0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

ANKARA (AA) – SCADA sistemleriyle güç dağıtım çizgilerinde akım, voltaj ve güç faktörü üzere parametreler izlenerek toplanan datalar rastgele bir anormallik için tahlil ediliyor. Ayrıyeten güç tüketiminde beklenmedik değişiklikler ya da şebeke üzerinde olağandışı aktiviteler tespit edildiğinde alarm vererek operatörlerin duruma süratli müdahale edebilmesine imkan sağlıyor.

MASS entegrasyonu uygulamaları ise şebekenin daha hassas ve faal halde yönetilmesine katkı sağlıyor. Akıllı sayaçlar, güç kalite aygıtları, analizörler, sensörler ve güç idare sistemleri üzere farklı bilgi kaynaklarından gelen bilgilerin MASS’a entegre edilmesiyle daha kapsamlı tahlil yapılabiliyor.

“Kayıp kaçakta düşüş, şebeke için büyük maddi kar sağlıyor”

Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, AA muhabirine, kelam konusu sistemlerin kullanımı ve yaygınlaşmasıyla şebeke üzerindeki denetim ve tahlil yetkinliğinin arttığını, elektrikte kayıp kaçak oranının düşürülmesinde büyük muvaffakiyet elde edildiğini söyledi.

10 yılı aşkın müddettir otomatik sayaç sistemlerinin entegrasyonunu da içeren teknoloji odaklı yatırımlara imza attıklarını belirten Arvas, “Bu kapsamda MASS projesinin yerli kabiliyetin gelişimine katkı sunmasının yanında güç verimliliği ve sayaç okuma esnasında oluşan karbon salımının azaltılmasına yönelik yararlarının da olacağı kanaatindeyiz. Profesyonel takımlarımız, yerinde yatırımlarımız ve bu sistemlerin de dayanağıyla kayıp kaçak elektrik oranı 10 yılda yüzde 76’dan yüzde 43’e düştü.” diye konuştu.

Arvas, bu düşüşün şebeke için büyük ölçüde maddi yarar manasına geldiğini tabir ederek, “Elektrik kayıplarının azaltılması, güç maliyetlerinin düşmesini ve güç verimliliğinin artmasını sağlar. Örneğin, yılda 100 milyon kilovatsaat güç dağıtan bir şebekede yüzde 76 kayıp oranı 76 milyon kilovatsaat güç kaybı manasına gelirken, bu oran yüzde 43’e düşürüldüğünde kayıp ölçüsü 43 milyon kilovatsaat olacaktır. Kalan 33 milyon kilovatsaatlik bir yarar, mevcut elektrik fiyatları göz önünde bulundurulduğunda önemli bir mali tasarruf sağlar.” değerlendirmesini yaptı.

Öte yandan, öbür otomatik sayaç sistemlerine ve denetim sistemlerine bugüne kadar 1 milyar dolarlık teknoloji odaklı yatırım yaptıklarını vurgulayan Arvas, “Böylece 10 yılda yüzde 43 düzeyine gerileyen kayıp kaçak elektrik oranı ile 2023’te yaklaşık 30 milyar lira kıymetinde kaçak elektrik kullanımının önüne geçtik. Bu sayının 10 yıllık kümülatifine baktığımızda ise ülke iktisadına 165 milyar liralık katkı sağlamış olduk.” tabirlerini kullandı.

“Hedef, güç verimliliğini azamî düzeye çıkarmak”

Arvas, SCADA ve MASS sistemleri uygulamalarının Dicle Elektrik bünyesinde bulunan kentlerde olumlu sonuçlar elde edildiği bilgisini paylaşarak, bu sistemler sayesinde güç şirketlerinin ve tüketicilerin daha ekonomik ve sürdürülebilir bir güç kullanımı elde ettiğini, güç şebekesindeki arızaların daha süratli tespit edilip giderilerek kesinti müddetlerinin azaltıldığını anlattı.

Kayıp kaçak oranını daha fazla düşürmeyi ve güç verimliliğini azamî düzeye çıkarmayı hedeflediklerini aktaran Arvas, şöyle konuştu:

“Daha gelişmiş SCADA sistemleri ve Mass entegrasyonu tahlillerinin yanı sıra, yenilikçi teknolojilerin ve yapay zeka uygulamalarının kullanımını da planlıyoruz. Kayıp kaçak oranını şebeke kayıpları oranına yani yüzde 8’e kadar düşürmeyi ve güç şebekesinin neredeyse tamamında akıllı sistemlerle idare sağlamayı hedefliyoruz. Bu alanda birçok proje ve Ar-Ge çalışması yürütülüyor. Bilhassa yapay zeka ve makine tahsili algoritmalarının entegrasyonu ile güç tüketim varsayımları, anomali tespitleri ve şebeke optimizasyonu üzere hususlarda değerli ilerlemeler kaydediliyor. Yapay zeka, büyük data analitiği ve objelerin interneti (IoT) teknolojileri ile birleştiğinde, güç şebekesinin daha akıllı ve özerk bir halde yönetilmesinin mümkün hale getirilmesi hedefleniyor.”

Arvas, bu teknolojilerin güç kayıplarını minimuma indirirken kalitesi ve güvenirliği de arttırdığını, yenilenebilir güç kaynaklarının entegrasyonunu kolaylaştırarak güç şebekesinin daha sürdürülebilir hale gelmesine katkıda bulunduğunu kelamlarına ekledi.

Muhabir: Başak Erkalan