Yaş meyve ve sebzede rekor senesi

2021’i karşılamaya günler kala, Türkiye ihracatının yükseliş ivmesi sürüyor. Koronavirüs pandemisiyle küresel bir kriz yaşayan dünya ekonomilerinde daralma olsa da tarım ihracatı büyümede hız kesmiyor. Gıdanın öneminin bir kez daha anlaşıldığı bu dönemde, üretici ülkelere olan talepte önemli artışlar yaşanıyor. Ülkelerin gıda güvenliğini sağlamak için tedarik ve stok artırdığı bu süreç, Türkiye’nin yaş meyve ve sebze ihracatında da rekor tazeletti.

Narenciye, taze meyve ve taze sebze olarak gruplandırılan yaş meyve ve sebze ihracatı, Türkiye genelinde 1 Ocak/22 Aralık 2019 tarihleri arasında 2 milyar 184 milyon dolar iken, 2020’nin aynı döneminde 2 milyar 635 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ürünlerin değer artışı genel toplamda yüzde 20.65 oldu. Sektör, açıklanan resmi verilere göre kasım ayında ise 372 milyon dolarlık ihracatıyla tarihinin en yüksek aylık ihracatını gerçekleştirmişti.

2020’nin yaş meyve ve sebze ihracatı lideri de yine mandalina oldu. Mandalinanın ardından ise ilk 10 ürün sıralaması; domates, limon, kiraz/vişne, üzüm, şeftali, biber, portakal, nar ve elma olarak gerçekleşti.

1 milyar $ sınırında

2020 sezonunda da yine en çok ihracat yapılan ülke Rusya oldu. Türkiye’nin yaş meyve ve sebze ihracatında açık ara birinciliğini koruyan Rusya’ya bu alanda yapılan yıllık ihracat 1 milyar dolar sınırına dayandı. Pandemi dönemiyle birlikte artan taleple 1 Ocak-22 Aralık döneminde Türkiye’den Rusya’ya yapılan toplam yaş meyve ve sebze ihracat değeri yüzde 27 artışla 912 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Önceki yıl ülkeye 720 milyon dolarlık yaş meyve ve sebze gönderilmişti. Rusya’ya sırasıyla Almanya, Irak, Ukrayna, Romanya, Bulgaristan, Polonya ve Hollanda izledi.

Kiraz liderlikte

Akdeniz, Ege, Uludağ ve İstanbul gibi yaş meyve ve sebze ihracatçı bölgelerde kiraz, açık ara en çok ihracatı yapılan meyve oldu. Son iki ayda ise narenciye grubu öne çıktı. Sebze grubunun  lideri ise yine domates oldu.

Yüzde 44’ü AKİB’den

Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Nejdat Sin, Aralık ayı itibarıyla Türkiye’nin 2020 yılı yaş meyve sebze ihracatının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20.6 artarak 2,6 milyon dolara ulaştığını ifade etti. Başkan Sin, yıl boyunca 2.6 milyon dolarlık sektör ihracatının yüzde 44’ünün, 879 milyon dolarlık narenciye ihracatının ise yüzde 71’inin yine Akdeniz İhracatçıları Birliği tarafından gerçekleştirildiğinin altını çizdi.

Nejdat Sin, Türkiye genelinde yaş meyve sebze sektörünün koordinatörlük ve sekreterya hizmetlerini yürüten Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği’nin koordinatörlük sıfatına yakışır bir şekilde liderliği sürdürmesinden gurur duyduklarını ifade ederek, “Ülke çıkarlarına uygun şekilde ve bu amaçla birlikte hareket ettiğimiz takdirde dünya pazarındaki payımızın artacağına inanıyorum” diye konuştu.

Rekor açıkladı

Geçtiğimiz günlerde Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği de kendi rekorunu kırdığını açıkladı. Buna göre bölgede sektör, 1 milyar dolarlık ihracat barajını aştı. Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) bünyesindeki 7 tarım birliği içinde 2019 yılını 890 milyon dolarlık ihracat rakamıyla üçüncü sırada tamamlayan Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği, 1 Ocak – 19 Aralık 2020 tarihleri arasında 1 milyar 3 milyon dolar ihracat rakamına ulaşarak 54 yıllık tarihinde ilk kez 1 milyar dolar barajını aştı ve 2020 yılında EİB bünyesindeki tarım birlikleri arasında zirveye çıktı.

3 milyar dolara yaklaşıyor

Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (UYMSİB) Başkan Yardımcısı Senih Yazgan, salgınla birlikte ‘yapay’, ‘ambalajlı’ ürünler yerine doğal ürün tercihi ve sağlıklı beslenme trendinin öne çıktığını belirtirken, tüm dünyada gıda talebinin yükseldiğini söyledi. Bu rekoru son iki aydır özellikle narenciye grubu ürün tedarikinin desteklediğini anlatan Yazgan, “İhracat yaptığımız hemen her ülkeden talep artıyor. Özellikle bu alanda birinci pazarımız olan Rusya da yine öne çıkıyor. Sektör olarak şu ana kadar baktığımızda 2.5 milyar dolarlık eşiği aştık. 3 milyar doları seviyesine yaklaşıyoruz” dedi.

Yüzde 65 artış yaşandı

İstanbul Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Melisa Tokgöz Mutlu, İstanbul Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği bünyesinde meyve sebze mamulleri ve yaş meyve sebze ihracatları yapılırken, her iki sektörün toplam ihracat rakamı ilk 11 ay için yüzde 14 artışla 311 milyon dolar ihracat yapıldığını söyledi. Yaş meyve sebze sektöründe kasım ayı itibarıyla 66 milyon dolarlık ihracat ile aynı dönemin bir önceki yıla kıyasla yüzde 65 artış sağladığını açıklayan Tokgöz Mutlu, “Gıda sektörü ihracatının artışına devam edeceği bekleniyor. İnsanoğlunun temel ihtiyacı olan gıda yani ‘yeni kıymetli madeni’, bir kez daha tarıma dayalı sanayinin önemini hatırlattı” dedi.