Kurbanın bütününden faydalanın ama sağlığınızı ihmal etmeden!

ABONE OL

News

04/10/2013 10:34

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Kurban bayramı tüm Müslüman ülkelerde kırmızı etin en fazla tüketildiği zamanlardır. Kurban eti ve normal zamanlarda da karaciğer ve böbrek rahatsızlığı, kalp ve damar hastalığı, yüksek tansiyon, mide ve bağırsak problemleri olanların et tüketiminde oldukça dikkatli olmaları gerekir.

ERGUN DUR/EĞİTİMCİ-YAZAR

Bioenerjist, Kozmik Bilim Uzmanı, Bitkisel Tedavi Uzmanı ve Stratejik Araştırmalar Uzmanı olarak tanınan Prof. Dr. Ahmet Maranki yaklaşan Kurban Bayramı öncesi insan sağlığını olumlu etkileyecek hususlar konusunda ipuçları verdi. İşte Maranki’nin sağlık önerileri:

Kurban Müslüman toplumlarda “sosyal adalet” ilkesi çerçevesinde, rabbimizin buyurduğu emirler doğrultusunda “eda” edilen hali vakti yerinde olan, vicdan muhasebesi ölçüsünde yerine getirilmesi gereken “ibadet”lerimizdendir. Kurban her şeyden önce ekonomik gücü yerinde olanlarla, olmayanların “barışı”dır. Kurbanın hemen hemen bütününden faydalanmak gerekir. Kurban İslami usullerde, belirlenen kurallara göre, görev kutsallığının farkında olarak kesildikten sonra, sağlık ve kalite açısından en az bir gün dinlendirilmesi gereklidir. Çoğumuzun da bildiği gibi kurban kesildikten bir-iki saat içinde pişirilen etinin tatsız, sert ve diriliğinin kokusunun üzerinde olduğu gerçeğidir. Kurban eti kesildikten sonra buzdolabınızın alt kısmında bir müddet bekletelim. Kurban etini buzluğa koymayalım, çünkü et buzlukta dinlenmez, donar ve özelliğini de yitirebilir. Kurban bayramı tüm Müslüman ülkelerde kırmızı etin en fazla tüketildiği zamanlardır. Her şey kurbanı seçmekle başlar, çünkü kurbanın kesinlikle usulüne uygun olarak, ilk önce veteriner kontrolünden geçtiğinden emin olmalıyız. Sağlıksız hayvan sizin, kurban eti verdiğiniz insanların vücut dengelerinin bozulmasına sebep olur. Etler, protein açısından zengin olduğundan sıcaklığa oldukça duyarlıdır ve kolayca bozulur.

YAĞLI KÂĞIDA SARARAK

Bu nedenle etleri buzdolabında, buzdolabı poşetlerinde veya yağlı kağıda sararak maksimum 2–3 gün; buzlukta -2 derecede 7 gün; derin dondurucuda -32 derecede ise en fazla üç ay saklayabiliriz. Daha sonra tüketirken, dondurulmuş etleri buzdolabında çözdürün. Kalorifer üzerinde veya açık havada et çözdürmenin besin zehirlenmelerine yol açabileceğini unutmayın. Çözdürülmüş etleri yeniden dondurmayın. Etleri hazırlarken de dikkat etmemiz gerekir. Etlerin görünür yağlarının tamamı temizlenmelidir. Hazırlama işlemi sırasında, etler ve diğer besinler ayrı doğrama tahtalarında ayrı bıçaklar ile doğranmalıdır. Çiğ etten damlayan sular hiçbir besinle temas etmemelidir. Kurban bayramı sofralarında, etler dışında diğer besin gruplarına da yer vermelisiniz. Sebze yemekleri, salatalar, yoğurt, ayran ve cacık gibi süt ürünleri, ekmek olarak tam buğday veya tam çavdar ekmeği veya ekmek yerine bulgur, makarna ve kabuklu pirinç sofranızda beslenme dengesi oluşturur. Et tüketiminde aşırıya kaçılmamalıdır. Her gün et tüketmeniz gerekir; ancak öğünlerde ortalama 60–120 gramı geçmeyecek şekilde ölçülü olarak tüketmelisiniz. Çünkü hayvan kesildiği zaman en az iki saat hayvanın kendisini germesinden dolayı spazm vaziyetinden çözülemeyeceği biliniyor. Eğer illa da tüketmek gerekiyorsa kurban kesildikten sonra iki saat beklemek gerekiyor.

