0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Balkanların bize yakın bölümünü ve belki de en çok orada yaşayan vatandaşlarımızın geçimini en derinden etkileyen konuların başında “tütüncülük” geliyor.

Balkanlarda Rumlardan miras bize tütüncülük. 1840 larda tütün ticareti sayesinde Drama, Pürsıçan, Çatalca, Doksat, Edirnecik ve Himmetli gibi tütün üreten kasabalarda, bu işi yapan Rumların çok zenginleştiklerini ve Balkan Savaşları’nda bize karşı bu sayede güçlü ve başarılı olduklarını yazıyor kaynaklar.

1920’li yıllardan 2.Dünya Savaşı’na kadar olan kısımda tütüncülük yapan Dramalı Rumlar öyle güçlenip zenginleşmişlerdi ki Bulgaristan üzerinden gelen Nazi dalgasına bu sayede çok ciddi direniş göstermişlerdi.

Son üç-dört yıldır genel anlamda Balkanlardaki tütüncülük ardı ardına darbeler yiyor ve gittikçe yok oluyor. 2010 sonu ve 2011’in başında Makedonya’da ve Bulgaristan’daki tütün üreticileri yol kapatarak tepkilerini gösteriyorlar. Önce 12 Ocak 2011’de Makedon tütüncüler, Makedonya ile Yunanistan’ı birbirine bağlayan Mecitliya sınır kapısını kapattılar.(1) Ardından özellikle tütüncülük konusunda bizi çok yakından ilgilendiren Bulgaristan’da 24 Ocak 2011’de Kırcaali, Haskovo,Harmanlı ve Asenovgrad’tan gelen 8 bin tütün üreticisi Haskovo-Plovdiv yolunu trafiğe kapattı.(2) Dikkat çekmek gerekiyor ki bu bölgeler Türklerin, Bulgaristan’da en yoğun yaşadığı bölgeler ve geçim kaynakları da çoğunlukla tütün tarımı. Tütün üreticilerinden Vildan Şabanova: “Biz, Bulgaristan’ın en fakir bölgelerinden birinde yaşıyoruz ve tütün bizim tek geçim kaynağımız. Eğer bu elimizden alınırsa biteriz. Para yardımı ve ek ödeme sözü verildi. Bir bütçe kabul ediliyor fakat tütünden hiç söz edilmiyor” diye konuştu.(3) Vildan Şabanova, Şumen şehri Kaolinovo Belediyesi’ne mensup ve bu bölgede işsizliğin %70 seviyesinde olduğunu hatırlatmak gerekiyor.

Batı Trakya’da da durum benzer. Bölgedeki Türklerin yarısı tütüncülükle geçiniyor. AB sübvansiyonlarının bitmesi ve tüccarların bu bölgedeki tütün üreticilerini fiyat anlamında avucunun içerisine alması sebebiyle bölgedeki Türkler de farklı iş kollarına kaymaya başladılar.

Temelinde sorun, global bir nitelik taşıyor. Düne kadar çok büyük tütün üreticisi olan Yunanistan ve Bulgaristan, global Amerikan sermayesi ve entrikaları karşısında boyun büküyorlar. Bir yandan kendi ekonomilerine kazık atıyorlar, diğer yandan tütüncülükle çoğunlukla Türk ahalisinin uğraşıyor olması nedeniyle barındırdıkları azınlıkları güçsüz duruma düşürüyor olmaktan memnun oluyorlar. 89 göçünde aynı oyunu Bulgaristan daha önce de oynamış ve bugünkü batık ekonomisinin temellerini atmıştı. Kozmopolit bir ülke oldukları ve buna uygun politikalar üretmeleri gerektiğini bir türlü anlamak istemiyor Bulgar hükümetleri.

Yunanistan’a hiç mana bulmuyorum. AB baskılarına o derece boyun eğmek durumundalar ki Batı Trakya’da tütün üreten onlara göre ‘bir avuç müslüman’ a destek sağlayacak değiller herhalde.

Türkiye’ye gelince Gümrük Birliği’ne boyun eğen, Bitlis’te, Samsun’da, Denizli’de tütün üretimini kendi elleriyle baltalamış durumda. Global dengelerde Türkiye’nin de eli kolu bağlı.

Çare mi? Benim şahsi çarem ile Bulgaristan’da bir tütün fabrikası yöneticilerinin çaresi aynı sanki.

Daha açık, gelişime yüzünü dönen, devlet olarak yabancı yatırımlara kapısını sonuna kadar açan, destekler sağlayan Makedonya’ya dönebilirsiniz yüzünüzü. Herşey toz pembe mi olur? Belki olmaz. Ama emin olun Makedonya, tütün üretimi yapmak isteyen herhangi bir yatırımcının görünen Balkanlardaki ilk tercihidir.

Barış KOŞUCU