etmek için değerli ve stratejik bir atamadır ve bu ANC’nin Filistin problemine olan bağlılığını göstermektedir.” dedi.

ANC Filistin siyasetini sürdürmekte kararlı

Pretorya Üniversitesi Siyaset Bilimleri Fakültesi Araştırma Vazifelisi Dr. Quraysha Ismail Sooliman, yeni ulusal birlik hükümetinin, toplumsal adaleti, ekonomik kapsayıcılığı ve eşitlikçi kalkınmayı ön planda tutan dönüştürücü yönetişim dileğine sahip olduğunu lisana getirerek, “Güney Afrika’ya artık bölücülükten kolektif uygunluk için işbirliğine geçişi hedefleyen yeni bir siyasi görünüm sunuluyor.” diye konuştu.

Sooliman, bununla birlikte Güney Afrika’nın ulusal seviyede koalisyon siyaseti konusunda geniş bir tecrübeye sahip olmadığına işaret ederek,” Bu süreç, yüksek derecede müzakere, uzlaşma ve stratejik ahenk gerektirirken, tıpkı vakitte çeşitli siyasi çıkarlar ve öncelikler ortasında gezinmeyi gerektirir. Sonuç olarak, Güney Afrika’nın mevcut siyasi ortamında fonksiyonel bir ulusal birlik hükümeti inşa etme ve sürdürme vazifesi hem eşi gibisi görülmemiş hem de tabiatı gereği karmaşık bir misyondur.” formunda konuştu.

Lamola’nın Memleketler arası Adalet Divanında (UAD) İsrail’e karşı açılan soykırım davasındaki faal role sahip olduğuna dikkati çeken Sooliman, “Bu, Güney Afrika’nın Gazze çatışması üzere değerli hususlardaki argümanlı duruşunun altını çiziyor.” dedi.

Sooliman, ANC’nin dış siyasette başta DA olmak üzere birtakım koalisyon ortaklarıyla değerli farklılıklar taşıdığına dikkati çekerek, “Koalisyon hükümetindeki farklı bakış açıları, dengeli ve tesirli bir dış siyasetin sürdürülmesinde zorluklar yaratabilir lakin Lamola, bu manilerin üstesinden gelebilecek kadar güçlü ve bilgilidir.” ifadelerini kullandı.

Müslüman partisi Al Jamaah koalisyon ortağı

Apartheid rejimi tarafından katledilen aktivist İmam Harun’un oğlu olan Al Jamaah Partisi Üst Yöneticisi (CEO) Prof. Dr. Muhammed Haron, ANC’nin Filistin siyaseti konusunda, “Siyonist yanlısı” olarak tanımladığı DA ve öbür birtakım koalisyon ortaklarını ikna etmekte zahmet çekeceğini belirterek, “Siyonistlerin Memleketler arası Adalet Divanındaki soykırım davasını durdurmaya ve siyasi ve askeri önderlerin mahkemeye çıkarılmasını engellemeye kararlı olmaları nedeniyle hükümet içinde birtakım çatlaklar ortaya çıkacaktır.” diye konuştu.

Haron, son seçimde yüzde 0,3 civarı oy oranıyla mecliste 2 sandalye sahibi olan Al Jamaah partisinin, Siyonist etkiyi marjinalleştirme fikriyle “yönetici kümenin bir kesimi olarak” ulusal birlik hükümetine katıldığını belirtti.

Partinin, koalisyona katılmadan evvel ulusal birlik hükümetine karşı bir duruş sergilediğini kaydeden Haron,”Daha sonra ANC’nin lehine olan senaryo değiştiğinde, partimizin lideri DA ve benzerlerine karşı ANC’ye yardım etmesi gerektiğini hissetti. Belirtildiği üzere, Al Jamaah’ın koalisyona katılma atağının olumlu olup olmadığını vakit gösterecek.” ifadelerini kullandı.

Al Jamaah lideri Ganief Hendricks, yeni hükümette Toplumsal Kalkınma Bakan Yardımcısı olarak yer alıyor.

Muhabir: Murat Özgür Güvendik