Türkiye ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 5,9 büyüdü

ABONE OL

News

01/12/2023 04:00

BEĞENDİM

ABONE OL

News

ANKARA (AA) – Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın üçüncü çeyreğine (temmuz-eylül dönemi) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, GSYH 2023 yılı üçüncü çeyrek ilk tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5,9 arttı.

Üretim yöntemiyle GSYH tahmini, yılın üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 79,8 artarak 7 trilyon 681 milyar 432 milyon lira oldu. GSYH’nin üçüncü çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 295 milyar 815 milyon olarak gerçekleşti.

GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak, inşaat yüzde 8,1, sanayi yüzde 5,7, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 5,1, hizmetler yüzde 4,3, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 3,6, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,7, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 2,2, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 1,7, tarım sektörü yüzde 0,3 arttı. Ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar da yüzde 16,5 artış gösterdi. Söz konusu dönemde mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri ise yüzde 2,5 azaldı.

Böylece Türkiye ekonomisi Kovid-19 salgını tedbirlerinin uygulandığı 2020 yılının ikinci çeyreğinden sonra üst üste 13 çeyrek büyümüş oldu.

Öte yandan, önceki çeyreklere ilişkin büyüme rakamlarında revizyona gidildi.

AA Finans Büyüme Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, bu yılın üçüncü çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 5,19 büyüyeceğini öngörmüştü.

Türkiye ekonomisinin 2020 yılından bu yana büyüme hızı, yıllar ve çeyrekler itibarıyla şöyle:

Yıllar	1.Çeyrek	2. Çeyrek	3. Çeyrek	4. Çeyrek	Yıllık
2020	4,3	-10,4	6,4	6,3	1,9
2021	7,5	22,3	8	9,7	11,4
2022	7,8	7,6	4,1	3,3	5,5
2023	4	3,9	5,9

Hane halkı tüketim harcamaları yüzde 11,2 arttı

Yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 11,2 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 5,3, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 14,7 artış kaydetti.

Mal ve hizmet ihracatı, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 1,1, ithalatı da yüzde 14,5 yükseldi.

İş gücü ödemelerinde yüzde 117,2 artış

İş gücü ödemeleri söz konusu dönemde yüzde 117,2, net işletme artığı/karma gelir yüzde 50,7 artış gösterdi.

İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içindeki payı geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 26,1 iken 2023’te yüzde 32,2 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 55 iken yüzde 47’ye düştü.

Tablolar

GSYH üçüncü çeyrek sonuçları şöyle:

Yıl	Cari fiyatlarla GSYH	Cari fiyatlarla GSYH	GSYH Zincirlenmiş Hacim	Değişim oranı
	(milyon lira)	(milyon dolar)	Endeksi(2009=100)	(yüzde)
2021 1. Çeyrek	1.396.396	189.427	173,3	7,5
2021 2. Çeyrek	1.594.424	190.192	187,3	22,3
2021 3. Çeyrek	1.933.705	227.704	214,9	8
2021 4. Çeyrek	2.331.616	200.601	223,7	9,7
2021 Yıllık	7.256.142	807.924	199,8	11,4
2022 1. Çeyrek	2.519.789	181.490	186,9	7,8
2022 2. Çeyrek	3.424.670	219.665	201,6	7,6
2022 3. Çeyrek	4.273.138	242.416	223,8	4,1
2022 4. Çeyrek	4.794.179	262.243	231,2	3,3
2022 Yıllık	15.011.776	905.814	210,9	5,5
2023 1. Çeyrek	4.642.985	246.058	194,3	4
2023 2. Çeyrek	5.505.148	271.615	209,4	3,9
2023 3. Çeyrek	7.681.432	295.815	237,1	5,9

Sektörler

TÜİK verilerine göre, GSYH iktisadi faaliyet kollarına göre zincirlenmiş hacim endeksi değişim oranı (yüzde) şöyle:

	2022 3. çeyrek	2023 3. çeyrek
Tarım, ormancılık ve balıkçılık	3,7	0,3
Sanayi	-1,1	5,7
İmalat sanayisi	1,8	6,2
İnşaat	-13,6	8,1
Hizmetler	8,2	4,3
Bilgi ve iletişim	12	1,7
Finans ve sigorta faaliyetleri	23,5	5,1
Gayrimenkul faaliyetleri	5,8	2,7
Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri	13,1	-2,5
Kamu yönetimi, eğitim ve sosyal hizmet faaliyetleri	5,7	3,6
Diğer hizmet faaliyetleri	11,4	2,2
Sektörler toplamı	4,4	4,7
Vergi-sübvansiyon	2,3	16,5
Gayrisafi yurt içi hasıla (Alıcı fiyatlarıyla)	4,1	5,9