0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

LEFKOŞA (AA) – ABD’ye ilişkin USS Wasp (LHD 1) helikopter ve uçak taşıma kapasiteli amfibi hamle gemisi, geçen hafta Limasol Limanı’na demirledi. Akabinde İngiltere’ye ilişkin amfibi atak gemileri ada açıklarına geldi.

Geçen hafta bir sörfçünün, Limasol yakınlarında hangi ülkeye ilişkin olduğu bilinmeyen denizaltı görüntülemesi, Güney Kıbrıs’taki askeri yığınağın sanılandan çok daha fazla olduğu tarafında tartışmalara yol açtı.

ABD’ye ilişkin İsrail’e yakıt taşıyan Overseas Santorini isimli geminin, Limasol Limanı’na ikmal yapmak üzere geleceği tezlerine, Kıbrıslı Hukukçular Kümesi ile ana muhalefetteki AKEL Partisi reaksiyon gösterdi.

Overseas Santorini’nin GKRY’de hiçbir limanı kullanmasını istemediklerini açıklayan Kıbrıslı Hukukçular Kümesi, İsrail ile işbirliğinin derhal durdurulmasını isteyerek, “Soykırıma liman yok” ismiyle kampanya başlattı.

Bazı sendikalar tarafından desteklenen kampanya çerçevesinde aktivistler de Limasol’da protesto şovları düzenledi.

Yabancı ülke gemilerinin ziyaretleri şubattan bu yana sürüyor

Şubat 2024’te amfibi atak gemisi USS Bataan (LHD 5) Larnaka Limanı’nı ziyaret ederken, mayıs ayında ABD donanmasına ilişkin bir denizaltının akabinde USS Arleigh Burke savaş gemisi bir müddetliğine GKRY’ye geldi.

Temmuzda Doğu Akdeniz’de misyon yapan ABD 6. Filo’ya bağlı USS Arleigh Burke isimli güdümlü füze destroyeri ile USS Roosevelt gemisi GKRY’nin Limasol Limanı’nı ziyaret etti.

– Kara ve hava gücü yığınağı da artıyor

GKRY’ye gelen Batılı deniz kuvvetlerinin yanı sıra kara ve hava gücü konusunda da yığınakların arttığı bildiriliyor.

İngiltere’nin adadaki hükümran üslerine İsrail’in Gazze’ye yönelik akınlarının başladığı 7 Ekim’den bu yana destek komandolar gönderildiği ileri sürülüyor.

Havargi gazetesinin nazaran, İngiltere’ye ilişkin Ağrotur Havaalanı’nda 1000’den fazla komando hazır bekletiliyor.

Rum Savunma Bakanı Vasilis Palmas, “dost ve müttefik ülkeler” olarak tanımladığı ABD, Kanada, Almanya, Fransa’nın GKRY’deki askeri varlığını son açıklamasıyla kabul etti.

Kanada, Almanya ve İsveç’in uçar ve yüzer kapasiteleri ile Lübnan’dan mümkün bir durumda vatandaşlarını tahliye etmek üzere GKRY’de bulundukları belirtildi.

ABD ve İngiltere’nin GKRY’deki hava gücü hareketlerinin de son periyotta yoğunlukla arttığı ileri sürülüyor.

İngiliz üslerinden kalkan uçaklar ve yeni lojman inşası

İngiltere’ye ilişkin kimi üslerin İsrail’e istihbarat ve hava takviyesi sağladığı tez edilirken, nisanda da İran’ın İsrail’e saldırısı sırasında İngiltere’ye ilişkin savaş ve erken ikaz uçakları İsrail’in savunmasında değerli rol oynadı.

İngiltere toprağı sayılan Kıbrıs’taki hâkim üsler Ağrotur ve Dikelya, Yemen’de İran takviyeli Husilerin bombalanması sürecinde faal olarak kullanılıyor.

Üslerdeki işçi sayısının artmasından ötürü İngiltere’nin üslere yeni lojmanlar yaptığına ait haberler, Rum basınında yer alıyor. İngiltere ise yeni lojmanların yenileme ve sarsıntı riski nedeniyle inşa edildiğini savunuyor.

Amerikan güçlerinin adadaki askeri varlığı

ABD uçaklarının İsrail’in Gazze’ye yönelik taarruzlarını desteklemek üzere 7 Ekim 2023’ten itibaren İngiliz üslerinden İsrail’e gizlice uçak gönderdiği de öne sürülüyor.

ABD’nin GKRY üzerinden İsrail’e silah takviyesi sağladığı argümanı ve adadaki varlığına reaksiyon gösteren çok solcu ana muhalefet partisi AKEL, Amerikan güçlerinin, adada İngiliz üsleri içinde ve dışında toplanmaya devam etmesinin tehlikeleri ve tasaları artırdığına işaret ediyor.

Geçen ay GKRY Savunma Bakanı Vasilis Palmas’ın yapım evresinde olduğunu açıkladığı helikopter üssüne, ABD ordusunun “Chinook” tipi helikopterlerinin konuşlandırılacağı sav edilmişti.

