0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

ANKARA (AA) – Hazine ve Maliye Bakanlığı, haziran ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.

Buna nazaran, haziranda bütçe gelirleri, geçen yılın birebir ayına oranla yüzde 120,4 artarak 591 milyar 218 milyon liraya, bütçe masrafları de yüzde 77,6 artışla 866 milyar 498 milyon liraya ulaştı.

Ocak-haziran devrinde ise bütçe gelirleri geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 103,8 yükselerek 3 trilyon 831 milyar 365 milyon liraya çıktı. Bütçe sarfiyatları de tıpkı devirde yüzde 93,7 artarak 4 trilyon 578 milyar 549 milyon lira oldu.

Merkezi idare bütçesi haziran 275 milyar 280 milyon lira, ocak-haziran devrinde ise 747 milyar 183 milyon lira açık verdi.

Buna nazaran, merkezi idare bütçe sarfiyatları Haziran 2023’te 487 milyar 862 milyon lira iken bu yılın tıpkı ayında yüzde 77,6 artışla 866 milyar 498 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2024’te merkezi idare bütçe masrafları için öngörülen 11 trilyon 89 milyar 37 milyon lira ödeneğin yüzde 7,8’i kullanılmış oldu.

Faiz dışı açık, geçen yıl haziranda 182 milyar 263 milyon lira iken, bu yılın tıpkı ayında 176 milyar 4 milyon lira olarak gerçekleşti.

Faiz hariç bütçe sarfiyatları, geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 70,3 artarak 767 milyar 222 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç masrafların bütçe ödeneklerine nazaran gerçekleşme oranı ise 2023’ün birebir ayında yüzde 9,1 iken geçen ay yüzde 7,8 olarak hesaplandı.

Haziran işçi sarfiyatları, geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 92,9 artarak 207 milyar 699 milyon lira oldu. İşçi sarfiyatları için bütçede öngörülen 2 trilyon 553 milyar 495 milyon lira ödeneğin yüzde 8,1’i kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi masrafları, haziranda geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 56,6 artışla 25 milyar 873 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 312 milyar 451 milyon lira ödeneğin yüzde 8,3’ü kullanılmış oldu.

Söz konusu devirde, mal ve hizmet alım sarfiyatları için bütçede öngörülen 679 milyar 766 milyon lira ödeneğin yüzde 7,1’i harcandı. Haziranda yüzde 68,8 artışla 48 milyar 89 milyon lira mal ve hizmet alımı sarfiyatı gerçekleşti.

Cari transferler haziranda, geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 44,7 artarak 370 milyar 861 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 4 trilyon 266 milyar 709 milyon lira ödeneğin yüzde 8,7’si kullanıldı.

Haziranda 72 milyar 943 milyon lira sermaye sarfiyatı gerçekleşirken, sermaye transferi 16 milyar 7 milyon lira olarak hesaplandı. Borç verme masrafları ise 25 milyar 750 milyon lirayı buldu.

Faiz sarfiyatları, geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 165,6 artışla 99 milyar 277 milyon liraya ulaştı.

Bütçe gelirleri

Merkezi idare bütçe gelirleri, geçen yılın haziran ayında 268 milyar 225 milyon lira iken geçen ay yüzde 120,4 artarak 591 milyar 218 milyon liraya yükseldi. Bütçe varsayımına nazaran bütçe gelirlerinin haziran ayı gerçekleşme oranı 2023’te yüzde 5,4 iken, geçen ay yüzde 7 oldu.

Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay Haziran 2023’e nazaran yüzde 109 artarak 483 milyar 126 milyon liraya çıktı. Vergi gelirlerinin bütçe varsayımına nazaran gerçekleşme oranı ise 2023’te yüzde 5,4 iken geçen ay yüzde 6,5 olarak hesaplandı.

Genel bütçe vergi dışı başka gelirleri yüzde 198,7 artışla 91 milyar 381 milyon liraya yükseldi. Özel bütçeli yönetimlerin öz gelirleri 13 milyar 260 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 3 milyar 451 milyon lira olarak kaydedildi.