BAYRAM SABAHI 2 BARDAK SU

Bayram sabahı güne 2 bardak su ile başlayın. Zengin bir bayram kahvaltısı tüketebilirsiniz. Yavaş yiyin ve çeşitli beslenin. Aşırı besin tüketmemeye gayret edin. Eğer bir öğünde çok besin tükettiyseniz ve hangi besin grubundan fazla yediyseniz o besin grubundan yiyecek hakkınızı bir sonraki öğünde azaltmalısınız. Bayram süresince de günde 8–15 su bardağı =1,5- 3 litre alkali su içmeye özen gösterin. Siyah Çay, kahve ve asitli içeceklerin tüketiminde aşırıya kaçmayın. Ihlamur, ada çayı ve rezene gibi bitki çaylarını tercih edebilirsiniz. Eğer mide ve tansiyon sorununuz yoksa günde 1–2 şişe doğal maden suyu da içebilirsiniz. Mümkünse tabağınızın yarısını salata ve sebze yemekleri ile doldurun. Diğer yarısına ise 2–3 parça et ve 2–3 yemek kaşığı siyez bulgurundan pilav, makarna ve bulgur gibi tahıl ürünlerinden alın. Pilav, makarna, bulgur ve çorba tüketiyorsanız yanında ekmek tüketmenize gerek yoktur. Şekerlemelerden ve çikolatalardan kesinlikle uzak durun. Ağır hamur tatlıları yerine, meyve tüketin, tatlı yerine misafirlerinize meyve, sebze ikram ediniz. Bayram günüde hareketli olmaya çalışın. En az yarım saat orta tempolu yürüyüş yapabilirseniz çok iyi olur. Ayrıca gün içinde hareketliliğinizi arttırmaya çalışın.

ENERJİ HARCAYIN

Her şeye rağmen bir gün içinde düşündüğünüzden çok fazla yediniz, besin haklarınızı aştıysanız üzülmeyin. Afiyet olsun. Bunun telafisi kendinizi aşırı yormadan olabildiğince çok enerji harcayarak, aldığınız fazla enerjiyi vücudunuzdan atmak olmalıdır.

KURBAN ETİNİ NASIL TÜKETECEĞİZ?

Kurban eti öncelikli olarak “hak sahipleri”ne dağıtılması gereklidir. Mesela kavurma yapmak için hayvanın “but” kısmından yararlanılması daha güzel olur. Bir de “sinir”leri temizlenen etin kavurması daha mükemmel olur. Hayvanın kaburga tarafından ise “pirzola” özellikle “kuru fasulye, dolma” yemeğinde mükemmel bir tad oluşmasını sağlar. Kavurmanın içine kesinlikle kuyruk yağı konulmalıdır. Eğer şişte pişirmek istiyorsanız hayvanın kuyruk yağına pul biber, kırmızı biberle zenginleştirilip pişirmenizi öneriyorum. Pişirmeden önce ekleyeceğiniz 84 mineralli Himalaya tuzu ete ayrı bir doygunluk ve lezzet katacaktır. Kavurma yapmak isteyenler but etinden ve içine de yine kuyruk yağı koymaları, tuz koymaları gerekmektedir. Toplumumuz kurbanın ya da hayvanın hangi bölümünden ne yapabileceği hususunda da bilgilendirilmesi gerekiyor. Mesela, bonfile, antrekot, kontrnafile, bonfile, but, ön kol, boşluk, neresidir? Nerelerden kavurma olur? Oysa son yıllarda hayvanın her yerinden karıştırılarak pişiriliyor, adına da kavurma deniliyor! Bu doğru değil. Kavurma kesinlikle hayvanın aynı yerlerinden kesilmiş etlerle yapılması gereklidir. Ama ne yaparsanız yapınız kesinlikle hayvanın iç yağından koymayı ihmal etmeyiniz. Kavurma yaparken kesinlikle haricen Hiçbir yağ eklemeyiniz.

KUZU KAVURMA NASIL YAPILIR?

