Olağan bakım-onarım faaliyeti için yaklaşık bir ay önce limana çekilen Oruç Reis sismik araştırma gemisinin, tekrardan göreve başlaması Yunanistan ile ilişkilerdeki tansiyonu bir kez daha yükseltti. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias’ın “Türkiye gemiyi çekene kadar görüşme yok” sözleriyle başlayan tehdidine, ABD “hesaplanmış provokasyon” nitelendirmesi ile, Almanya da Dışişleri Bakanı’nın Ankara programını iptal ederek arka çıktı. Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ise, AB Konseyi Başkanı Charles Michel’i aradı ve Türkiye’nin “hukuk dışı” olarak nitelendirdiği bu faaliyetlerinin bugün ve yarın yapılacak AB Zirvesi’nde görüşülmesini istedi.

‘Oyalayıcı tavır’

Milliyet’in diplomatik kaynaklardan edindiği bilgilere göre Ankara’nın gelen tepkiler karşısındaki değerlendirmesi ise “hesaplanmış saldırı” şeklinde. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Oruç Reis’in bakım süreci aslında Yunanistan’a görüşmelerin tekrar başlaması için verilmiş fırsattı. Ancak geminin sürekli bakımda kalamayacağı, görüşmelerin başlayıp başlamamasının Yunanistan’ın maksimalist tutumuna bağlı olduğu her platformda vurgulandı. 2016’da sonlandırılan istikşafi görüşmelerin ay sonunda İstanbul’da başlamasına karar verilip, detaylar üzerinde görüşmeler sürdürülürken Yunanistan’ın “oyalayıcı” bir tavır sergilemesi dikkat çekti. Ayrıca Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun, Yunan Dışişleri Bakanı Dendias ile 8 Ekim’de Küresel Güvenlik Forumu’nun yapıldığı Bratislava’da yaptığı görüşme dahil olmak üzere Türkiye ile görüşmelerine “ayaküstü görüşme” izlenimi vermeye çalışması ve kendi kamuoyundan gizlemesi, Ankara tarafından “müzakereden yana olmayan tutum” olarak değerlendirildi. Ankara, Yunanistan’ın kendi kamuoyunun tepkisiyle karşılaşmaktan çekindiği için görüşmeleri gizli tutmaya çalıştığı, açıktan kendisini ‘müzakere ve görüşme yanlısı olan taraf’, Türkiye’yi ise ‘provakatör’ olarak göstermeye çalıştığı görüşünde. Bununla birlikte, ABD ve Almanya’nın, Yunanistan yanında pozisyon alarak Türkiye’ye yönelik üst perdeden açıklamalar yapması bu nedenle diplomatik kaynaklarca “hesaplanmış saldırı” olarak nitelendirildi.

Türkiye tarih bildirecek

Tüm bunlara karşın Türkiye’nin ön koşulsuz diplomasi çağrısını sürdürdüğünü belirtiyor. Bu çerçevede, Türkiye’nin Yunanistan’la Ege’de başlıca kara suları, kıta sahanlığı, adaların silahsızlandırılması, coğrafi formasyonların yasal statüsü, ulusal hava sahasının genişliği ve arama kurtarma faaliyetleri konularının bir bütün olarak yer almasını istediği istikşafi görüşmeler için Yunanistan’a bir tarih önereceği belirtiliyor.