Askeri yığınağın temel emeli İsrail’in “himaye” edilmesi

Bahçeşehir Üniversitesi Stratejik Araştırmalar Merkezi (SAM) Başkanı Abdullah Ağar, konu ile ilgili AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Ağar, 7 Ekim sonrasındaki süreçte ABD, İngiltere ile Fransa’nın ve birtakım müttefiklerinin savaş gemilerinin Doğu Akdeniz’de uzunluk gösterdiğinin görüldüğünü belirterek, “Doğu Akdeniz, Kızıldeniz, Babu’l Mendep Boğazı, akabinde Hint Okyanusu, Basra Körfezi ve oradaki Hürmüz Boğazı; yani bakıldığı vakit Batı, müttefikleriyle birlikte; savaşa angaje olan müttefikleriyle birlikte bütün Arap Yarımadası’nı denizlerden kuşattı.” dedi.

Buradaki temel hedefin İsrail’in “himaye” edilmesi olduğunu ve bunun şu ana kadar başarıldığını söyleyen Ağar, kelam konusu ülkelerin “çalışmaları gereken çok farklı savaş projeksiyonları” olduğu değerlendirmesinde bulundu.

Ağar, Lübnan ile Yemen’in yanı sıra Irak ve Suriye’dekiler başta olmak üzere “İran’ın vekilleri ve İran’ın” da bir savaşa dahil olma riski olduğuna değinerek, “Bir öbür tarafıyla da kendi eksenlerinde duran müttefiklerinin kırılganlaşması ve öteki eksene kaymayla ilgili ortaya çıkan riskler var.” diye konuştu.

ABD’nin bölgeye çok büyük hava, kara, deniz ve denizaltı yığınağı getirdiğine işaret eden Ağar, bölgedeki yapılanmaların “olası bütün senaryolara” hazırlık olduğu tespitinde bulundu.

Ağar, ” (Müttefikler) İnisiyatifi elinde bulundurmak için bu misyon kümelerini hem savunma niyetiyle hem hücum amacıyla hem insani amaçla hem de kamu diplomasinin niyetiyle kullanacak.” sözünü kullandı.

Gazze’deki durumun Yunanistan ve GKRY tarafından mali, askeri ve jeopolitik alanlarda “fırsat” olarak görüldüğünü de lisana getiren Ağar, bu nedenle Batılı ülkelerin gemilerine, uçaklarına, askeri yığınağına alan açtıklarını kelamlarına ekledi.

“Kıbrıs’ın bir ‘barış adası’ olabilmesi bu üsler burada bulunduğu surece mümkün değil”

Başkent Üniversitesi Kıbrıs Türk Tarihi Araştırmaları Merkezi Müdürü Doç. Dr. Mehmet Balyemez, Doğu Akdeniz ve Kıbrıs’ın birbirinden başka düşünülemeyeceğini belirterek, “Doğu Akdeniz dediğiniz vakit Orta Doğu’yu, Türkiye’yi, Kuzey Afrika’yı, Süveyş Kanalı’nı, İsrail’i daima bir arada düşündüğümüzde Kıbrıs, Doğu Akdeniz’in ileri karakolu konumundadır. Hasebiyle Doğu Akdeniz’deki gelişmeler neredeyse 200 yıldır daima sıcaktır.” dedi.

Kıbrıs’ın Doğu Akdeniz’deki üçüncü büyük ada olduğuna, Ada’nın Orta Doğu’nun batı kıyılarına, İsrail ve Mısır’a yakınlığından ötürü değerinin arttığına işaret eden Balyemez, İngiltere’nin adadaki hâkim üslerine ait şunları kaydetti:

“İngiltere’nin Güney Kıbrıs Rum İdaresi hudutları içinde Ağrotur ve Dikelya’da iki hâkim üssü bulunmakta. Bu üsler aşağı üst yetmiş yıldır Kıbrıs’ta var. Yani bugün için bu üsler orada kurulmuş da askeri hareketlilik varmış üzere düşünülmemesi gerekiyor. İngiltere Ada’da iki operasyonel üs kurmuştur. Bu üslerin tüzel desteği 1960’ta kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti anayasasında yer almıştır. Yani burası hükümran üsler bölgesidir ve yasaması, yürütmesi, yargısı, Kıbrıs’taki hükümetlerden başkadır.”

Balyemez, üslerden birinin askeri harekat üssü olarak oburunun ise istihbarat merkezli kullanıldığına da işaret ederek, İngiltere’nin İsrail’in Gazze’ye yönelik taarruzlarında bu üslerden İsrail’e istihbarat dayanağı verdiğini ve Hizbullah Hareketi Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın İngiliz üslerinden gelecek hücum karşısında bu üslerin maksat olacağı tehdidini hatırlattı.

Mehmet Balyemez, “Kurulduğu andan itibaren aslında bu adadaki üsler Kıbrıs’ın güvenliği için bir tehdit. Yani Kıbrıs’ın bir ‘barış adası’ olabilmesi bu üsler burada bulunduğu surece mümkün değil.” değerlendirmesini yaptı.

Muhabir: Mehmet Kemal Firik,Gökhan Çeliker,Mehmet Şah Yılmaz