‘Kuzu eti kavurması: Büyük boy bir soğanı soyup, doğramadan tencereye koyacağınız etlerin tam orta kısmına yerleştirmek lazımdır. Çünkü et diğer yiyeceklere göre daha uzun sürede pişer, soğanları ufak ufak doğrarsanız etin içinde dağılır, lezzete ters etki yapabilir. Kurban kavurmasının içine değişik sebzeler konulmaması gereklidir. Et yarıya yakın piştikten sonra kuzunun kuyruk yağı veya iç yağlarından az miktar ilave etmek lazım. İlk yarım saat içinde yüksek ısıda pişirilmeye çalışılan et, yarım saati geçe kısık ateşte pişirilmeye devam edilir. Tam pişmeye yakın, tuz, karabiber, kekik koymayı unutmamak lazım. Pilavla yenilecekse mümkünse “bulgur veya siyez bulguru” kullanmanızı tavsiye ederim.

DANA KAVURMA NASIL YAPILIR?

Dana eti kavurması: Büyük boy bir soğanı doğramadan tencereye koyacağınız etlerin tam ortasına koyarız. Dana kavurmada etleri tencereye koymadan tencereye yağ koyunuz, yağ eridikten sonra etleri koyunuz. Yağ derken hayvanın kendi yağından hariç yine yağ kullanmayınız. Dana kavurmanın içerisine bir adet bütün soğanı koyup, yüksek ateşte bir kaç dakika kavurduktan sonra, kuzu kavurmadan farklı olarak bir bardak su ilave edip, kısık ateşte bir saat pişiriyoruz. Kavurma piştikten sonra tuz, karabiber ve kekikle karıştırarak, pilavla yani “bulgur veya siyez bulguru” pilavıyla servis yapabiliriz. Etlerin, ilk aşamada kızgın ateşte kavrulmasının nedeni, kızgın ateşte kenarından kabuk bağlarsa et suyunu dışarı ve böylece sert olmaz, daha yumuşak ve daha lezzetli olur. Baharat olarak sadece 84 mineralli kozmik tuz, karabiber ve dağ kekiği kullanılır. Et yemeklerinde tuzun servise yakın atılmasının nedeni ise etin sertleşmemesidir.”

KABURGA DOLMASI NASIL YAPILIR?

Dolabınızın alt kısmında bir gün bekletilen kuzunun kaburgasının içine iç pilav konulup, tencereyi de kısık ateşte etinizin sertliğine göre yarım saat ile bir saat kadar pişirdikten sonra, tencerede haşlanmış olan etin fırına sürülmesi lazım. Odun ateşinde etinizin kızarmasını bekleyiniz. Tandırınız varsa kuzu kolundan özellikle de incik ve boyun tarafından kesilen, dinlendirilen eti bir tepsiye güzelce dizip, kısık ateşte pişirebilirsiniz, odun ateşini öneriyorum, çünkü odun ete ayrı bir lezzet katmaktadır.

KURBAN ETİNİN DİKKATLİ TÜKETİLMESİ

Kurban eti dahil her şeyi kararında tüketmek gerekiyor. Her şeyden önce etin pişirilmek için bir süresi, yani sağlıklı hazırlanması, usulüne uygun pişirilmesi ve de saklanması çok önemlidir. Çünkü kırmızı etteki yüksek miktarda doymuş yağ kandaki kollestrol seviyenizi yükseltip kroner kalp rahatsızlıklarınızı tetikleyebilir. Her şeyden önemlisi yağ ama, az yağlı, yeni kesilmiş hayvanı hemen pişirmemeli, sindirim sorunu yaşamanıza sebep olacak her türlü rahatsızlığa karşı duyarlı olmalı, mide, bağırsak sorunu olanların ayrıca dikkat etmeleri gerekmektedir. Biz etin bir gün buzdolabınızın orta kısmında bekletin derken, aslında etin sertlik düzeyini düşürüp, etin kıvamını, kokusunu, biyoyararlılığını, etin görünümünü, kalitesini ve lezzetini düzene koyar çünkü bir gün bekletilen et suyunu çeker, kanını döker pişirilmeye uygun şekilde tüketiminize hazırdır. Sizlere Kurban eti tüketiminin haşlama, ateşte pişirme şeklinde olmasını öneririm. Yalnız et pişerken kesinlikle ateşle temas etmemesi gerekir. Çünkü etin ateşe temas etmesi hem kanserojen etmenlere, hem de B1, B12, folik asit gibi en önemli vitaminlerin yok olmasına sebep olur. Etin hem yüzeyinin, hem de iç kısmının iyi pişmesine dikkat edin. Çiğ veya az pişmiş et, besinin kalitesini düşürür, gıda zehirlenmesine sebep olabilir. Etin kendi yağı olduğu için defalarca tekrarlamakta yarar var, yeniden yani haricen yağ eklemenize gerek yoktur. Kurban eti ve normal zamanlarda da Karaciğer ve böbrek rahatsızlığı, kalp ve damar hastalığı, yüksek tansiyon, mide ve bağırsak problemleri olanların et tüketiminde oldukça dikkatli olmaları gerekir. Kalp krizleri çoğu zaman ya sabahın erken saatlerinde hormonların yüksek olduğu saatte olur, ya ilaç alırken meydana gelir, ya da karnı tıka basa doldurduktan sonra olur. Dolayısıyla kalp damar rahatsızlığı olan insanların et tüketimine dikkat etmesi gerekiyor. Et konusunda mideye aşırı bir derece de yüklenmemeleri lazım. Yani insanların fazla miktarda et almalarını kesinlikle tavsiye etmiyoruz.”

