20 Haziran 2024 Perşembe
15 Temmuz
AB’de Anlaşmazlıklar Devri
Vefa Tiyatrosu Yeni Sezonun İlk Oyunu ile Perdelerini Açtı
İsviçre’de silah talepleri arttı
Beyaz Eşyalarda Artık Sararma Olmayacak!
Yunanistan' ın Su Krizi ve Yangınlarla Mücadelesi: Turizm ve İklim Krizinin Çifte Darbesi
AA
KUDÜS (AA) – İsrail devlet televizyonu KAN’da yer alan haberde, Slovenya’nın, 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze Şeridi’ne yönelik devam eden akınları nedeniyle İsrail’in yarıştan hariç tutulması için “Eurovision 2025″‘in sorumlu makamı olan Avrupa Yayın Birliğine resmi talepte bulunduğu tabir edildi.
Haberde, Slovenya’nın, talebinin Avrupa Yayın Birliği tarafından kabul edilmemesi halinde müsabakadan çekilmeyi bir protesto adımı olarak değerlendireceği belirtildi.
Slovenya Cumhurbaşkanı Natasa Pirc Musar, 19 Aralık’ta yaptığı açıklamada, İsrail ve Rusya’nın Birleşmiş Milletler (BM) Kaidesi’ni ihlal ettiğini lakin İsrail’in bunu çok daha büyük bir ölçekte yaptığını söylemişti.
Muhabir: Zein Khalil,Ekrem Biçeroğlu
AA
TIRAN (AA) – Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, mahallî basına yaptığı açıklamada, ülkede bir müddettir üzerinde tartışılan “TikTok yasaklanması çalışması” hakkında karar aldıklarını tabir etti.
Rama, karar kapsamında TikTok’un ülkede 2025 prestijiyle en az 1 yıllığına yasaklanacağını belirtti.
Bu ortada kelam konusu kararın ülkede 18 Kasım’da, 14 yaşındaki bir çocuğun akranı tarafından öldürülmesi sonrasında alınması dikkati çekti.
Olay
Arnavutluk’un başşehri Tiran’daki Fan Noli İlkokulunda 14 yaşındaki öğrenci Martin Cani, 18 Kasım’da bir öbür öğrencinin bıçaklı taarruzunda hayatını kaybetmişti.
Öğrenciler ortasındaki tartışmanın toplumsal medyadan başladığı ileri sürülmüştü.
Rama olay sonrası yaptığı birinci açıklamada, TikTok ve Snapchat’i yasaklamayı tartıştıklarını kaydetmişti.
Muhabir: Dzihat Aliju
AA
BERLIN (AA) – AA muhabiri, Magdeburg’ta atağın düzenlendiği Noel pazarına çiçek bırakan Almanlarla görüştü.
Noel pazarının çabucak karşısında bulunan ve Alman Başbakan Olaf Scholz’un da çiçek bıraktığı Johannis Kilisesi’nin önü, Magdeburg’ta yaşayan halk tarafından ziyaret akınına uğradı.
Kilisenin önüne çiçek bırakan ve mum yakan kimi ziyaretçilerin gözyaşlarını tutamadığı görüldü.
Bırakılan çiçeklerin kimilerinin üzerine “Neden?” ve “Bu nefret niye” halinde yazılar konuldu.
Buraya çiçek bırakanlardan Alman Clara Schmidt, hücumdan ötürü hüzünlü olduğunu belirterek, “Buradaki atmosfer çok üzücü. Hissettiğim şey ıstırap ve hüzün.” dedi.
Schmidt, kendisinin Noel pazarına gitmek istediğini fakat gidemediği ancak arkadaşlarının gittiğini aktararak, “Olayı öğrendiğimizde çabucak arkadaşlarımızı aradık ve sorduk. Talih yapıtı hepsi çabucak geri bildirimde bulundu.” diye konuştu.
Kentin ruh halinin ortada olduğunu ve herkesin çok duygusal bir durumda olduğunu lisana getiren Schmidt, “Nefretin körüklememesini istiyoruz. Zira bilhassa toplumsal medyada yaşananlar çok berbat. Bu nefret aksiyonu, nefreti daha da körüklüyor. Bu yanlış reaksiyon zira nefret sadece daha fazla nefret yaratır. Buradan mesajım bir ortada kalın, birlikte olun, birbirinizi rahatlatın, birbirinize yardım edin ve sevgi nefretten daha güçlü olmalıdır. Bu çeşit aksiyonlardan almamız gereken en kıymetli şey budur. Sevgi nefretten daha güçlü olmalı.” sözlerini kullandı.
