0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

ANKARA (AA) – Anadolu Ajansının (AA) “Türkiye’nin Uzaydaki Gözleri” başlıklı belgesinin 3’üncü haberinde, Bakan Kacır’ın Türkiye’nin uydu ve uzay projelerine ait değerlendirmelerine yer verildi.

Kacır, AA muhabirine, yakın dünya ve Ay yörüngesinde uzay ajansları ve şirketlerinin inşa etmeyi planladıkları istasyonlar olduğunu söz ederek, bu manada milletlerarası görüşmeler yaptıklarını söyledi.

Projeleri teknik olarak değerlendirdiklerini vurgulayan Kacır, “Artemis üzere programlar ve öteki programlar inceleniyor. Ülke olarak hangi alanlarda, nasıl katkılar verebiliriz, bedellendiriliyor. Bu kompleks yapıların inşası hem bütçesel ve takvim açısından zorlayıcı hem de teknik açıdan karmaşık. Bu nedenle memleketler arası işbirliği gerekiyor.” diye konuştu.

Uydu projelerinin devam ettiğine dikkati çeken Kacır, TÜBİTAK UZAY öncülüğünde üretilen Türkiye’nin birinci ulusal haberleşme uydusu Türksat 6A’nın temmuz ayının ikinci haftasında uzaya gönderilmesinin değerli bir evre olacağını tabir etti.

Kacır, bu alandaki yeni fırsatlara işaret ederek, şöyle konuştu:

“İnşa edilecek uzay istasyonları, deneyimlerimizi ve potansiyellerimizi değerlendirebilmemiz için yeni fırsatlar barındırıyor. Mikro yer çekimi ortamında deney ve tahlil deneyimi edindik. Ülkemiz uzay ekosisteminin kabiliyetleri çerçevesinde uzay programlarında yer almayı istiyoruz. Türksat 6A ve Ay Araştırma Programı (AYAP) ile daha derin deneyim ve tarihçe kazanacağımız bileşenlerimiz olacak.”

Yeni amaç grup uydular

Kacır, haberleşme, müşahede ve istihbarat uyduları alanında değerli evreler kaydedildiğini belirterek, İMECE kadro uydu projesine de yakın vakitte başlayacakları bilgisini verdi. Küp uydularla ilgili çalışmaların da değerine dikkati çeken Kacır, şunları kaydetti:

“Yeni seri iki uydudan oluşacak ve 4 yıl içinde devreye girecek kadro uydularla ülkemizin yüksek çözünürlüklü yer müşahede muhtaçlıklarının kıymetli bir kısmı yerli imkanlarla karşılanmış olacak. Bu projeleri GÖKTÜRK yenileme projeleri takip edecek. Ayrıyeten küçük ve küp uydular konusunda çalışmalarımız süratle devam ediyor. Değişik misyon yükleriyle uydu filomuzun genişletilmesi hedefleniyor. Astronomi alanında teleskop projeleri (Doğu Anadolu Gözlemevi Projesi) de sürüyor.”

Ay Aracı Projesi takviminde ilerliyor

Kacır, uydularla birlikte derin uzaya ait kapsamlı çalışmaları olduğunu, müşahede ve haberleşme uydu projelerindeki bilgi ve deneyimlerini Ay Projesi’ne de taşıdıklarını ve Türkiye’nin burada mevcudiyet gösteren sayılı ülkeler ortasına girmesini amaçladıklarını lisana getirdi.

AYAP-1 Projesi kapsamında Dünya’dan Ay yörüngesine ulaşarak buradan bilgi toplayan ve sonrasında Ay yüzeyiyle teması sağlayacak bir uzay aracı geliştirmek için çalışmaların sürdüğünü vurgulayan Kacır, aracın vazife misyonunun tanımlanması, ek bilimsel vazife yükleri ve kullanılacak kritik ekipmanların belirlenmesi üzere süreçlerin tamamlandığını söyledi.

