0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

LONDRA (AA) – Milletlerarası araştırma kuruluşu Climate Central bilim insanları tarafından yapılan ilişkilendirme tahliline nazaran, dünya nüfusunun yüzde 60’ından fazlası bu ay ortasından itibaren iklim değişikliğinin en az üç kat daha muhtemel hale getirdiği çok sıcaklarla karşı karşıya kaldı.

Petrol, gaz ve kömürün yakılması sonucu oluşan emisyonların neden olduğu iklim değişikliğine bağlı olarak, 16-24 Haziran’da Hindistan’da 619 milyon, Çin’de 579 milyon kişi çok sıcak havaya maruz kaldı.

Endonezya’da 231 milyon, Nijerya’da 206 milyon, Brezilya’da 176 milyon, Bangladeş’te 171 milyon ve ABD’de 165 milyon insan çok sıcak havadan etkilenirken, Avrupa’da 152 milyon, Meksika’da 123 milyon, Etiyopya’da 121 milyon ve Mısır’da da 103 milyon insan olağandışı sıcaklara maruz kaldı.

Aşırı sıcak hava dalgası 16-24 Haziran’da dünyanın öteki bölgeleri de dahil olmak üzerine yaklaşık 5 milyar insanı tesiri altına aldı.

Suudi Arabistan’da Hac ziyaretinde en az 1300 kişi hayatını kaybetti

Sıcaklıkların birtakım kentlerde 50 dereceyi aştığı Suudi Arabistan’da Hac ziyareti sırasında en az 1300 kişi, sıcağa bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetti.

Climate Central’ın tahliline nazaran, Mekke 18 Mayıs’tan beri her gün iklim değişikliği nedeniyle en az üç kat, 24 Mayıs’tan beri ise beş kat daha mümkün hale gelen sıcaklık yaşadı.

Yunanistan başta olmak üzere Akdeniz, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’nın başka bölgelerinde de çok sıcaklıkların yaşandığı bu periyotta, ABD’de üst üste iki sıcak hava dalgası yaşandı.

Ülkenin güney kısmı, Meksika ve Orta Amerika ülkelerini de etkileyen birinci sıcak hava dalgasında en az 125 kişi hayatını kaybederken, ikinci sıcak hava dalgası ABD’nin doğu kıyılarının büyük bir kısmını vurdu. New York’ta sıcaklığa bağlı acil durum ziyaretlerinde yüzde 600’ü bulan artış görüldü.

Hindistan’da 40 binden fazla insan sıcak çarpmasına maruz kaldı ve 100’ün üzerinde kişi hayatını kaybetti. Sıcaklıkların gündüz 50 derece, gece en düşük 37 dereceyi bulduğu ülkede kayıtlardaki en yüksek sıcaklık pahaları görüldü.

Aşırı sıcaklar elektrik talebinde artışa yol açıyor

Çin’de 50 dereceyi gören çok sıcaklıkların akabinde Wuhan kentinin klima kullanımından kaynaklı ek elektrik talebiyle başa çıkmak için elektriği karneye bağlamaya başlayabileceği belirtildi.

Sıcaklıklar Güney Yarımküre ülkelerinden Paraguay’da 38 dereceyi geçerek en yüksek haziran ayı bedeline ulaştı, Peru’da 36 dereceye çıktı.

Aşırı sıcaklar, Mısır’da elektrik talebindeki artış nedeniyle süreksiz ve planlı elektrik kesintisi uygulamasına yol açtı.

Birleşmiş Milletler’in iklim bilim organı IPCC’ye nazaran, insan faaliyetlerinin neden olduğu global ısınmaya bağlı olarak, 50 yılda bir meydana gelen çok sıcak hava dalgaları artık neredeyse 5 kat daha sık görülüyor.

“Kutsal Hac ziyaretimiz bile artık savunmasız durumda”

Climate Central Bilimden Sorumlu Lider Yardımcısı Andrew Pershing, tahlile ait değerlendirmesinde, yüzyılı aşkın bir müddettir kömür, petrol ve gaz yakmanın dünyayı giderek daha tehlikeli bir hale getirdiğini belirterek, “Bu yaz dünyanın dört bir yanında ortaya çıkan sıcak hava dalgaları, karbon kirliliği durana kadar giderek daha da yaygınlaşacak doğal olmayan felaketlerdir.” ihtarında bulundu.

Fransa Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi (CNRS) Araştırmacısı Davide Faranda, “Bu yılki Hac ziyaretinde yaşanan ölümcül sıcaklar direkt fosil yakıtların yakılmasıyla kontaklı ve en savunmasız hacıları etkiledi.” dedi.

Orta Doğu vatandaşlarının ve hacıların sıhhat ve güvenliğini korumak için derhal harekete geçilmesinin kaide olduğunun altını çizen Faranda, “Sadece fosil yakıt kullanımının azaltılması kritik sıcaklık eşiklerine ulaşılmasını önleyebilir ve bu kıymetli dini ziyaretlerin tekrarlayan trajedilere dönüşmesini engelleyebilir.” tabirini kullandı.

Herkes İçin Adalet BM Operasyonları Yöneticisi İmam Saffet Catovic de iklim değişikliğinin tüm dünyayı etkilediğini belirterek, şu değerlendirmede bulundu:

“Kutsal Hac ziyaretimiz bile, yakın vakitte ibadet eden yüzlerce insanın iklim tesirleri nedeniyle trajik bir biçimde hayatını kaybetmesi nedeniyle artık savunmasız durumda. Derhal harekete geçilmesi hayati kıymet taşıyor. Dünyanın petrol zengini ülkeleri, fosil yakıtlardan kararlı bir halde uzaklaşarak ve bunları evreli olarak terk ederek BM Genel Sekreteri ve bilim insanlarının davetlerine kulak vermeli. Bu yakıtlar iklim krizine neden oluyor. Bu varoluşsal krizle yüzleşmek için yenilenebilir gücün geleceğine yanlışsız kesin ve geri dönüşü olmayan bir geçiş mecburî. Başkanlar, sürdürülebilir bir yol seçerek ve şimdiye kadar sömürücü kalkınma uygulamalarına sırt çevirerek toplulukları korumak için artık harekete geçmeli.”

Muhabir: Nuran Erkul Kaya