İsmini vermek istemeyen bir Alman, akın anında konutta olduğunu ve saldırıyı medyadan duyduğunu belirterek, “Hissettiğim şey tam bir şok, yıkılmış durumdayım.” dedi.
Görülen her şeyin dehşetli olduğunu tabir eden genç Alman, “Gerçekten hatırlanması gereken şey ölenler. Husus araçsallaştırılmamalı.” diye konuştu.
Saldırganın kimliği konusuna da değinen Alman, “Benim için bu büsbütün alakasız, bu süreçte ölen beşerlerle ilgili ve rastgele bir spekülasyona katılmak mevzuyu büsbütün öteki yere çekmek olur” sözünü kullandı.
Genç Alman, 19 Aralık 2016’da Berlin’deki Noel pazarına yapılan akında da Berlin’de olduğuna işaret ederek, “O sırada Berlin’deydim lakin Noel pazarında değildim. Lakin o güçsüzlük hissini biliyorum. Sonuçta hiçbir yerde yüzde 100 güvenlik yok. Her vakit risk vardır. Bence bu çeşit şeyleri önlemek çok güç.” değerlendirmesinde bulundu.
Hannover Başkonsolosu Yusuf Arıkan, Türk yaralıları ziyaret etti
Türkiye’nin Hannover Başkonsolosu Yusuf Arıkan, hücumda yaralanan ve bedenlerinde kırıklar oluşan Ali ve Aylin Temel çiftini kaldıkları hastanede ziyaret etti.
Arıkan, ikili “geçmiş olsun” dileklerini iletti.
Ziyaretin akabinde AA muhabirine konuşan Arıkan, “İki vatandaşımızın durumu yeterli. Hayati tehlikeleri yok. Kendilerine geçmiş olsun dedik ve acil şifalar diledik.” dedi.
Arıkan, lokal makamlarla irtibat halinde olduklarını ve süreci takip etmeye devam edeceklerini belirtti.
Dışişleri Bakanlığının bahse ait resmi açıklamada bulunduğunu hatırlatan Arıkan, kendisinin de Alman halkına başsağlığı ve yaralılara da acil şifalar dilediğini kaydetti.
Saksonya-Anhalt eyaletinin Magdeburg kentinde dün Noel pazarına araçla yapılan hücumda ortalarında 9 yaşındaki çocuğun da bulunduğu 5 kişi hayatını kaybetmiş ve çok sayıda kişi yaralanmıştı.
Muhabir: Cüneyt Karadağ
ANKARA-BHA
Anayasa Mahkemesinin 2022’de yürürlüğe giren Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun kariyer uygulamasını da içeren bazı hükümlerini iptal etmesinin ardından hazırlanan Öğretmenlik Mesleği Kanunu 18 Ekim’de Resmi Gazete’de yayımlanmıştı.
Bu kanuna göre hazırlanan “Aday Öğretmenlik ve Öğretmenlik Mesleği Kariyer Basamakları Yönetmeliği”nin de bugün Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla duran kariyer uygulamasının devamı sağlandı.
Kariyer basamakları sürecinde 2025 yılı itibarıyla daha hızlı ilerleme sağlanmasının hedeflendiği yeni düzenlemeyle 20 yıl görev yapan ve bu sürenin sonunda uzman öğretmen ünvanı alan öğretmenler, başöğretmen olmak için 10 yıl daha beklemek zorunda kalmayacak.
Böylece, öğretmenlikte veya uzman öğretmenlikte toplam 20 yıl hizmeti olan öğretmenler doğrudan başöğretmenlik ünvanı için başvuru yapabilecek.
Öğretmenlikte en az 10 yıl hizmeti olan ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayanlar uzman öğretmen ünvanı için düzenlenecek eğitim programını tamamlamalarının ardından uzman öğretmen olabilecek.
Uzman öğretmenlikte en az 10 yıl hizmeti olan ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayanlar, başöğretmen ünvanı için düzenlenecek eğitim programını tamamlamaları halinde başöğretmen ünvanı alabilecek.
Yeni düzenlemeyle ayrıca kariyer süreci için sınav ve mesleki çalışma yapma şartları da kaldırılmış oldu.
Bu kapsamda, 300 binden fazla öğretmen 2025 yılının ilk uygulamasında uzman öğretmenlik ya da başöğretmenlik ünvanı alabilecek.
Öte yandan 2022’de 516 bin 974 öğretmen uzman öğretmen, 66 bin 679 öğretmen başöğretmen, 2023’de ise 69 bin 881 öğretmen uzman öğretmen, 3 bin 891 öğretmen ise başöğretmen ünvanı almıştı.
