0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Her devletin bir sembolü vardır. Bayrak. Bayraktan hangi ülke olduğu belli olur. Bayrak belli bir topluluğun simgesi olsa da ülke sınırları içinde yaşayan farklı dini toplulukların ayırt edilmesini sağlamaz. Ülke sınırları içinde belirli bölgelerde hangi topluluk yaşadığı dini simgelerden belli olur. Bir kasabada kilise, cami ile havra yan yana olabilir. Roma, Bizans, Osmanlı dönemleri ve daha eski uygarlıklar bu güne ulaşan kültür miraslarından anlaşılır. Özellikle Osmanlı Balkanlar’da dönemi andıran muazzam kültür mirası bıraktı. Balkan ülkeleri tamamen Hıristiyanlar’dan oluştuğundan dolayı Osmanlı döneminden kalan kültürel mirasa özelikle camilere pek saygı duyulmadığı gözlenmiştir. Balkan ülkelerinde en çok yıkılan Osmanlı mirası bugünkü Bulgaristan sınırları içindedir. En çok korunan miras ise bugünkü Makedonya sınırları içindedir. Hıristiyanların yaşadıkları topraklarda Müslüman mirasına pek saygı göstermedikleri yıkılan camilerden ortaya çıkmaktadır. Osmanlı dönemini tarihten silmek için Osmanlı’nın mirasını çeşitli gerekçelerle yok ediyorlar.

İMAR PLANI GEREKÇESİ

Kasabalarda yeni imar planı gerekçesiyle Türk mahalleleri kaldırılıyor. Türklere ve Müslümanlara ait mezarlıklar yerle bir ediliyor. En son Gotse Delçev kasabasında Osmanlı dönemine ait cami iki yıl önce zamana direnemeyip gürültüyle kubbesi çöktü. 1973 yılında Bulgaristan’ın Eski Zaara şehrinde askerliğimin bir dönemini geçirmiştim. Şehrin merkezinde Osmanlı döneminde inşa edilen caminin etrafı demir iskeleyle örülüydü. Camiye restorasyon görünümü verilmişti. Çimento torbaları, kum gelişi güzel etrafa saçılmıştı. Caminin bir tarafında ise kanal kazılmıştı. Daha geçen yıl Eski Zaara şehrine yolum düştü. 1973 yılından bu yana camide sadece demir iskele olmadığını gördüm. Caminin kubbesi ise kalın kurşun renginde bir kumaş ile örtülüydü. Ana yola bakan caminin önüne ise alış veriş merkezi inşa edilmiş. O zamandan bu yana camiye hala restorasyon görünümünde duruyor. Cami şehirde Müslüman yaşamadığını gerekçe olarak gösterip ibadete kapalı tutuluyor. Kültür Bakanlığı kararıyla Eski Zaara Merkez Camii’nin müze olarak hizmete girmesi bekleniyor. Şumnu Tombul Camii son gördüğümde demir iskelelerle çevriliydi. Bugün ne halde, hala kubbelerinden sökülmüş kurşun kaplamalar yerlerde atılı halde duruyorlar mı bilmiyorum. “Kırcaali BG vesti” haber sayfasında, Bulgaristan’da Osmanlıya ait kültür mirasını araştırmak için Türkiye’den televizyon ekibi geldiğini yazıyor. Ekip, Osmanlı’ya ait kültür mirası için Bulgaristan Devleti tarafından yapılan bakımlara ve Kültür Bakanlığı’nın ödeneğinden ayrılan paya dikkat çekmek istemiş. İstanbul’da Bulgarlara ait Sv. Stefan Çelik Kilisesi ile Filibe Cuma Camisi restorasyonları buna örnek gösterilmiş. Bulgaristan’da Osmanlı kültür mirasının sadece yapılan bakımı değil bakımları yapılmayan, yıkılmaya yüz tutmuş eserlerine de dikkat çekilmeli diye düşünüyorum.