0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

İSTANBUL (AA) – Merkez bankalarının şahin siyasetlerinde sona yaklaşılırken, ABD seçimlerinin sonuçlarının oluşturacağı muhtemel belirsizlikler global piyasalarda risk iştahını törpüledi.

ABD ile Çin ortasındaki ticaret savaşlarının tekrar alevlenebileceği kaygısıyla teknoloji paylarında başlayan satış baskısının piyasaların geneline yayıldığı görüldü.

Analistler, ABD’de açıklanacak büyüme verisinin gelecek hafta piyasaların odağında bulunacağını söyledi.

ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın faiz indirimlerine başlamada geç kalmak istemediklerini belirtmesine rağmen, ABD’de Donald Trump’ın geçen hafta sonu Pensilvanya’daki mitingde kürsüden destekçilerine hitap ettiği sırada silahlı taarruza uğraması sonrası başkanlığı kazanacağı ihtimalinin artması ile ticaret savaşları ve jeopolitik risklerin tekrar yükselebileceği ihtimali global piyasalarda risk algısını artırdı.

Powell, Washington İktisat Kulübü’nde yaptığı konuşmada, bu yılın ikinci çeyreğindeki üç bilginin enflasyonun yüzde 2’ye düştüğüne dair “güveni biraz artırdığını” tabir etti. Ayrıyeten iş gücü piyasasında beklenmedik bir zayıflama görülmesi halinde bankanın bir reaksiyon verebileceğine işaret eden Powell, Fed’in birinci faiz indirimine eylül ayında gitme ihtimaline ait para piyasalarındaki fiyatlamaların sorulması üzerine ise “Herhangi bir toplantıyla ilgili şu ya da bu formda rastgele bir sinyal vermeyeceğim.” dedi.

ABD’de açıklanan makroekonomik bilgilerin de ABD Merkez Bankasının (Fed) siyaset alanını rahatlattığı tabir ediliyor.

Açıklanan datalar iş gücü piyasalarının yavaş yavaş da olsa soğuduğuna işaret ederken, Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, son aylarda soğuyan iş gücü piyasasında daha keskin bir bozulmayı önlemek için bankanın yakın vakitte faiz oranını düşürmesinin gerekebileceğini ifade etti.

Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller ise bankanın faiz indirimine gitme vaktinin “yaklaştığını” tabir etti.

New York Fed Başkanı John Williams da The Wall Street Journal gazetesine verdiği röportajda, iş gücü piyasası şartlarının kademeli olarak soğuduğuna dair işaretlerle birlikte son üç aylık enflasyon datalarının bankayı “aradığı dezenflasyonist trende yaklaştırdığını” belirtti.

Söz konusu gelişmelerin akabinde para piyasalarında Fed’in bu sene en az iki faiz indirimine gideceğine kesin gözüyle bakılırken, üç faiz indirimi olabileceğine ait varsayımlar de güç kazanmaya devam etti.

Öte yandan, ABD Merkez Bankasının (Fed) yayımlanan “Bej Kitap” raporunda, ekonomik aktivitenin bölgelerin birçoklarında “hafif ila ılımlı” süratte büyümesini sürdürdüğü aktarıldı. Raporda, “Ekonominin geleceğine ait beklentiler, yaklaşan seçimler, iç siyaset, jeopolitik çatışmalar ve enflasyona ait belirsizlik nedeniyle gelecek 6 ayda büyümenin daha yavaş olacağı istikametindeydi.” değerlendirmesinde bulunuldu.

Söz konusu gelişmelerin akabinde para piyasalarındaki fiyatlamalarda yıl sonunda siyaset faizinin yüzde 4,50-4,75 bandında olacağına yönelik beklentiler yüzde 49’a çıkarak en güçlü ihtimal haline gelirken, bu durum Fed’in 3 faiz indirimi yapmasının beklendiğini gösteriyor.

Dünya genelinde ABD merkezli hava yolu şirketleri başta olmak üzere şirketler, havalimanları, bankalar, kimi medya kuruluşları ve Londra Borsası’nda, Microsoft’a siber güvenlik yazılımı sağlayan CrowdStrike sistemlerindeki yazılım sorunu da global piyasalarda risk algısını artırdı.

Siber güvenlik devi CrowdStrike’in sistemlerindeki aksaklık sonrası dünya çapında işletmeleri etkileyen büyük bir kesinti yaşandı.