AA
LONDRA (AA) – Almanya’nın Ranis kasabasındaki bir mağarada 1930’larda bulunan kemikler ortasında kimi insan kemikleri de yer alıyordu. Vakitle bu mağarada 13 farklı bireye ilişkin kalıntılar keşfedildi.
Bu kemiklerin yaşları, son 10 yılda yapılan çalışmalarla belirlendi ve iddiası olarak 42 ila 49 bin yıllık ortası olduğu keşfedildi.
Kemikleri bulunan insanların kim olduğuna ait çalışmalar ise bulunan taş aletlere bakılarak kestirimi olarak belirlense de Almanya ve İngiltere’deki araştırmacılar, DNA’ları inceleyerek kesin teşhis için çalışmalar yürüttü.
İngiltere’deki Reading Üniversitesi araştırmacıları, kemiklerin “homo sapiens” olarak bilinen çağdaş beşere ilişkin olduğunu ortaya çıkardı. Araştırmacılar, kemiklerin bir ölçü, 40 ila 250 bin yıl evvel yaşayan neandertal insanı DNA’sı içerdiğini de keşfetti.
Hayvan kemikleri ve erken insan beslenmesi bahislerinde çalışmalar yürüten Reading Üniversitesi araştırmacısı Dr. Geoff Smith de çalışmaya katılan akademisyenler ortasında yer aldı.
AA muhabirine konuşan Smith, Ranis’te bulunan kemiklerin bilim dünyası için ne manaya geldiğini ve Avrupa’daki en eski çağdaş insanlara ait hangi bilgileri verdiğini anlattı.
“Modern insan, Avrupa’nın içlerine düşündüğümüzden daha eski tarihlerde geldi”
Smith, 1930’larda yapılan hafriyatlarda bulunan taş aletlerin, çağdaş beşerle neandertaller ortasında etkileşimin olduğu bir geçiş periyoduna işaret ettiğini söyledi.
Bu aletlerin çağdaş beşerler tarafından üretilen eşyalar olduğunu aktaran Smith, araştırmaların bu aletleri kimin ürettiği üzerine ağırlaştığını söz etti.
Smith, Lincombian-Ranisian-Jerzmanowician (LRJ) olarak anılan taş aletlerin çağdaş insanlara aitse Avrupa’daki birinci çağdaş insan hareketliliğini, neandertallere aitse “homo sapiens” olarak bilinen bu cins insanlara tesirini incelemek için değerli olduğunu anlattı.
Araştırmalar sonucunda birinci sefer kemiklerin yaşına ilişkin çok net tarih aralığı verebildiklerini belirten Smith, şunları kaydetti:
“DNA incelemesine nazaran, bunlar çağdaş beşerler. Ne yediklerine bakarak nasıl davrandıklarını biliyoruz. O bölgede kısa mühlet yaşamış küçük bir gruptu. Hayvan DNA’larına bakarak söyleyebileceğimiz heyecan verici ve en kıymetli şey ise havanın çok soğuk olduğu. Bugünden 7 ila 10 derece daha soğuktu. Bu bizim daha evvel düşünmediğimiz bir şeydi. Erken çağdaş insanın Avrupa’ya, iklim daha sıcakken geldiğini düşünüyorduk lakin bu insan kümesi yarı Arktik iklimde buradaydı ve bu da onların bu iklim kaidelerine ve soğuğa adapte olabildiklerini gösteriyor. Bu küçük insan kümesi, Avrupa’nın içlerine geçmişte düşündüğümüzden daha eski tarihlerde girmişti.”
Smith, Bulgaristan’da bulunan 43 bin yıllık insan kalıntılarının Avrupa’daki en eski çağdaş insan zannedilirken, oradan yüzlerce kilometre içeride ve kuzeyde Almanya’daki buluntuların bu tarihi daha geriye götürdüğünün altını çizdi.
Avrupalı birinci çağdaş insan Afrika kökenli
Smith, Avrupa’daki en eski çağdaş insanın genlerinde “neandertal” genleri bulunduğuna da dikkati çekti.
İki cins insan ortasında bir birleşme yaşandığını lakin bunun tarihinin, çağdaş insanın Avrupa’ya gelişinden öncesine gittiğini söyleyen Smith, “İki tıbbın karışması Avrupa dışında yaşandı. Nerede yaşandığı şimdi bilinmiyor. Bu karışma sürecinin devam eden bir hareket mi yoksa bir noktada mı yaşandığını şimdi bilmiyoruz lakin bu karışma da bizim için bir sürprizdi.” dedi.
