Organ Bağışı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Kütahya çinileri, porseleni ile meşhurdur. İyi bir öğrenci kenti olmasa da iyi bir emekli kentidir. Emekli kenti de nedir diyenler için açıklayayım. Kütahya egenin en soğuk iklimine sahip, geleneksel yaşam tarzının halen daha devam ettiği, kimilerine göre tutucu, sakin, eğlence mekânlarından uzak, ulu orta alkol tüketiminin ayıp karşılandığı ve bu yüzden büyük şehirlerden gelip de Kütahya da aradığını bulamayan öğrencilerin sıklıkla dert yakındığı bir yerdir. Kütahya da organ bağışı yapın demek kolaydır. Lakin organ bağışı yaptırmak oldukça zordur. İşte Kütahyalıya örnek bir davranış Vali Şükrü Kocatepe’den geldi. Vali organ bağış haftasında organlarını bağışladığını açıkladı. Bu kampanyaya destek veren valiyi kaç Kütahyalı örnek alır bilemem ama valimizin bu örnek davranışına AKP’nin ve MHP’nin milletvekillerinin de organ bağışında bulunarak destek olmasını bekliyorum.

18 YAŞINI DOLDURMUŞ OLMAK

On sekiz yaşını doldurmuş ve doğru ile yanlışı ayırabilme yeteneğine sahip herkes, başta kalp olmak üzere, akciğer, böbrek, karaciğer ve pankreas gibi organlar; kalp kapağı, göz kornea tabakası, kas ve kemik iliği gibi dokuları bağışlayabilmekte ve bunlar günümüz tıp teknolojisinde nakledilebilmektedir. Türkiye’de 1979 tarih ve 2238 sayılı yasa gereği organ bağışı yapılabilmesi için 18 yaşını doldurmuş olmak ve bu dileğin, iki tanık önünde, sözlü olarak yapılması, genişletilmiş gönüllülük ve ayrıca bunun bir hekim tarafından tasdik edilmesi yeterlidir. Bunun için en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak “Doku ve Organ Bağış Belge“si alınabilir. Bu belge, genellikle nüfus kimlik cüzdanı yanında taşınarak, herhangi bir kaza durumunda doktorların, gerekli organları kurtarması sağlanmaktadır.

YASALARIN ÖNGÖRDÜĞÜ

Organ bağışı 2238 sayılı yasa gereği yapılmaktadır. Peki, bu yasa ne gibi maddeleri içermektedir?

Madde 3- Bir bedel veya başkaca çıkar karşılığı organ ve doku alınması ve satılması yasaktır.

Madde 4- Bilimsel, istatistikî ve haber niteliğindeki bilgi dağıtımı halleri ayrık olmak üzere, organ ve doku alınması ve verilmesine ilişkin her türlü reklam yasaktır.

Madde 5- On sekiz yaşını doldurmamış ve mümeyyiz olmayan kişilerden Organ ve Doku alınması yasaktır.

Madde 6- On sekiz yaşını doldurmuş ve mümeyyiz olan bir kişiden Organ ve Doku alınabilmesi için vericinin en az iki tanık huzurunda açık, bilinçli ve tesirden uzak olarak önceden verilmiş yazılı ve imzalı veya en az iki tanık önünde sözlü olarak beyan edip imzaladığı tutanağın bir hekim tarafından onaylanması zorunludur.

Madde 11- Bu konunun uygulanması ile ilgili olarak tıbbi ölüm hali, bilimin ülkede ulaştığı düzeydeki kuralları ve yöntemleri uygulamak suretiyle, biri kardiyolog, biri nörolog, biri nöroşirürjiyen ve biri de anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanından oluşan dört kişilik hekimler kurulunca oy birliği ile saptanır.

Madde 12- Alıcının müdavi hekimi ile organ ve doku alınması, saklanması, aşılanması ve naklini gerçekleştirecek olan hekimlerin, ölüm halini saptayacak hekimler kurulunda yer almaları yasaktır.

Madde 15- Bu kanuna aykırı şekilde organ ve doku alan, saklayan, aşılayan ve nakledenlerle bunların alım ve satımını yapanlar, alım ve satımına aracılık edenler veya bunun komisyonculuğunu yapanlar hakkında, fiil daha ağır bir ceza gerektirmediği takdirde iki yıldan dört yıla kadar hapis ve 50.000 TL’den 100.000 TL’ye kadar ağır para cezasına hüküm olunur.

