Kosova'da çok yönlü ve çok çeşitli bir seçim

7 2024 - 10:20
24. Dönem AK Parti İzmir Milletvekili Balkan Stratejik Araştırmalar Merkezi (BASAM) Başkanı Balkan Günlüğü Gazetesi İmtiyaz Sahibi

Kosova'da çok yönlü ve çok çeşitli bir seçim

(Last Updated On: 07/12/2013)

Kosova'da 12 Aralık’ta erken genel seçimler yapılacak. Bu seçimler çok bilinmeyenli bir denklem gibi görünüyor. Toplam nüfusu tahminen (Tahminen diyorum zira Kosova'da 1989 yılından bu yana nüfus sayımı da yapılmadı, Nisan 2011 de kısmetse yapılacak) 2,2 milyon dolaylarında olan Kosova'da 28 siyasi parti, koalisyon ve yurttaş girişimi yarışacak. Seçime katılacak partiler içinde Arnavutların çoğunluğu oluşturdukları parti sayısı 7, kalan diğer partileri Türk, Boşnak, Sırp, Karadağlı, Roman, Mısırlı, Aşkalı, Goralı partiler oluşturuyor. Bu seçimlere 10 Sırp partisinin  katılması bekleniyor. 120 sandalyeli Kosova meclisinde, 10'u Sırp, ikisi Türklere ve kalan 8'i öteki azınlıklara ayrılırken, geriye kalan 100 sandalye en çok oy kazanan partilerin olacak. Bu kadar çok partinin katıldığı bir seçimin sonucu elbette büyük bir olasılıkla koalisyon gibi görünüyor. Başbakan Haşim Taçi'nin başkanı olduğu PDK partisi en fazla oyu almaya namzet parti. Başbakan Erdoğan'ın son Kosova gezisi aslında bir anlamda Haşim Taçi'ye büyük bir destek gibi oldu. Bu bana Arnavutluk’taki seçimleri kıl payı kazanan başbakan Sali Berişa'nın durumunu hatırlattı. Zira Başbakan Erdoğan seçimler öncesi Enka'nın yaptığı Kosova-Arnavutluk yolu açılışı için Arnavutluk'a gitmiş ve yolun açılışını Sali Berişa ile birlikte gerçekleştirmişti. Arnavutluk seçimleri öncesi bu durum Sali Berişa'ya ilaç gibi gelmişti.

 

4 FARKLI SENARYO

 

Haşim Taçi, seçim propagandalarında Tayyip Erdoğan’la birlikte olduğu resimleri kullanmaya başladı bile. Taçi'nin bu seçimleri birinci sırada bitirmesi, koalisyon hükümetini kurmak için ilk sıraya geçme şansını kazandıracak. Ve tabii ki büyük bir ihtimalle PDK Türk partisi KDTP'yi de koalisyon ortağı yapacak. Bu en büyük olasılık ve birinci senaryoyu oluşturuyor. Ancak işler farklı gelişir ve PDK birinci parti olamaz ya da koalisyonu kuramazsa Kosova'da Türkiye'nin dışında bir siyasi oluşum olabilir. Zira bir bakıma siyasi rakibi PDK'ya bir anlamda destek veren Türkler, Priştine Belediye Başkanı İsa Mustafa liderliğindeki LDK ile sorun yaşarlar mı? Bu muallak bir soru. Ne kadar doğrudur bilmiyorum ama, bir kısım dedikodulara göre LDK koalisyon hükümetini kuracak ve eski Cumhurbaşkanı Fatmir Sejdiu Başbakan yapılacak. Bu da başka bir senaryo. Kosova'daki bu seçimlerin renkli bir yanı daha var. Kosova'da UNMİK ve EULEX Avrupa ve Birleşmiş Milletler kurumlarına karşı yaptığı eylemlerle illegal gibi görünen ve hapishanede kalmış Albin Kurti başkanlığındaki “Vetvendosje” (Kendin karar al) Hareketi de bu seçimlere giriyor. Kuvvetle muhtemel Albin Kurti milletvekili seçilecek.