SEBZEYİ UNUTMAMAK LAZIM!

Mesela bol limonlu, bol zeytinyağlı, nar ekşili, elma sirkeli bir salata harika olur. Zeytinyağlı bir sebze yemeği olabilir. Örneğin; C vitamininden zengin yeşil yapraklı sebzeler, iyi bir tamamlayıcı olacaktır. Çünkü C vitamini, ette bulunan Demir’in vücut tarafından emilimini arttıracağından; etteki demirden daha çok yararlanmamızı sağlayacaktır. Ayrıca; gerekli posayı, diğer vitamin-mineralleri de almamızı sağlayacaktır.Ekmek ve Tahıllar grubundan besin mutlaka bulunmalı, en başta karbonhidrat olmak üzere; B1, B6, B2 vitaminleri, elzem amino asitler, doğal lifler ve yağ asitleri, magnezyum, çinko, potasyum gibi önemli Minerallerin kaynağı olması bakımından ekmek, pilav, makarna, vb. besinlerden uygun miktarda bulunmalıdır. İlla’da tatlı diyorsanız, bolkomposto, siyah şekerden ayva tatlısı, kabak tatlısı, elma tatlısı tadımlık yiyebilirsiniz.

NASIL KESECEĞİZ, NASIL BÖLECEĞİZ?