Yazılım sorunu nedeniyle birçok havalimanında uçuşlarda büyük çaplı erteleme ve iptaller oldu.

CrowdStrike, sorunu tespit ettiklerini ve kullanıcılara yönelik “geçici” bir tahlil geliştirdiklerini duyurmuştu.

CrowdStrike’ın Üst Yöneticisi (CEO) George Kurtz, X hesabından yaptığı açıklamada, sorunun bir güvenlik olayı yahut siber taarruz olmadığını açıkladı. Microsoft 365 tarafından yapılan açıklamada ise sorunun altında yatan nedenin düzeltildiği aktarıldı.

Bu gelişmelerle, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı 5 baz puan artışla yüzde 4,24’ten tamamladı.

Geçen hafta altının ons fiyatı yüzde 0,4 azalışla 2 bin 400,78 dolardan, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3 azalışla 82 dolara indi.

Kripto para piyasalarında hafta sonundan bu yana yükseliş eğiliminin öne çıkması dikkati çekerken, Bitcoin’in fiyatı haftalık bazda yüzde 11’in üzerinde artarak 67 bin doların üzerine çıktı.

New York borsasında teknoloji paylarındaki düşüş öne çıktı

New York borsasında geçen hafta bilanço dönemi, pay ve kesim bazlı oynaklığa neden olmaya devam etti.

ABD’nin büyük bankalarından Morgan Stanley’nin net karı bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 41 artmasına rağmen yüzde 1,9 düştü. Bank of America’nın net karı ise yüzde 6,7 azaldı lakin şirketin payları geçen hafta yüzde 3,2 arttı.

Trump’ın tekrar seçilme ihtimalinin güçlenmesi ticaret savaşlarının başlayabileceği tasasını gündeme getirirken, Biden’ın siyasetlerinde da müdafaacı telaffuzların öne çıkması teknoloji paylarındaki satış baskısının artmasına neden oldu.

Bloomberg’in mevzuya ilişkin haberinde, ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin müttefiklerine, “Tokyo Electron ve ASML Holding NV üzere şirketlerin Çin’e gelişmiş yarı iletken teknolojisine erişim sağlamaya devam etmesi halinde en ağır ticari kısıtlamaları kullanmayı düşündüğünü” söylediği aktarıldı.

Haberin akabinde geçen hafta çip üreticilerinden Nvidia’nın payları yüzde 8,8, Broadcom’un payları yüzde 7,5, AMD’nin payları yüzde 16,5 ve Qualcomm’un payları yüzde 8 kıymet kaybetti.

Trump’ın yorumları da çip şirketlerinin payları üzerindeki baskıyı artırdı. Trump, Bloomberg Businessweek’e verdiği röportajda, Tayvan’ın Amerika’nın yarı iletken işinin neredeyse tamamını aldığını ileri sürdü ve Tayvan’ın ABD’ye savunma için ödeme yapması gerektiğini söz etti.

CrowdStrike’tan kaynaklanan global yazılım sorunu sonrasında ise haftayı Microsoft’un payları yüzde 3,6, CrowdStrike’ın payları yüzde 17,9 bedel kaybıyla tamamladı.

Bu gelişmelerle Nasdaq endeksi yüzde 3,65, S&P 500 endeksi yüzde 1,85 paha kaybederken, Dow Jones endeksi yüzde 0,72 kıymet kazandı.

Gelecek hafta pazartesi Chicago Fed ulusal aktivite endeksi, salı 2. el konut fiyat endeksi, Richmond Fed sanayi endeksi, çarşamba imalat sanayi ve hizmet dalı (Satınalma Yöneticileri Endeksi), perşembe büyüme, sağlam mal siparişleri, haftalık işsizlik maaşı müracaatları, cuma ferdî gelir ve harcamalar, Michigan Üniversitesi tüketici inanç endeksi takip edilecek.

Avrupa borsaları satış yüklü seyretti

Avrupa borsalarında ise negatif bir seyir hakim olurken, kelam konusu seyre lüks mal üreten şirketler ile yenilenebilir güç bölümündeki şirketler öncülük etti. Analistler, ABD’de Trump’ın lider seçilmesi halinde uygulayacağı siyasetlere ait belirsizliklerin de Avrupa’da risk algısının yükselmesine neden olduğunu bildirdi.