Smith, Ranis’te kemikleri bulunan insanların Afrika’dan geldiğini bildiklerini belirterek, “DNA incelemesinde de bunu kanıtladık. İncelemeler bize bu insanların koyu ciltli, koyu saçlı ve koyu gözlü olduklarını gösteriyor. Bu da Afrika kökenli olduklarına işaret ediyor.” sözlerini kullandı.
Ranis’te kalıntıları bulunan insanların soyunun ise devam etmediğini vurgulayan Smith, “Bu erken homo sapiens kümesi, Avrupalı rastgele bir kümeyle tıpkı DNA’yı paylaşmıyor. Daha sonra gelen kümelerle da tıpkı DNA’yı paylaşmıyor. Bu da bu kümenin soyunun tükendiğini ya da genetik olarak daha sonra gelen kümelere tesir etmediklerini gösteriyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Bu durumu “başarısız göç” olarak nitelendiren Smith, bunun nedeni olarak ise kümenin küçük olmasını ya da dağılarak tesirli bir nüfusa ulaşamamasını gösterdi.
Smith, Ranis’te birkaç kuşak boyunca kalan beşerler için “Soy ağacımızın kayıp kolu.” sözlerini kullanırken, Bulgaristan’da örneği bulunan çağdaş insanların akrabalarının Asya’nın doğusunda keşfedildiği bilgisini paylaştı.
“Ranis’teki çağdaş insan, neandertaller üzere yiyor, onlar üzere avlanıyordu”
Aynı vakitte hayvan kemiklerini inceleyen (Zooarkeolog) Smith, Ranis’teki hayvan kalıntılarına ait bilgiler de verdi. İnsan kemiklerinin bulunduğu mağarada kurt ve ren geyiği kalıntılarının keşfedildiğini anlatan Smith, bu hayvanların da iklime adapte olduğunu tabir etti.
Mağaranın etçil hayvanlar tarafından kullanıldığını, insanların ise çok soğuk havalarda kısa müddet burayı kullandığını kaydeden Smith, kümenin daima hareket halinde olduğunu lisana getirdi.
Smith, insanların neandertallerle birebir şeyleri yediklerini ve bunun da DNA incelemelerinde ortaya çıktığını söyleyerek, bu benzerliğin sebeplerinin araştırılması gerektiğini kaydetti.
Aynı tarihlerde yaşayan neandertal ve çağdaş insan ortasındaki benzerlik ve farkları da sıralayan Smith, şunları lisana getirdi:
“Bunları söyleyecek kadar çağdaş beşere ilişkin hafriyat yapamadık. Bunlar hala incelediğimiz mevzular. Ranis’e bakarsak çağdaş insan, neandertaller üzere avlanıyor, onlar üzere yiyor ve emsal davranışları var. Bulgaristan’daki bulgulara baktığımızda ise çağdaş insanın, neandertallerin tersine etçil ve otçul hayvanların kemiklerini alet, takı ve mücevher imalinde kullandığını görüyoruz. Coğrafik olarak büyük araya karşın toplumsal temas var mı bilmiyoruz ve araştırmamız gerekiyor. Reading Üniversitesi olarak da bunu araştırıyoruz. Avrupa’daki birinci çağdaş insanın davranışı nasıldı? Neandertal kümeyle nasıl bir ortada yaşadılar?”
Smith, iki küme ortasında bilgi alışverişi olduğunu lakin bir tarafın başkasına bir şeyler öğreterek geliştirdiği üzere bir durumun olmadığına da değindi.
Araştırma sonuçları bilim dünyası için yeni başlangıç noktası
Bulguların bilim dünyasında yaptığı değişikliklerden de kelam eden Smith, artık daha küçük örneklerden daha fazla genetik, moleküler ve proteinlerle ilgili bilgiler edinmenin araştırmalara kıymetli tesir edeceğini söz etti.
Ayrıca yeni bulunan malzemeler dışında müzelerde yer alan yapıtların ve kalıntıların da yine incelenebileceğini vurgulayan Smith, çağdaş beşerle neandertallerin birebir periyotta, birebir yerlerde yaşadığının belirlenmesiyle çağdaş beşere ilişkin yeni bilgilerin literatüre girdiğini söyledi.
Smith, bunların başında daha soğuk kaidelere çağdaş insanın ayak uydurabilmesinin geldiğine işaret etti.
Modern insanın varsayım edilenden daha soğukta göç edebildiğinin ortaya çıktığını vurgulayan Smith, “Sonucunda başarısız oldular lakin bu bize yeni başlangıç noktası veriyor. Homo sapiens çabucak yayılmadı. Görünüşe nazaran daha geniş vakit içinde küçük kümeler vardı. Bu vakit dilimini anlamaya çalışmak, çok heyecan verici ve farklı.” dedi.
Muhabir: Behlül Çetinkaya