Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Kütahya İl Koordinatörü İhsan Kaymak, AB fonlarının Kütahyalı üretecinin cebine nasıl gireceğinin ipuçlarını verdi.
AYŞE ALTAY/KÜTAHYA
Bu haftaki konuğumuz Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) Kütahya İl Koordinatörü İhsan Kaymak. Kendisi ile kurumun çalışmaları ve ramazanlar hakkında uzun ve keyifli bir sohbet ettik. İhsan Bey güçlü kadrosu ile Kütahya’da TKDK’nın tanınmasını ve çiftçinin kalkınmasını sağlayan bir isim. Göreve geldiği günden bu yana özel sektör mantığı ile gece gündüz çalışan Kaymak ve ekibi, onlarca çiftçiye istihdam sağlayacak projelere destek verdi. Başarılı bir koordinatör olduğu kadar sosyal hayatta da sevilen ve sayılan biri olan Kaymak, ailesi ile vakit geçirmeyi seven, çocuklarına düşkün bir baba. İhsan Kaymak’la Balkan Günlüğü okurları için söyleştik;
İş hayatınız ve kariyeriniz hakkında bilgi alabilir miyiz?
2005 yılından Eskişehir Ticaret Borsası’nda 7,5 yıl genel sekreter yardımcılığı görevinde bulundum. Orada kalite yönetim sistemleri, İngiliz odaları ile yürütülen akreditasyon sistemlerinden sorumluydum. AB’ye üyelik çalışmalarının hız kazandığı o dönemlerde kalkınma ajansına ve ulusal ajansa projeler hazırladım. Tarım-Balıkçılık adı altında İspanya ve Fransa ile yürütülen projenin koordinatörlüğünü yürüttüm. Brüksel de ki çalışma ziyaretlerine katıldım. 2009 yılında Brüksel de düzenlenen 6 aylık eğitim sonunda AB uzmanlık sertifikasını aldım. Türkiye’de ki pek çok kuruma projeler yazdım. Bunlardan biri de TKDK idi. Bu vesile ile kurumla tanışmış oldum. Sonrasında geçen senenin ocak ayında il koordinatörlüğüne atanmış oldum. Kütahya’yı iyi bilen biriyim. Buradan böyle bir talebin gelmesi benim için iyi oldu. Kütahya’ya ve Kütahyalıya daha faydalı olabileceğimi düşünüyorum. Kütahya fon sıkıntısı olmayan bir yer. Personel yapısının oluşturulması, eğitimlerin sürmesi, bakanlığın denetimi, bakanlık iç denetimleri, hazine müsteşarlığının uluslararası bağımsız denetimi ve son olarak bu yılın mart ayındaki akreditasyon denetimi yetkisi alarak bu güne kadar geldik. Kütahya ilk defa ocak ayı gibi ilk çağrısına çıktı, mart ayında projelerini kabul etti. Ocak ayından beri Kütahya iki defa proje kabul süreci yaşadı. Toplamda 62 projeyi kabul ettik. Şu ana kadar TKDK Genel Koordinatörlüğü’nce 5 projemiz açıklandı. Proje Değerlendirme Seçme Komisyonu’nun (PDSK) ay sonu değerlendirmesinde 28 projemizin sonucu belli olacak. 36 projemizden 5 tanesi geri çekildi. Geri çekilenlerde ciddi sıkıntı vardı. Onlarda 11. Çağrı’da yeniden gelecek olan projelerimiz. Geriye kalan 31 projeden bir tanesi danışman firmanın hatasından dolayı reddedilecek. Kütahya da 25 tane danışman firma ve danışman var. Bizim hedefimiz bu işi ciddi anlamda yapabilecek 10 tane danışman firma ve danışmanın olması. Buraya gelen herkes bizden sorularının cevabını almadan gitmez. Bu konuda iletişim uzmanımız Adem Fidan beyefendi yatırım yapmak isteyen herkese bilgi veriyor, onları yönlendiriyor. Bizim yatırımcımıza bu kadar çok yardımcı olmamızın ana sebebi, AB fonundaki paranın Brüksel’e geri gitmesine mani olmaktır. Bu sebeple şimdiye kadar tıbbı ve aromatik bitkilerden 49 proje aldık, bine yakın M.E. B. onaylı sertifikası olan çiftçimiz var. 10. Çağrıda açıklanacak projelerden 6 milyon 466 TL’sini hibe olarak vereceğiz. Arıcılıkta 4 proje vardı. Arıcılık projelerine 91 bin TL’sini hibe olarak vereceğiz. Tıbbı ve aromatik bitki yetiştiricilerine 1 milyon 956 TL’sini hibe olarak vereceğiz. Kültür balıkçılığında bir projemiz var. Bunun 173 bin TL’sini hibe olarak geri vereceğiz.