Kacır, Delta V şirketince ulusal olarak geliştirilen ve uzay aracında yörünge transferi sırasında kullanılacak hibrit itki motorunun ön dizaynının da tamamlandığı bilgisini vererek, şöyle konuştu:

“Ay aracımız 2026 sonu yahut 2027’nin birinci çeyreğinde fırlatılmaya hazır hale gelecek ve fırlatım müsaitliğine nazaran uzaya gönderilecek. Çok büyük bir aksilik yaşanmazsa proje belirlenen takvimde tamamlanacak. Ulusal imkanlarla geliştirilecek teknoloji, eser, yazılım ve ekipmanların başarılı olmasıyla ülkemizin sistem geliştirme ve güçlü vazife operasyonlarını gerçekleştirebilme kabiliyetine yönelik memleketler arası prestijini artıracağız. Ay’daki suyun kökeninden yüzey bileşenlerine, sıcaklıklardan radyasyona kadar bilgilerin Türkiye’deki bilim insanlarımızca bilgiye çevrilmesini planlıyoruz. Şu anda Ay’a gidecek uzay aracı üzere uyduları fırlatma kabiliyetimiz olmaması sebebiyle birinci etapta fırlatmanın milletlerarası işbirlikleriyle yapılması gerekiyor. Bu nedenle fırlatma yeteneğine sahip ülkelerle görüşmelere başlandı.”

TÜBİTAK UZAY’da Ay aracının kart testleri yapıldı

Kacır, uzay konusunda milletlerarası işbirliklerine verdikleri değere dikkati çekerek, şöyle devam etti:

“Ülkelerin Ay projelerini ve programlarını yakından takip ediyoruz. Kimi ülkelerin Ay projelerinde ekipman bazlı yer alabiliriz. Ülkemiz çıkarına uygun bir biçimde bu programlarda yer almayı isteriz. Gerek altyapımız gerekse kabiliyetimiz kimi boyutlarda yer alabileceğimizi gösteriyor. Özel yabancı bir firma tarafından Ay’a gönderilecek ‘rover’ aracının elektronik kart testleri TÜBİTAK UZAY’da yapıldı. Ay programları kapsamında hizmet ihracatı yaptık diyebiliriz. Ulusal Uzay Programı kapsamında AYAP etaplarıyla hem nitelik hem de aktör sayısı bakımından daha aktif olacağız. Ay misyonumuz doğrultusunda memleketler arası işbirliklerine her vakit açığız. Uzay kozmik bir saha ve insanlığın gelişimine katkı yapacak her türlü çalışmayı ülkemiz menfaatleri ve çıkarları kapsamında yapmaya hazırız.”

Kacır, Ulusal Uzay Programı kapsamında amaçlardan birinin de Türkiye’nin uzay aracı ve uydu fırlatma gereksinimlerini bağımsız olarak gerçekleştirebilmek ve bir uzay limanı oluşturmak olduğunu anlattı.

“Kendi uydumuzu ve fırlatma aracımızı, kendi uzay limanımızdan atabilmek kapsamındaki faaliyetlerimiz birçok kurum ve kuruluşun katkısıyla hızlanarak devam ediyor.” diyen Kacır, böylesine büyük bir tesisin, yurt dışı paydaşlıklar yapılarak kurulması gerektiğini söyledi.

BAE ile uzay rotasında işbirliği

Birçok ülke üzere Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) uzaya bağımsız erişim faaliyetlerini takip ettiklerini vurgulayan Kacır, şunları kaydetti:

“Ülkelerimizin uzay yol haritasıyla uyumlu, ticari olarak da üçüncü ülkelere/firmalara hizmet sağlayabilecek teknolojik ve yenilikçi bir uzay limanının kurulması konusunda görüşmelerimiz devam ediyor. BAE ile uzay alanında temeli sağlam bir işbirliği rotası çizdik. Ortak fırlatma araçları konusunda imzaladığımız mutabakatla gelişen uzay iktisadından iki ülkenin hissesinin da artırılmasını hedefliyoruz. Oluşacak stratejik işbirliği sayesinde ortak bir fırlatma üssü kurulması ve fırlatma aracı geliştirmesine yönelik imkanlarımızı artıracağız. Bu projelerle Türkiye ile BAE ortasındaki münasebetleri en üst seviyede sürdüreceğiz. Uzay limanı konusunda en gerçek lokasyon, altyapı ve gerekli teknolojilerin tespit edilmesi gayesiyle ön fizibilite çalışmaları yapılacak.”

Bakan Kacır, Space X ve Axiom Space ile işbirlikleri kapsamında görüşmelerin sürdüğüne işaret ederek, “Her uzay istasyonu projesi ilgimizi çekiyor. Ülkemizin uzay kabiliyetlerinin de kıymetlendirilebileceği projeleri öncelikli olarak değerlendireceğiz.” dedi.

Muhabir: Zeynep Duyar