Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da Nazi işgali sırasında binlerce kişinin öldüğü toplama kampında hastane olarak kullanılan bir binanın kreşe dönüştürülmesi planları tepki çekti.

Sırbistan Yahudi Toplumu Federasyonu Başkanı Robert Sabados, “Burada yaşananlara bakınca kreşin yeri çok uygunsuz. Daha büyük skandal ise, kamptaki bazı binaların yıllar boyunca pub olarak kullanılması. Bir ara gece kulübü bile vardı. Burası insanların unutulmasına izin verilmemesi gereken sefalet ve acılar yaşadığı bir yer” dedi.

İngiliz Guardian gazetesinin haberine göre, kreşe çevrilen bina daha önce restoran olarak kullanılıyordu.

‘Toplama kampı olduğunu bilmiyordum’

Sava Nehri’nin kıyısında yer alan Staro Sajmiste, kampı 1937’de ticaret fuarı olarak açılmıştı ve toplam 11 binadan oluşuyordu. Fuar, Naziler’in 1941’de Yugoslavya’yı işgalinden sonra toplama kampına dönüştürüldü.

1944’te kent Nazi işgalinden kurtarılıncaya kadar kampa 100 bin kadar Yahudi, Sırp ve Çingene getirildi. 40 bin’den fazla kişi öldürüldü. Kamptakilerin bazıları işkenceden hayatını kaybederken diğerleri gaz odalarına dönüştürülen otobüslerde öldürüldü.

Sonrasında bu binaların bazıları taverna, resim atölyesi, canlı müzik çalınan mekanlar ve Sırbistan’daki iktidar partisinin bürolarına dönüştürüldü. Diğer binalar ise kaderine terk edildi.

1990’larda bu binaların Yahudi Soykırımı müzesine dönüştürülmesi fikri ortaya atıldı. Ama bu planlar hayata geçirilemedi.

Kreş olarak kullanılacak bina Sırbistan’ın sosyalizmden kapitalizme geçiş sürecinde 1998’de, Miodrag Krsmanoviç adlı bir Sırp iş adamına satıldı.

Tarihi önemi olan bir yere saygısızlık yapıldığı eleştirilerini reddeden ve aksine binayı harap olmaktan kurtardığını söyleyen Krsmanoviç burasının daha önce toplama kampının bir parçası olduğunu bilmediğini söyledi.

Krsmanoviç, “20 yıldır mücadele ediyorum. Binaya yatırım yapıyorum, bakıyorum. ben aldığımda tamamen harap haldeydi, çatısı bile yoktu. Beni eleştireceklerine kutlamaları gerekiyor” dedi.

kaynak: BBC