 

ARNAVUT PARTİSİ’NDEN ADAY TÜRKLER

Kosova seçimlerini Türkler için analiz ettiğimizde de aynı renkli ve karışık yapıyı görüyoruz. 12 Aralık’taki seçimlere ilk defa ikinci bir Türk partisi daha giriyor. Başkanlığını Reşit Hanedan'ın yaptığı Mamuşa merkezli bu Türk partisinin adı Kosova Türk Partisi (KTP). Kosova'da ikinci bir Türk partisinin de seçimlere girecek olması Türk oylarını bölebilir. Bu hiç istenmeyen bir durum. Nasıl  Makedonya'daki 3 Türk partisinin mücadelesi Türk oylarına zarar veriyorsa, maalesef aynı olay Kosova içinde geçerli. Yeni kurulan KTP, Kosova azınlık haklarından yola çıkarak eğer, KDTP'nin oylarının yarısını alırsa bir milletvekilliği çıkarmak istiyor. Böyle bir durum olursa Kosova’da Türk azınlığa verilen 2 milletvekilliği iki Türk partisi arasında paylaşılır. Bu Kosova’daki  Türkler için birinci senaryo. Oysa böyle bir sonuç istenmiyor. Zaten alınan 2 milletvekilliğinin paylaşılması yerine, Türkler birleşirlerse ilave 2 milletvekilliği daha kazanıp toplam 4 sandalye elde ederler ki esas başarı budur. KDTP'nin hedefi de 4 milletvekilliği kazanmaktır. Bu sonuç başarılı bir sonuçtur. Bu sonucun dışındaki neticeler KDTP'yi olumsuz etkileyebilir. Mahir Yağcıların liderliğini yaptığı KDTP, 4 milletvekili kazanırsa vezir olur. Ama seçim sonuçlarında iki milletvekilliğinde kalırlarsa zor günler yaşayacaktır. Bu da bir diğer senaryo. Üçüncü ihtimal mevcut durumu korumak yani yine 3 milletvekilliği kazanmaktır ki bu durum geçici olarak sorunların derin dondurucuya konmasıdır. Bu yüzden 12 Aralık seçimleri KDTP için kritik bir virajdır. KDTP, bu yüzden birlik ve beraberlik için güçlü bir şekilde çalışmalı küskün Türkler tekrar partiye kazandırılmalıdır. Çok zor ama diğer Türk partisi KTP ile yapılacak bir birlik son derece olumlu sonuçlar getirir. Bana göre bu seçimde Türklerin iki önemli avantajı var. Kosova'da seçimlere katılım oranı genelde çok düşük(yüzde 60 gibi). Bu durum Kosova’daki Türklerin seçime daha duyarlı olması ve mutlaka sandığa giderek oy kullanmalarını zorunlu kılıyor. Böylece bir avantaj yakalayabilirler. Bu seçimlere Türkiye'den de çok sayıda çifte vatandaş oy kullanmak için gelecek. Bu konuda Türkiye'deki Kosova derneklerinin organizasyon yaptıklarını görüyoruz. Ayrıca Başbakan Erdoğan'ın Kosova gezisi Türk toplumuna moral olduğu gibi ülkedeki bazı Arnavutları da Türklere yakınlaştırdı. KTDP'nin bu olayı seçim malzemesi olarak kullanması gerekir. Kosova seçimlerinde 2 tane farklı Türk aday iki farklı Arnavut partisinden aday oldular. Bir tanesi halen AKR partisinden milletvekili olan Suzan Noburdalı diğeri de KDTP'nin eski milletvekili ve bu seçimlerde Adalet Partisi’nden (PD)  aday olan Nafiye Gaş. Türk aday Nafiye Gaş, PD'nin programını beğenmenin dışında, bu partinin Türklere ve Türkçe'ye gösterdiği sıcaklığı takdirle karşıladığını söylemişti. Son senaryoda şu şekilde: KDTP'nin başarısı ile 4 ve Arnavut partilerinden 2 tane derken Türkler Kosova’da toplam 6 milletvekilliği kazanabilirler. Kimbilir belki bu sefer Kosova’da 2 bakanımız bile olabilir.  Ne olursa olsun, kardeş Kosova halkına bu seçimlerin hayırlı olmasını ve seçimlerin sükunet içinde geçmesini diliyoruz.

 

zp8497586rq

Bu yazı yorumlara kapatılmıştır.