Vergi tipleri prestijiyle haziranda geçen yılın birebir ayına nazaran gelir vergisi yüzde 130,7, kurumlar vergisi yüzde 37,7, dahilde alınan katma kıymet vergisi yüzde 3 bin 28,5, özel tüketim vergisi yüzde 51,4, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 205,2, ithalde alınan katma bedel vergisi yüzde 47,2, damga vergisi yüzde 85,1, harçlar yüzde 47, başka vergiler tahsilatı yüzde 53,6 arttı.

Ocak-haziran periyodu gerçekleşmeleri

Merkezi idare bütçe masrafları, Ocak-Haziran 2023 devrinde 2 trilyon 363 milyar 577 milyon lira iken bu yılın birebir periyodunda yüzde 93,7 artışla 4 trilyon 578 milyar 549 milyon liraya yükseldi. Böylece 2024’te merkezi idare bütçe masrafları için öngörülen 11 trilyon 89 milyar 37 milyon lira ödeneğin yüzde 41,3’ü kullanılmış oldu.

Faiz hariç bütçe sarfiyatları, ocak-haziran devrinde geçen yılın tıpkı periyoduna kıyasla yüzde 91,7 artarak 4 trilyon 4 milyar 125 milyon liraya çıktı. Faiz hariç sarfiyatların bütçe ödeneklerine nazaran gerçekleşme oranı yüzde 40,7 olarak hesaplandı.

Personel masrafları, kelam konusu periyotta yüzde 130,6 artışla 1 trilyon 285 milyar 420 milyon lira olurken, işçi masrafları için bütçede öngörülen 2 trilyon 553 milyar 495 milyon lira ödeneğin yüzde 50,3’ü kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi masrafları, bu devirde geçen yılın tıpkı devrine kıyasla yüzde 84,9 artarak 158 milyar 792 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 312 milyar 451 milyon lira ödeneğin yüzde 50,8’i harcandı.

Ocak-haziran periyodunda mal ve hizmet alım sarfiyatları için bütçede öngörülen 679 milyar 766 milyon lira ödeneğin yüzde 40’ı kullanıldı. Bu periyotta, yüzde 65,6 yükselişle 271 milyar 788 milyon lira mal ve hizmet alımı sarfiyatı gerçekleşti.

Cari transferler yüzde 74,8 artarak 1 trilyon 828 milyar 998 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 4 trilyon 266 milyar 709 milyon lira ödeneğin yüzde 42,9’u harcandı.

Söz konusu periyotta 287 milyar 510 milyon lira sermaye masrafı, 28 milyar 243 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme sarfiyatları ise 143 milyar 375 milyon lira olarak hesaplandı.

Faiz masrafları yüzde 108,7 artarak 574 milyar 424 milyon lirayı buldu.

Merkezi idare bütçe gelirleri ise geçen yılın ocak-haziran devrinde 1 trilyon 880 milyar 349 milyon lira iken bu yılın birebir devrinde yüzde 103,8 artışla 3 trilyon 831 milyar 365 milyon liraya çıktı. Bütçe varsayımına nazaran, bütçe gelirlerinin ocak-haziran devri gerçekleşme oranı 2023’te yüzde 38,1 iken, bu yılın birebir devrinde yüzde 45,4’e yükseldi.

Vergi gelirleri tahsilatı, kelam konusu devirde geçen yılın ocak-haziran periyoduna nazaran yüzde 100,5 artarak 3 trilyon 213 milyar 365 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe varsayımına nazaran gerçekleşme oranı ise yüzde 43,4 olarak kayıtlara geçti.

Genel bütçe vergi dışı başka gelirleri de yüzde 126,8 artarak 511 milyar 847 milyon liraya çıktı. Özel bütçeli yönetimlerin öz gelirleri 80 milyar 676 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 25 milyar 477 milyon lira olarak belirlendi.

Vergi cinsleri prestijiyle ocak-haziran periyodunda geçen yılın birebir devrine nazaran gelir vergisi yüzde 126,7, kurumlar vergisi yüzde 60,2, dahilde alınan katma kıymet vergisi yüzde 246,6, özel tüketim vergisi yüzde 87,3, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 205,9, ithalde alınan katma bedel vergisi yüzde 75,8, damga vergisi yüzde 85, harçlar yüzde 62,9 ve başka vergi gelirleri yüzde 74,6 arttı.

Muhabir: Hülya Ömür Uylaş,Mertkan Oruç