Trump, ABD siyasi tarihinde tüm salıncak eyaletleri kazanan nadir başkanlardan biri oldu

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

ANKARA (AA) – Associated Press’in (AP) yayımladığı resmi olmayan datalara nazaran, ülkede “salıncak eyalet” olarak bilinen 7 eyaletin tamamında seçim sonuçları muhakkak oldu.

“Salıncak” olarak kabul edilen ve farklı periyotlarda siyasi eğilimler ve seçmen demografisine bağlı değişiklik gösteren belirli eyaletler, ABD seçimlerinde kritik ehemmiyete sahip olmayı sürdürüyor.

Son devirde Demokrat ve Cumhuriyetçilerin çekişmesine sahne olan North Carolina, Georgia, Pensilvanya, Wisconsin, Michigan, Arizona ve Nevada’daki seçimi kazanan Trump, bu eyaletlerden hanesine yazdırdığı toplam 93 delegeyle seçimi göğüsledi.

ABD başkanlık seçim tarihi boyunca benzeri başarıyı elde eden seçkin isimlerin ortasında yer alan Demokrat Franklin D. Roosevelt, 1936’daki seçimlerde Vermont ve Maine dışında tüm eyaletlerde rakibi Alf Landon’a karşı üstünlük sağlayarak ABD’nin 32’nci başkanı olmuştu. Böylece Roosevelt, kritik değere sahip salıncak eyaletlerin tamamını kazanan birinci lider unvanını almıştı.

Benzer muvaffakiyete sahip başka isimlerin arasında ABD’nin 37’nci Başkanı Richard Nixon, 40’ıncı Lideri Ronald Reagan ve 44’üncü Başkanı Barack Obama da yer alıyor.

Trump, rakibinden yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı

Ülkenin 47. Başkanı seçilen Trump’ın rakibi Harris ile ortasındaki oy farkı yaklaşık 5 milyona dayandı. Trump, toplam 72 milyon 600 bin kadar oy alırken rakibi Harris’in aldığı oyların sayısı yaklaşık 67 milyon 950 binde kaldı.

Trump, 2020 seçimlerinde rakibi Joe Biden’dan yaklaşık 7 milyon az oy aldı. 2016’daki başkanlık seçimlerinde ise Trump, rakibi Hillary Clinton’dan toplamda 3 milyon daha az oy almasına rağmen, kritik eyaletlerdeki başarılı performansıyla 304 delegeye ulaşarak seçimleri kazanmıştı.

Ülkenin başkanlık seçimi tarihinde rakibine en fazla oy farkı atan aday ise yaklaşık 17 milyon 900 binlik farkla Cumhuriyetçi Richard Nixon olarak kayıtlara geçmişti.

2’nci periyot için 1972 başkanlık seçiminde yarışan Nixon, Washington DC bölgesi ve Massachusetts hariç tüm eyaletleri kazanarak ve halk oylamasında yaklaşık 46 milyon oy alarak Demokrat rakibi George McGovern’a karşı üstünlük sağlamıştı.

Nixon, ayrıyeten Seçiciler Konseyinin 538 delegesinden 520’sini hanesine yazdırmış, McGovern’ın delege sayısı ise 17’de kalmıştı.

Cumhuriyetçi Ronald Reagan da 2’nci devir için yarıştığı 1984 başkanlık seçiminde yaklaşık 54 milyon 455 bin oy olarak rakibi Demokrat Walter Mondale’e yaklaşık 17 milyonluk fark atmıştı.

Halk oylamasında rakibiyle ortasında çarpıcı fark bulunan bir öbür isim de ABD’nin 36’ncı Başkanı Lyndon B. Johson oldu.

1964’teki seçimlerde Cumhuriyetçi Barry Goldwater 27 milyon kadar oy alırken Johnson, rakibinden yaklaşık 16 milyon daha fazla oy alarak seçimlerin galibi olmuştu.

Rakibine açık orta fark atan öteki ABD liderleri ortasında 1920’de Warren G. Harding, 1924’te Calvin Coolidge, 1928’de Herbert Hoover, 1932 ve 1936’da Roosevelt, 1980 ve 1984’te Ronald Reagan, 1988’de George H. W. Bush, 1992 ve 1996 Bill Clinton, 2008 ve 2012’de Barack Obama ile 2020’de Joe Biden, 5 milyon ve üzeri oy farkıyla kazanan başkanlar olarak yer aldı.

Trump, son 20 yılda oy oranları bakımından rakibine üstünlük sağlayan tek Cumhuriyetçi aday

Bir periyot ortanın akabinde Beyaz Saray’a tekrar gitmeye hak kazanan Trump, 2004’ten bu yana rakibine oy oranında üstünlük sağlayan birinci Cumhuriyetçi aday oldu.

2016 seçimlerinde de lider olan Trump, Hillary Clinton’dan yaklaşık 3 milyon daha az oy almasına karşın “Seçiciler Kurulu” sistemi nedeniyle rakibine üstünlük sağlamayı başarmıştı.

O devirde Trump, 63 milyon civarında oyla 304 delege kazanmış, 66 milyon civarında oy alan Hillary ise 227 delege alarak yarışı kaybetmişti.

Son 20 yılın seçim bilgilerine nazaran Obama, 2008’de yaklaşık 69 milyon oyla zaferini ilan etmişti. Obama, 2012’deki seçimde de oy oranındaki hafif düşüşe karşın Beyaz Saray’da 2’nci devrini garantilemişti.

Biden da 2020’de halk oylarının yüzde 51,3’ünü kazanarak rakibi Trump’a karşı üstünlük sağlamıştı.

Seçimlerde salıncak eyaletlerin önemi

ABD başkanlık seçimlerinde seçmenler, temel olarak destekledikleri partinin delegelerine oy veriyor.

“Seçiciler Kurulu” ismi verilen bu sistemde her eyalete farklı tartılarla dağıtılmış toplam 538 delege belirleniyor. Bu sayının yarıdan 1 fazlasına yani 270 delegeye ulaşan aday, lider olmaya hak kazanıyor.

Seçimde küçük oy farkıyla partiler ortasında el değiştirebildikleri için “salıncak” olarak isimlendirilen 7 kritik eyalet, ABD başkanlık seçimlerinin aritmetiğini belirleme özelliğine sahip.

Bu istikametiyle ABD’de liderin kim olacağına 337 milyonu aşkın nüfusun sırf yüzde 18’ine konut sahipliği yapan kritik eyaletlerin karar verdiği söylenebilir.

2024 seçiminin salıncak eyaletleri olarak kabul edilen Pensilvanya’nın 19, Georgia’nın 16, Arizona’nın 11, Nevada’nın 6, Michigan’ın 15, North Carolina’nın 16 ve Wisconsin’in 10 delegesi bulunuyor.

Resmi olmayan bilgilere nazaran Trump, 50 eyaletten 31’ini kazanarak 312 delegeyi hanesine yazdırdı. Demokrat rakibi Kamala Harris’in delege sayısı 226’da kaldı.

Muhabir: Salih Okuroğlu,Zeynep Katre Oran,Murat Karadağ