İl koordinatörlüğünün onayladığı projelerin Proje Değerlendirme Seçme Komisyonları’ndan geçmeme ihtimali var mı?
Biz burada iş planlarını incelemiyoruz. İş planlarını Ankara inceliyor. İş planlarının sürdürülebilirliğine bakıyoruz. Sürdürülebilir çıkmazsa, yani bugün ki değerin altındaysa, danışman firmalar buna dikkat etmemişse haliyle o proje ret olur. Elbette elimizden geldiğince yardımcı olmaya çalışıyoruz. FON SIKINTIMIZ YOKTUR . PROSEDÜRLERİMİZ UYGUN BÜTÜN PROJELER FONLANACAKTIR.
Projeleriniz hakkında sorularınızı sormak ve konu ile ilgili bilgi almak için tkdk.gov.tr adresimizi ziyaret edebilir veya 0090 274 225 0 200 ya da yurt dışından ücretsiz arayacaklar için de 444 8535 telefon numaralarımızı arayarak il koordinatörlüğümüze ulaşabilirsiniz.
Yabancı yatırımcıyı çekme amacınız hakkında okurlarımızı bilgilendirebilir misiniz?
Orada söylediğim şuydu; 2013 yılı içerisindeki hedefimizin Kütahya’nın üretim potansiyelini belirlemek, sektör analizi yapmak ve yatırımcıya ulaşmaktı. Sektör analizini yaptık, ilçeler bazında potansiyeli cetvelini çıkardık. Bu doğrultuda yatırım yapacak yatırımcıya ulaştık. Onlara bilgi verdik. Bu yıl ki ilk hedefimiz Kütahya’nın yerli halkına bu hibeleri kullandırmak. Bursa, Bilecik, Eskişehir, İstanbul gibi illerde ikamet eden Kütahyalıların bu hibeden yararlanmasını sağlamaktır. Bizim yabancı sözcüğünden kastımızda il veya yurt dışında yaşayan Kütahyalılardır. Bahsettiğim ilk hedefimizi hemen hemen gerçekleştirdik. Bugün başka illerden yatırımcılar geliyor. Bu yatırımcıların projeleri yetişirse ileriki dönemlerde proje için ciddi başvurular olacaktır.
RUHSAT ALMAK ŞİMDİ ÇOK KOLAY
Ruhsat işlemleri konusunda belediyelerle ortak bir çalışma yürütüyor musunuz?
İl Özel İdaresi ve il genel meclisi ile bir çalışma yaptık. İl genel meclisinden iki tane karar geçirdik. Önceki dönemlerde mevzi imar kararı ile ruhsat işlemleri tamamlanıyordu. Danıştay kararı ile mevzi imar kararı koşulu kaldırıldı. . Önceden 6 ay – 1 sene de mevzi imar kararı ile ruhsat alamayan yatırımcılarımız şimdi il genel meclisi kararı ile mevzi imar kararı aranmaksızın 250 büyük baş, 500 küçükbaş, 50 bin broiler tavuk yetiştiriciliğinde imar planı aranmaksızın ruhsat verilir kararının alınmasından sonra bir – bir buçuk ay içerisinde ruhsat alabiliyor.
İlçelerin konumu ve şartlarına göre iş imkânları sunuyorsunuz doğru mu?
Anlattığımız konular ilçeye ve yerine göre değişiyor. O yerin potansiyeli ne ise onu anlatıyoruz. Her yerde çok özel söylediğimiz bir şey yok. Mesela, Domaniç’e gittiğimizde tavukçuluğu öneriyoruz. Çünkü Domaniç ortalama 15-16 saat rüzgâr alıyor, mikroptan ari bölge, CP tavukçuluğun kesimhanesi Domaniç’e 40 kilometre mesafede, Mustafa Kemal Paşa’da Şen piliç var, Domaniç’e 55-60 kilometre uzaklıkta. Bu söylediklerim pazara yakın ve verimli olan şeyler. Türkiye’deki ihracat hacmi büyük firmaları davet ediyoruz. Çavdarhisar’ın barajı olması sebebi ile Çavdarhisarlılara kültür balıkçılığını önerdik. Kurulacak olan tesisle bin tona yakın balık yetiştirilecek, işleyecek, paketleyip yurt dışına ihraç edecek. Burada da en az 40–50 tane bayan istihdam edilecek. Bu işin ciddi getirisi var.
