Tarih boyunca denizleri, nehirleri aşmak, şehirleri birleştirmek için birçok köprü yapıldı. Bazı köprüler sadece ulaşım amaçlı kullanılmış olsa da bazı köprülere işlevinin ötesinde anlamlar yüklenmiş. Efsanelere, filmlere, şarkılara konu olan köprüler, ülkelerin, şehirlerin simgeleri haline gelmiş. Türkiye ve dünyadan öne çıkan köprüleri derledik:
Dünyadaki ilk çarşılı köprü
Irgandı Köprüsü: Bursa’nın Osmangazi ve Yıldırım ilçelerini birbirine bağlayan köprü, Gökdere’nin üzerine 1442’de inşa edildi. Dünyada dört çarşılı köprü bulunurken Irgandı bunların ilki. Köprüde 32 dükkan bulunuyor.
Malabadi Köprüsü: Diyarbakır’da 12. yüzyılda inşa edilen köprü, 40.86 metre açıklığındaki sivri ana kemeriyle dünyanın en büyük kemer açıklığına sahip taş kemer köprüsü. UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’ne giren köprünün kemer açıklığının büyüklüğü, Evliya Çelebi’nin “Malabadi Köprüsü’nün altına Ayasofya’nın kubbesi girer” ifadelerinden de anlaşılabiliyor.
Varda Köprüsü: Adana Karaisalı’daki köprü, 2. Abdülhamit ile Alman İmparatoru Kaiser Wilhem tarafından imzalanan sözleşmeyle 1912’de inşa edildi. 99 metre yüksekliği ve 172 metre uzunluğu var. Varda, James Bond serisinden Skyfall ve birçok filme dekor oldu.
Uzunköprü: Edirne Ergene Nehri üzerindeki köprü, 1443’te inşa edildi. 1270,41 metre uzunluğu ve 174 kemeriyle dünyanın en uzun taş köprüsü. Uzunköprü, Osmanlı’nın, sanat ve estetik anlayışından motifler de taşıyor.
Kıtaları birleştiriyor
İstanbul, 15 Temmuz Şehitler, Fatih Sultan Mehmet, Yavuz Sultan Selim olmak üzere 3 köprüyle Asya ve Avrupa kıtalarını birleştiriyor. Şehirde tarih boyunca Haliç’in iki yakasını birleştiren birçok köprü de yapıldı. Haliç’teki Galata Köprüsü ise öne çıkanlardan biri. Beyoğlu, Harbiye, Karaköy ile Sultanahmet, Fatih, Eminönü gibi tarihi bölgeleri birbirine bağlayan köprünün simgesel bir anlamı var. Dünyada üzerinden tramvay geçen ender baskül köprülerden biri olarak da önemli. Haliç’in iki yakasını birleştiren Unkapanı ve Haliç Metro’nun yanı sıra Mimar Sinan’ın eseri olan Büyükçekmece Köprüsü de İstanbul’da yer alıyor.
Fotoğrafların dekoru
Karadeniz Bölgesi’nde birçok asma köprü bulunuyor. Sadece Rize’de 120’yi aşkın köprü var. Yemyeşil doğanın içindeki köprüler, birbirinden güzel fotoğraflara da dekor oluyorlar. Bunlardan biri de Artvin Ardeşen’deki ve Fırtına Deresi üzerinde kurulu Osmanlı dönemi eserlerinden Timisvat Köprüsü. 35 metre uzunluğundaki köprü, 18. yüzyılda yapıldı.
Arhavi’deki Ortacalar Kemer Köprüleri de Küçükköy ve Arılı yol ayrımında birbirine dik olacak şekilde yapıldı. İki köprü de birbirine benzemekte ve tek gözden oluşmakta. Köprüler, sadece yayaların kullanımına açık.
Turistlerin gözdesi
Dünyanın birçok şehrinde köprüler bulundukları şehirlerin hatta ülkelerin simgesi. Hatta bazı şehirlerde köprüler her yıl milyonlarca turist tarafından ziyaret ediliyor. Dünyada öne çıkan köprülerden bazıları ise şunlar:
Mostar Köprüsü: Mimar Sinan’ın öğrencisi Mimar Hayrettin tarafından 1566’da inşa edilen tarihi Mostar, Bosna Hersek’te yer alıyor. Bosna Hersek’te hoşgörü ve kültürel çeşitliliğin sembolü olan köprüde 1664’ten bu yana her yıl temmuz ayında atlama yarışları yapılıyor.
Golden Gate Köprüsü: Golden Gate Köprüsü, San Francisco’nun hatta ABD’nin simgesi olarak dünyanın en çok fotoğraflanan köprüsü olarak biliniyor. San Francisco Körfezi’yle Pasifik Okyanusu’nun arasında bulunan ve kendine has bir turuncu renge sahip olan köprü, dünyanın ilk asma köprüsü.
Brooklyn Köprüsü: New York’ta Brooklyn ile Manhattan’ı birbirine bağlayan köprü, 1883’te hizmete açıldı. Tamamlandığı zaman dünyanın en geniş asma köprüsü olan Brooklyn, arabaların yanı sıra yayalar ve bisikletlilerin de kullanımına açık.
Tower Bridge: Londra’da Thames Nehri üzerinde yer alan iki katlı açılır kapanır köprü, İngiltere’nin en önemli simgelerinden. Fotoğraflanmasının yanı sıra yapının içi de gezilebilirken ücretli gezide köprünün açılma ve kapanma mekanizmasının yönetildiği makina odası görülebiliyor, iki kuleyi birbirine bağlayan koridorda yürünebiliyor.
Ahlar Köprüsü: Venedik’te birçok köprü bulunsa da en ünlülerinin başında Ahlar Köprüsü geliyor. Köprü ismini, mahkumların hapishaneye girmeden önce son bir kez Venedik’i gördükleri anda iç çekmelerinden almış.