Öte yandan Avrupa Merkez Bankası (ECB) üç temel siyaset faizini de sabit bıraktı. ECB Başkanı Christine Lagarde, kararın akabinde düzenlediği basın toplantısında, bir sonraki faiz indiriminin zamanlaması konusunda net bir işaret vermezken, gelecekteki faiz kararlarının ekonomik dataların gelişimine bağlı olmaya devam edeceğini söz etti.

Avro Bölgesi’nde yıllık enflasyon beklentilere paralel yüzde 2,5 oldu.

İngiltere’de ise yüzde 1,9 gerilemesi öngörülen yıllık enflasyonun yüzde 2 düzeyinde gerçekleşmesinin akabinde İngiltere Merkez Bankasının ağustosta faiz indirimine gideceğine ait fiyatlamalar güç kaybetti.

Bu gelişmelerle İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,18, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,46, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 1,05 ve Almanya’da DAX endeksi yüzde 3,07 paha kaybetti.

Gelecek hafta salı Avro Bölgesinde tüketici inanç endeksi, çarşamba Avro Bölgesinde ve Almanya’da imalat sanayi ve hizmet kesimi PMI takip edilecek.

Asya borsaları Çin hariç geriledi

Asya hisse piyasalarında satış baskısının devam ettiği görülürken, ABD ile Çin ortasındaki muhtemel bir tansiyon tedirginliğe neden olmaya devam ediyor.

ABD’nin gelişmiş çiplerin Çin’e satılmasını engellemek için yeni adımlar atabileceği ihtimali bölgede risk algısının güçlü kalmasına neden oluyor.

Makroekonomik bilgi tarafında ise Japonya’da enflasyon yıllık bazda yüzde 2,8’le beklentilerin altında gerçekleşirken, bu durum, Japonya Merkez Bankasının (BoJ) siyaset alanını daraltabileceği kaygısıyla dolar/yen paritesinin tekrar 157 düzeylerine inmesinde tesirli oldu.

Dolar/yen paritesi haftayı yüzde 0,42 azalışla 157,50’den tamamladı.

Öte yandan Çin’de 2. çeyrek gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 4,7 artarak beklentilerin altında kaldı.

Ülkede, perakende satışlar ise yüzde 2 artarak Aralık 2022’den beri en yavaş artışını kaydetti.

Bu gelişmelerle, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,74, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 4,79, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 2,15 kıymet kaybederken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,37 kıymet kazandı.

Haftaya cuma günü Tokyo TÜFE takip edilecek.

Yurt içinde gözler TCMB’nin faiz kararında olacak

Yurt içinde, yükseliş eğilimi öne çıkarken, Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 0,83 kıymet karıyla 11.156,20 puandan tamamlayarak tüm vakitlerin en yüksek günlük ve haftalık kapanışını gerçekleştirdi ve gördüğü en yüksek düzey rekorunu 11.252,11 puana taşıdı.

Dolar/TL, haftayı bir evvelki kapanışın yüzde 0,07 altında 33,0249’dan tamamladı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) toplam rezervleri, 12 Temmuz haftasında bir evvelki haftaya nazaran 5 milyar 348 milyon dolar artışla 153 milyar 796 milyon dolara çıkarak rekor kırdı.

Öte yandan memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notunu “B3″ten “B1″e yükseltirken, kredi notu görünümünü “pozitif” olarak korudu.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in Türkiye’nin kredi notunu birinci kere iki kademe artırdığını belirterek, “Uyguladığımız program sayesinde ülke kredi notumuzu 11 yıl sonra yükselten Moody’s görünümü müspet korudu.” tabirini kullandı.

Analistler, gelecek hafta pazartesi piyasa iştirakçileri anketi, salı TCMB’in Para Politikası Kurulu toplantısında açıklayacağı faiz kararı, perşembe gerçek kesim itimat endeksi ve kapasite kullanım oranının takip edileceğini lisana getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.250 ve 11.350 puanın direnç, 11.000 ve 10.900 düzeylerinin dayanak pozisyonunda olduğunu kaydetti.

AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistlerin tamamı, TCMB siyaset faizini yüzde 50’de sabit bırakmasını bekliyor.

Ekonomistlerin yıl sonu siyaset faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 45 olarak hesaplandı.

Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu