Türkiye çözüm için diplomasiyi istiyor

Türkiye ve Yunanistan arasında Doğu Akdeniz temelinde başlayan kriz Oruç Reis’in “bakıma alınması” ile geçici bir süre askıya alınırken, Türkiye diplomatik yollardan çözüm için masaya oturmaya soğuk bakmıyor. Almanya’nın bu konuda arabuluculuk çabaları sürerken önce alt düzeyde süreç içinde de üst düzey görüşmelerin yeniden başlayabileceği ifade ediliyor. Bu konuda Almanya’nın girişimlerde bulunduğu, Türk tarafının ise “Kışkırtmalara gelmeden hakkaniyetli çözüm için masaya otururuz” mesajı verdiği öğrenildi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, dün katıldığı bir TV programında “Geri adım yok, Oruç Reis bakımdan sonra araştırmalarına devam edecek” derken, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’dan da “Yunanistan ve AB ülkeleri diplomasiye tanınan şansı heba etmemeli, mütekabil adımlar atmalıdır” mesajı geldi.

Yeniden masa umudu

Edinilen bilgiye göre, Türkiye bu süreçte Haziran-Temmuz aylarında kurulan ancak Yunanistan’ın dağıttığı diplomasi masasının yeniden kurulabilmesi olasılığını değerlendiriyor. 24-25 Eylül’deki AB Zirvesi’ne kadar bu masanın kurulup ilk temasların yapılması da bekleniyor.

Almanya’nın uzun süredir yürüttüğü arabuluculuk çabalarının son dönemde arttığı ve özellikle Fransa ile görüşmeler yapılarak sürecin “daha da fazla gerilmemesini” istediği kaydediliyor. Alman makamlarının Türk tarafıyla da temaslarını yürüterek, ilk etapta alt düzeyde ve devamında da gerekmesi durumunda üst düzeyde bir Türkiye-Yunanistan görüşmesini planladığı ifade ediliyor.

‘Ön şartsız’

Ankara’nın da bu masaya olumsuz bakmadığı ancak “Kışkırtmalara gelmeden hakkaniyetli çözüm için masaya otururuz” mesajı verdiği öğrenildi. Yunanistan’ın Fransa tarafından “dolduruşa getirilmesinden” rahatsızlık duyan Ankara’nın “Masaya ön yargısız, ön şartsız oturmalılar” dediği de kaydedildi.

Fransa konusunda net tavır

Ankara, sadece Yunanistan ile masaya oturmayı gündeminde tutarken, Fransa’nın sürece dahil olmayacağı bir masa konusunda da tavrını net koydu. Almanya’nın da, Yunanistan tarafını masaya çekme için girişimlerde bulunduğu, sürecin olumlu gelişmesi halinde görüşmelerin daha önce olduğu gibi Berlin’de yapılabileceği belirtildi.

Yaptırım çıkar mı?

Bu ay sonunda gerçekleşecek AB Zirvesi’nde, Yunanistan-Güney Kıbrıs Rum Kesimi ve Fransa’nın, Türkiye’ye yönelik bazı yaptırımları gündeme getirmesi beklenirken, Almanya’nın girişimleri ile bu yaptırımların söz konusu olmayacağı da değerlendiriliyor. Ankara çeşitli dönemlerde dillendirilen bu yaptırımların AB’den geçmesini beklemezken, yaptırım kararının çıkması durumunda Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki çalışmalarına hız vereceğine dikkat çekiliyor.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu da katıldığı TV programında, yaptırım olasılığına ilişkin soruya, “göçmen” kartını açarak “Bir yaptırım kararı beklemiyorum ama olabilir de. Geçmişte de benzer şeyler oldu. Biz Avrupa’ya gidecek göçmenleri durdurmama kararı aldık ve bu karar halen geçerli” yanıtını verdi.

Masa dağılmıştı

Türkiye ve Yunanistan, Almanya’nın arabuluculuğunda Haziran-Temmuz aylarında bir araya gelmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından görevlendirilen Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’ın yanı sıra Dışişleri Bakanlığı ve askeri yetkililer de muhataplarıyla görüşmeler gerçekleştirmişti. Heyetler 3 temel başlıkta anlaşmıştı. Türkiye ve Yunanistan, Doğu Akdeniz krizinin sonuçlanması için “karşılıklı istikşafi görüşmelere başlanması”, “siyasi görüşmelere başlanıp, hız verilmesi” ve “askerler arasında güven beyanını artıran toplantılara yeniden başlanılması” konularında Ağustos ayı başında anlaşırken, ortak niyet beyanı açıklamasının yapılacağı 7 Ağustos’taki toplantı için hazırlıkların sürdüğü saatlerde Yunanistan, 6 Ağustos’ta Mısır ile deniz yetki anlaşması imzalayarak masayı dağıtmıştı. Söz konusu görüşmeler devam ederken Türkiye Almanya Başbakanı Angela Merkel’in ricası ile Oruç Reis’i bölgeye göndermeyi erteleyerek “jest” de yapmıştı. Masanın dağılmasının ardından Türkiye, Navtex ilan ederek Oruç Reis’i bölgeye göndermişti.