0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Osman Karatay’ın kitabının adında olduğu gibi, Kosova Kanlı Ova (İz Yayıncılık, 1998) olagelmiştir tarih boyunca. Arnavutların, Sırpların ve Türklerin çok uzun yıllar hüküm sürdüğü Kosova toprağı, bugüne doğru savaşların ve kanların içinden yürüyegelmiştir. Kosova’nın geçmiş ve geleceği üzerinde hak ya da söz söyleme iddiasında bulunan ulusların en büyük sıkıntısı, diğerini “göçer, sonradan gelen” olarak görmesi, göstermesidir.

Osman Karatay’ın Kosova Kanlı Ova adlı kitabı, Kosova’nın bağımsızlığına kavuştuğu 17 Şubat 2008 tarihinden, yani Kosova’nın bağımsızlığının ilan edildiği tarihten on yıl önce, 1998’de yayımlanmıştır. Kitapta Karatay  “Balkan Adamı”ndan “Balkanlardaki Nüfus Hareketliliği”ne Kosova’nın tarihsel konumlanışına ve Kosova’yı Kosova yapan unsurların tarih içindeki yapılanış ve etnik diline kadar değerlendirmelerde bulunuyor.  Zaman zaman dedesinin Balkan Savaşı’nda Arnavutluk’ta savaşmış ve bir yolla sağ olarak oradan kurtulmuş olmasının psikolojik etki dilini yansıtsa da olaylara rakamların ve tarihsel gerçekliklerin objektifinden bakmaya çalışıyor. Şöyle diyor örneğin: “Aslında Balkanlarda bir derece Arnavutlar, Yunanlılar ve Romenler hariç, kimsenin tarihî toprağı yok. Arnavutlar Slavlaşmaya direnmiş eski Balkan halklarının kalıntısı.” (s.20)

Yazar Kosova toprağını milletlerin sahiplenmesi konusuna değinirken de tarihsel bakışın gözlüğünü takarak şunları yazıyor: “Kosova tarihi Sırp arazisi değildi, çünkü sonradan geldiler. Arnavut arazisi midir? Onlar da sonradan geldi. Eskiçağda Arnavutlar değil, ataları olan dağınık ve ilişkisiz İllir ve Dardan kabileleri vardı. Osmanlı döneminde Sırpların çoğunlukta olduğu bu yerlere yerleşerek zamanla kendileri çoğunluk sağladılar. Arnavutlar ‘yeni’ bir millet. Slavların gelişinden önceki dönemi esas alırsak evet, sadece Kosova değil, Sancak, Karadağ, Hersek, Bosna ve Dalmaçya Arnavutların ataları olan kavimlere ait idi. Buraları Slavlara kaptırdılar, sadece Arnavutluk’u koruyabildiler. Şimdiki olay, atalarının toprakları Kosova’ya geri dönmüş olmaları. Beşerî olarak aldılar; şimdi siyasî olarak almaya çalışıyorlar. Kosova krizi tamamen bu.” (s.22)

Arnavutların bağımsızlık yolunda topyekün hareket ettiklerinin altını çiziyor yazar ve konuyla ilgili olarak şu örneği veriyor: “Dünyada belki türün ilk örneği olarak Arnavutlar kitle halinde çocuklarına okullarını bıraktırdılar ve kurdukları paralel eğitim sistemi ile evlerde, bodrumlarda, garajlarda oluşturulan sınıflarda eğitim verdirmeye başladılar.” (s.140)

Osman Karatay, kitabının sonunda yaptığı değerlendirmede, Kosova’da gidilen yolun Arnavutlar için bağımsız Kosova olduğunun altını çizerek on yıl öncesinden bir öngörüyü dillendirmiş oluyor: “Arnavutlar, Miloşeviç gibi bir dahinin oyunlarının da etkisiyle, birbirlerine düşmezlerse (…) güçlü ve avantajlı durumdalar. Bu bakımdan, kıvılcım bir düştükten sonra bölgenin göreceği dönüşü olmayan yoldan bağımsız bir Kosova’nın çıkmasına şimdilik şüphe görünmüyor. (s.171)

Osman Karatay’ın Kosova Kanlı Ova’sı, Kosova’nın bağımsızlığının on yıl öncesinde, Kosova için işlerin en karışık olduğu bir zamanda yazılmış bir kitap. Kosova hakkında dünden bugüne gidişi okumak, öğrenmek isteyenlerin başvuracağı bir kaynak.

Fahrettin KOYUNCU