DÜNYADA SON DURUM

Araştırmalarım sonucunda bugüne kadar dünya genelinde yaklaşık 470 bin böbrek, 74 bin karaciğer ve 54 bin kalp nakli yapıldığının bilgilerine ulaştım. Bazı organların bağışı konusunda sayısal verilere yer vermekte yarar görüyorum. Birçok ağır hastalıklarda son çare olarak kalp nakli gerçekleştirilir. Örneğin ilerlemiş kalp kası zayıflamasında, koroner kalp hastalığında veya bebek ve çocuklarda ameliyatla giderilemeyen kalp rahatsızlıklarında kalp nakli yapılır. Gerçekleştirilmiş toplam kalp nakilleri:

Dünya genelinde yaklaşık 54 bin, Almanya’da 6 bin üzerinde olup işlev oranı: Yaklaşık bir yıl sonra yüzde 85, 5 yıl sonra yüzde 65 olacaktır. Karaciğerin işlevini yitirmesi durumunda (örneğin zehirlenme veya hepatit gibi enfeksiyonlar sebebiyle), hastanın hayatımı kurtarmak için organ naklinin acilen yapılması gerekir. Karaciğer hastalarına, böbrek hastalarına uygulanan cihaza bağlı tedavi yapılamaz. Belirli durumlarda bağışlanan karaciğerin sadece bir parçası nakledilir. Böylece hastalıklı organ, yeniden işlevini kazanana kadar kısmen ve geçici olarak değiştirilir. Bağışlanan organın bu şekilde bölünebilmesi ile birden fazla hastaya yardımcı olunabilir. Büyük olan karaciğer parçası örneğin yetişkin bir insana, küçük olanı ise bir çocuğa nakledilir. Gerçekleştirilmiş toplam karaciğer nakilleri:

Dünya genelinde yaklaşık 74bin, Almanya’da yaklaşık 7bin dolayındadır. Yaklaşık bir yıl sonra yüzde 80, yaklaşık beş yıl sonrada yüzde 65 oranlarında işlevleri olacaktır.

Akciğerin nakli, irsi yani kalıtsal bir hastalık olan mukovissidos hastalığı halinde, akciğerin iri kabarcıklı aşırı şişmesi sebebiyle kronik tıkayıcı hastalığı (bakınız akciğer amfizemi) halinde veya bağ dokusunun yol açtığı akciğer sertleşmesi gibi durumlarda gereklidir. Gerçekleştirilmiş toplam akciğer nakilleri: Dünya genelinde yaklaşık 10 bin, Almanya da 900’ün üzerindedir. Bu nakillerin bundan bir yıl sonra yüzde 73, beş yıl sonrada yüzde 60 oranında işlevleri olacaktır.

Tedavi edilmesi mümkün olmayan ilerlemiş böbrek yetmezliğine örneğin kronik böbrek iltihabı, enfeksiyon veya yanlış tablet kullanımı neden olur. Şayet ilaç kullanımı ve uygulanan sıkı bir diyet böbreği iyileştiremezse, hastanın hayatını devam ettirebilmesi, ancak diyaliz tedavisi uygulanırsa veya böbrek nakli gerçekleştirilebilirse mümkün olabilir. Gerçekleştirilmiş toplam böbrek nakilleri: Dünya genelinde yaklaşık 740bin, Almanya da ise 39 bin üzerindedir. Böbrek bağışında bundan yaklaşık bir yıl sonra yüzde 85, yaklaşık 5 yıl sonrasında ise yüzde 70 oranında işlevliği olacaktır. Pankreas karın bölgesinde bulunan bir salgı bezidir. Kan şekeri hormonu insülini üreten pankreas, genelde diyabetes mellitus’u olan böbrek yetmezlikli hastalarda böbrek ile birlikte nakledilir. Bu organ nakli, insülin iğnesine olan ihtiyacı ortadan kaldırır ve diyabetes mellitus’a özgü çekinilen komplikasyonların ilerlemesini önler ve hatta bunları iyileştirir. Gerçekleştirilmiş toplam pankreas nakilleri: Dünya genelinde yaklaşık 10bin, Almanya da ise yaklaşık bin yüz civarındadır. Bağışlanan organlar bundan bir yıl sonra yüzde 80 oranında, beş yıl sonrada yüzde 60 oranında işlevliği olacaktır. Kornea, gözün en dışında saat camı şeklinde bombeli saydam bir tabakadır. Tabakanın saydamlığını yitirmesi, ilgili insanda körlüğe neden olur. Kornea tabakasının saydamlığını yitirmesine yani bulanmasına, çoğunlukla herpes virüsü ile iltihaplanmalar, aşırı kornea tabakası incelmesi, zedelenmeler veya doğuştan gelen hastalıklar neden olur. Kornea nakli, hastanın gözüne gelen ışığın yeniden içeri girmesini yani onun yeniden görebilmesini sağlayabilir veya olası körlüğü engelleyebilir. Gerçekleştirilmiş toplam kornea nakilleri: Dünya genelinde yaklaşık 100 bin, Almanya’da yaklaşık 4 bin dolayındadır. Bundan bir yıl sonra yüzde 95 oranında 5 yıl sonrada yüzde 80 oranında bağışlanan organların işlevliği olacak.

TÜRKİYE’DE ORGAN NAKLİ

2005 yılı sonuna kadar, Türkiye’de toplam organ nakli sayıları şu şekildedir:

Sloganımız…

Türkiye de organ bağışı yapmak yaygın değildir. Organ bağışı yapmanın kısıtlı olduğu bir ülkede yaşıyoruz. Bu konuda hassas davranan Kütahya Valisi Şükrü Kocatepe’ ye minnettarım. Tek bir sloganımız olmalı;

BAĞIŞLANAN HER ORGAN, FİLİZLENEN BİR CANDIR”