Kütahya’nın potansiyeli nedir?
Kütahya’nın her alanda potansiyeli var. 101 ahıl/ağırlarda ciddi projeler gelecek, bekliyoruz. Genelde halkımız birileri yapsın, görelim, ondan sonra yaparız mantığında. Kurumumuz Ağustos ayı gibi 11. Çağrıya çıkacak. Eylül gibi proje kabul süreci başlayacak. Projelerimiz hayata geçince diğer yatırımcıların projeleri de gelecek.
Makine, ekipman alımı, yapım işleri gibi TKDK’nın uygun harcama kalemleri çiftçinin tüm ihtiyaçlarına cevap verebilecek mi?
Bizim asıl kuruluş amacımız AB Ipard-1 fonlarını dağıtmak. Sadece proje bazında hibe veren bir kurumuz. İşin pazarlama kısmı makine ekipman gibi görünse de beş yıl boyunca o işi yapıp o paraları kazanınca otomatik olarak o işin önemini kavrayacaklar. Bizim işimiz Çiftçi Kayıt Sistemi’nin (ÇKS) ilk çıktığı zamanlara benziyor. ÇKS ilk çıktı, kimseye ÇKS’ ye kayıt olmadı. O zaman halk arasında “ devlet dönüm başına para verecek ama bizi de sonradan vergiye bağlayacak, bizim için sıkıntılar çıkacak” denildi. Başlarda kimse ÇKS’ ye kayıt yaptırmak istemedi. O dönemlerde ilk ÇKS kaydını yaptıranlar o sistemden çok da güzel faydalandı. Bizim işte aynen böyle. Brüksel bir taraftan fon veriyor ama diğer taraftan da kullandırmamak için bir sürü şart koşuyor. Biz akredite olurken 5 bin sayfaya yaklaşan prosedürümüz vardı. Arnavutluk akredite oldu, 500 sayfalık prosedürü vardı. Tamamen çifte standart var. Bunun karşılığında il koordinatörlüğü olarak yardımcı oluyoruz, yönlendiriyoruz. İletişim uzmanımız Adem Fidan beyefendi aracılığı ile elimizden gelen tüm yardımları yatırımcılarımız için veriyoruz. Bu uzun vadede kendini gerçekleştirecek olan bir şey.
Birazda özel yaşantınıza girelim izninizle. Ramazan ayıyla aranız nasıl?
Ben hep ramazanları, ramazana özgü bir şekilde yaşardım. Bizim zamanımızda ramazanlar kışa gelirdi. O zamanlar fakülteden çıktığımız gibi eve giderdik. Ramazanlarım sakin geçerdi. O zamanlar yaşadığım ramazanlar farklıydı tabii. Ama şimdi iki çocuğum var. Her türlü sıkıntımıza göğüs geren dünya harikası bir de eşim. Eşimin ve çocuklarımın varlığı hayatıma ayrı anlam katıyor. Eskişehir’de doğduk büyüdük. Şehir dışından gelen arkadaşlarımızla iftar ve sahur sofralarında buluşurduk, onları evimde ağırlardım. En çok sevdiğimiz yoğurt çorbasıdır. İçine nohut atılır. Onu ikram ederdik. Özellikle ekmek tatlısını severek yerdik. Aslında Eskişehir’le Kütahya’nın damak zevki aynı. Bu yüzden buraya geldiğimde hiçbir zorluk çekmedim. Eskişehir’de ramazanda gitmeyi isterim. Ailemi ziyaret etmek isterim. Buradaki yoğun iş temposundan sonra Eskişehir de aile ziyareti iyi gelecek.
Son günlerde okuduğunuz kitap hangisi?
Kendimi ve ailemi nasıl geliştirebilirim, güzel ve etkili konuşma yöntemleri, uluslararası rekabet ve dış ilişkiler konulu kitapları okuyorum.
Severek izlediğiniz dizi ya da film var mı?
İş yoğunluğundan sürekli takip ettiğim dizi ya da film yok. 4,5 yaşında bir kızım var. Genelde kumanda onda oluyor. İzlersem cepten izliyorum.
Eşinizin en beğendiğiniz yemeği hangisi?
Eşimin bütün yemeklerini beğenirim. İki çocuğa bakmak kolay değil. O durumda bile harika yemekler yapıyor. Eşimle ve çocuklarımla yediğim her yemek güzeldir, benim için.