Ortak kurban kesiyorsanız Eti tartarak, eşit olarak paylaşmak gerekir. Yağ, sakatat ve yenilen her şey paylaşılır. Tartmadan bölüşüp helâlleşmek caiz olmaz, faiz olur. 7 kişiden dördüne etle birlikte birer bacak, beşinciye etle birlikte derisi, altıncıya etle birlikte başı verilirse, tartmadan paylaşmak caiz olur. Yedinciye bir şey koymak gerekmez. Yahut 7 kişi, kurbanlık ineği birine teslim edip, (Kesmeye, kestirmeye, etini dilediğin gibi sarf etmeye, seni umumi vekil ettik) deseler, umumi vekil, bölüştürmeden etin tamamını herhangi birine verebilir veya tartmadan ortaklar arasında göz kararıyla paylaştırabilir. Kurbanın etini eşit olarak tarttıktan sonra, paylaşmak için kur’a çekmek iyidir. Bir malı, ortaklar arasında taksim etmek için, kur’a çekmek caiz ve sünnettir. Kurban eti tartılmadan paylaşılıp, biri diğerine, mendil, defter, kalem gibi bir şey verse, paylaşma sahih olur. Taksim etmeden etin bir kısmını pişirip, ortakların müşterek yemeleri caizdir. Müslüman bir kimsenin kesip, gayrimüslimin yüzdüğü kurbanın etini yemek caizdir. Kurbanın ve her hayvanın şu yedi yeri yenmez: Akan kanı, zekeri, husyeleri [koç yumurtası denilen yerleri], bezleri [guddeleri], safra kesesi, dişi hayvanın önü ve idrar kesesi [mesanesi]. Ölü mü, diri mi olduğu bilinmeyen hayvan, kesilince kan çıkar ve hareket ederse, eti yenir. Kurban etini, kesen de yiyebilir. Fakir zengin herkese de verebilir. Etin üçte birini evine, üçte birini komşulara, gerisini fakirlere vermek müstehabdır. Hepsini fakirlere de verebilir. Kurban etini, evinde 3 günden fazla bırakabilir. Kurban sahibi zengin değilse, çoluk çocuğunun et ihtiyacını karşılamak için hepsini evinde bırakabilir. Hayvan kesildikten sonra eti telef olsa [mesela yansa, köpekler yese], tekrar kesmek gerekmez. Kan akıtmakla vacib yerine gelmiştir. Kurbanın hiçbir yeri satılmaz. Bir kısmı satılırsa, satılan kadarının bedelini sadaka olarak vermek gerekir, ama kurbanın etiyle yenecek bir şey alınsa, o miktarı sadaka vermek gerekmez. Kurban derisi namaz kılan fakire verilir. Ne yapıldığı bilinmeyen yerlere vermemelidir. Evde de kullanılabilir. Parayla satılmaz. Derisi, eti satılırsa, parası fakirlere sadaka olarak verilir. Yahut devamlı kullanılacak bir şey karşılığı da satılabilir. Ortaklardan biri kurban kesmeden ölse, hissesi mirasçılarına verilir. Karnı yarılıp, yavrusu çıkarıldıktan sonra, o yara sebebiyle ölürken kesilen koyun yenmez. Canlı hayvanın her parçası haramdır. Kesildikten sonra, kendine zarar vermeyen kimsenin pişirmeden yemesi caizdir. [Mesela çiğ köfte, sucuk ve pastırma yemekte mahzur yoktur.] Makam sahibine saygı için kesilen hayvan leş olur. Sırf ona saygı için hayvan kesmek caiz değildir. (Eğer falanca zat gelirse, Allah için bir hayvan keseceğim) derse, o zat gelince kesilir. O hayvan adak olduğu için, etinden kesen ve zenginler yiyemez; fakirlere verir. Yolcuya, misafire veya bir makam sahibine, saygı için değil, yedirmek için hayvan kesmek caizdir.

TAKSİM EDERKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER?

Eğer alırken, (Allah rızası için bayram kurbanımı almaya, aldırmaya, kesmeye, kestirmeye ve etini dilediğin şekilde sarf etmeye seni umumi vekil ettim) diyerek birine umumi vekalet verilseydi, hiç dağıtmadan da o vekil etin hepsini eve bırakabilirdi. Kurban etini üç günden fazla saklamanın mahzuru yoktur. Etin üçte birini eve ayırıp, üçte birini komşulara, gerisini de fakirlere vermek müstehaptır. Kurban nisabına malik bir kimse, geliri ile güç geçiniyorsa, etin hepsini kavurma yapıp, birkaç ay et parasından biriktirerek gelecek yılın kurban parası olarak saklaması ve böylece kurban kesme sevabından mahrum kalmaması çok iyi olur. Genellikle bayramın birinci günü herkes evindedir, kurbanın dağıtılacak kısmı dağıtılır, eve kalan üçte birlik bölüm parçalara ayrılarak kaldırılır. Ailenin bir arada olması gerektiği gün olarak düşünülmelidir. Gün, çocukların günüdür… Her bayramda olduğu gibi el öpüp bahşişini alan çocuklar lunaparklara koşar. Çocukluk değil mi? Çocuklarımızı şekerden, cipsten, çikolatalardan, gazlı içeceklerden, kolalardan uzak tutmamız gerekir. Bu onların bayram mutluluğunu daha da Şekerden bozulan midelerle, mutluluklar ve bayramlar bütün çocuklarındır. Bizim çocukluğumuzda lunaparklar değil, cambazlar ve palyaçolar olurdu. Dört bayram günü meydanlarda aynı numaraları yapan cambazlara çocuklar doyamazdı. O zaman sokaklarda hiçbir tehlike olmazdı, çocuklar akşamlara kadar rahat rahat oynarlardı. Günümüzde, sokaklarda bin bir tehlike kol geziyor.

DEMİRHİNDİ ŞERBETİ

Demirhindinin yararları: Meyvesi dışkıyı yumuşatıp kabızlığın giderilmesine yardımcı olur ve bağırsakları temizler. Vücudu rahatlatır. Susuzluğu giderir ve serinlik verir. Yaprakları bağırsak solucanlarını düşürmekte etkilidir.