0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

AA

LONDRA (AA) – Memleketler arası Güç Ajansının (IEA) Elektrik Piyasası Yıl Ortası Güncellemesi raporuna nazaran, dünya genelinde güç sistemlerinde artan elektrifikasyon talepte süratli artışa yol açıyor.

Bu artışta, ekonomik büyüme, çok sıcak havalar, elektrikli araçlar ve ısı pompaları üzere teknolojilerin yaygınlaşan kullanımı da tesirli oluyor.

Küresel elektrik talebinde geçen yıl yüzde 2,5 artış gerçekleşmişti. Bu yıl ve 2025’te ise talebin yaklaşık yüzde 4 artması bekleniyor. Bu oran, global mali kriz ve Kovid-19 salgınının akabinde görülen istisnai toparlanma devirleri hariç tutulduğunda, 2007’den beri görülen en yüksek yıllık büyüme olarak öne çıkıyor.

Dünyanın kimi büyük ekonomilerinde elektrik tüketiminde güçlü artışlar görülüyor. Bu kapsamda Hindistan’daki talebin, güçlü ekonomik faaliyet ve sıcak hava dalgalarının tesiriyle bu yıl yüzde 8 büyüyeceği kestirim ediliyor. Çin’deki talep artışının ise yüzde 6’yı aşması bekleniyor.

ABD’de ekonomik büyüme ve artan soğutma talebinin yanı sıra genişleyen data merkezleri bölümünün talebi artırması nedeniyle büyümenin yüzde 3’ü bulacağı öngörülüyor.

Buna rağmen, Avrupa Birliği’nde elektrik talebinde daha mütevazı bir toparlanma gerçekleşmesi ve güç krizinin tesiriyle 2 yıl üst üste yaşanan daralmanın akabinde yüzde 1,7’lik bir artış bekleniyor.

Talepteki büyümenin yarısı güneş gücünden karşılanacak

Dünyanın elektrik talebi büyürken, yenilenebilir güç kaynaklarının bu talebi karşılamadaki rolü de artacak.

Dünya genelinde yenilenebilir güçten üretilen elektrik ölçüsünün birinci defa kömürden üretimi geçeceği kestirim ediliyor.

Güneş gücünde bu yıl ve 2025’te süratli büyümenin devam edeceği ve global elektrik talebindeki artışın yarısının güneşten karşılanacağı öngörülüyor.

Küresel elektrik kesimi kaynaklı karbon emisyonlarında ise bu yıl küçük bir artış olacağı ve 2025’te de artışın yatay seyredeceği bedellendiriliyor.

Veri merkezlerinin elektrik talebi büyüyor

Son devirde global elektrik talebini körükleyen faktörler ortasında yapay zeka kaynaklı teknolojiler ve bilgi merkezleri dikkati çekiyor.

Rapora nazaran, bilgi merkezlerinin elektrik tüketimi şu anda kısıtlı lakin büyüyor. Kripto teknolojileri hariç data merkezlerinin elektrik talebi 2022’de global elektrik tüketiminin yaklaşık yüzde 1’ini oluşturdu. Bu oranın 2026 prestijiyle yüzde 1,5 ile 3 ortasında seyredeceği kestirim ediliyor.

Elektrikli araçlardaki süratli büyümeye karşın 2022’de elektrikli araçlar talebin yüzde 0,5’ini oluşturmuştu. Elektrikli araç kaynaklı tüketimin 2026’da toplam talebin yüzde 2’sine yaklaşacağı hesaplanıyor.

Elektrik ağır bir dal olan alüminyum üretimi ise halihazırda global elektrik talebinin yüzde 4’ünü oluşturuyor.

IEA Güç Piyasaları ve Güvenliği Yöneticisi Keisuke Sadamori, rapora ait değerlendirmesinde, “Bu yıl ve 2025’te global elektrik talebindeki artış son 20 yılın en süratli büyümelerinden biri olacak.” sözünü kullandı.

Temiz gücün elektrik arzındaki hissesinin artmaya devam etmesinin yürek verici olduğunu belirten Sadamori, şunları kaydetti:

“Ancak memleketler arası güç ve iklim maksatlarına ulaşmak için bu büyümenin çok daha süratli bir formda gerçekleşmesi gerekiyor. Birebir vakitte tüketicilere inançlı elektrik arzı sağlamak için şebekeleri genişletmek, güçlendirmek ve artan soğutma talebinin elektrik sistemleri üzerindeki tesirlerini azaltmak için daha yüksek güç verimliliği standartları uygulamak çok kıymetli.”

Muhabir: Nuran Erkul Kaya