Domino etkisi Balkanlar’dan uzak

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Tüm Ortadoğu’yu etkisi altına alan ve domino etkisi yaratan isyanların Balkanlar’a sıçrama olasılığı yok denecek kadar az. İzmir Ekonomi Üniversitesi Öğretim Üyesi Yardımcı Doçent Doktor Balkan Devlen, Balkanlar’daki ülkelerin Ortadoğu’nun aksine iyi ya da kötü demokrasi ile yönetildiğine dikkat çekti.

Derya GÜLSOY-İZMİR

Tunus’ta rejime karşı başkaldırı olarak başlayan ve ardından Cezayir, Mısır, Bahreyn, Libya ve Suriye’ye sıçrayan ve Ortadoğu’nun tüm dünyanın ilgi haline gelmesini sağlayan Yasemin Devrimi’nin Balkanlar’a sıçrama olasılığını konunun uzmanlarına sorduk. Genelde görüşler demokrasi ile yönetilen Balkan ülkelerinde bu tür olayların yaşanma olasılığının düşük olduğu konusunda birleşirken bazı uzmanlar, Yunanistan ve Kosova’daki ekonomik ve siyasal sıkıntılara dikkat çektiler. İşte görüşler;

İzmir Ekonomi Üniversitesi Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr Balkan Devlen

Ortadoğu’yu kasıp kavuran Yasemin devrimleri Balkanlara da sıçrar mı?
Balkanları yakından takip eden birçok gözlemcinin aklında bu soru var bugünlerde. Bu soruya verilebilecek kısa yanıt “hayır sıçramaz” olacaktır.
Nedenine gelince: Ortadoğu’nun aksine Balkanlardaki ülkeler, iyi ya da kötü, demokrasi ile yönetiliyorlar. Hele de Libya ya da Mısır ile karşılaştırıldığı zaman Balkanlar’ın oldukça demokratik olduğunu görüyoruz. Baskıcı rejimlerin politikaları Yasemin devrimlerinin temelinde yatıyor. Böyle bir durum Balkanlar için söz konusu değil. Balkanlardaki ülkeler siyasi olarak çok istikrarlı olmasalar dahi(örneğin Arnavutluk’ta son dönemde yaşanan siyasi gerilimler) AB perspektiflerinin olması bölgedeki aktörleri meşru siyasi zeminde tutuyor ve Ortadoğu benzeri halk ayaklanmalarına yönelmelerini engelliyor. Yasemin devrimlerinin en önemli sebeplerinden biri artan yiyecek fiyatlarının zaten çok yoksul olan halkların belini iyice bükmesi. Ekonomik olarak sıkıntı içinde olsa da Balkan ülkelerindeki halkların durumu Yasemin devrimlerinin olduğu ülkelere oranla çok daha iyi. En azından açlıktan kendini yakanlara (Tunus ve Mısır örneğinde olduğu gibi) rastlanmıyor. Son olarak Balkan halklarının 1990’lar boyunca yaşadıkları sıkıntılar ve acılar hala belleklerde taze. Sistemin ve devletin yıkılması ne demek, kaos ortamı ne demek çok iyi hatırlıyorlar. O yüzden önemli siyasi aktörlerin hepsi değişimin meşru zeminde ve yollarla olması için azami çaba göstermekte. Yukarıda saydıklarımız Yasemin devrimlerinin neden Balkanlarda bir domino etkisi yaratmayacağının sebeplerinden sadece bir kaçı. Zaten Sırbistan ve Arnavutluk’ta benzer hareketlere girişmeye çalışan muhalefetin destek bulmaması da yukarıdaki analizimizi doğrulamakta.

Sadullah Sipahioğlu(Rumeli Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı)
Yasemin isyanlarının Balkanları etkilemesi bana göre söz konusu olamaz. Balkan ülkeleri ve hükümetleri yeni olduğu için istikrarın demokrasi anlamında devam ettiği sürece isyanların olmayacağını söyleyebiliriz. Ancak ekonomik anlamda bir darboğazdan geçen Yunanistan’da isyan değil ama ekonomik bir dalgalanma olabilir.

KOSOVA’DA YOLSUZLUK SIKINTISI

Süheyl Çobanoğlu(Rumeli Balkan Federasyonu Genel Başkanı)
Arap ülkelerinin rejimi ile Balkan ülkelerinin rejimi farklı. 50-60 yıl süren diktatör rejim Balkan ülkeleri için geçerli olmadığından isyanın Balkan coğrafyasına yayılacağını sanmıyorum. Balkan coğrafyasında demokratik temayüller daha yerleşik durumda. Buna rağmen tabiî ki bazı küçük sıkıntılar baş göstermiyor değil. Kosova’daki yolsuzluk ve siyasi belirsizlikler ülkede sıkıntıya yol açıyor. Bunun yanı sıra Yunanistan’da da ekonomik kriz söz konusu ancak AB üyesi olduğu için bu konuda en fazla erken seçime giderek hükümeti değiştirebilirler diye düşünüyorum. Yasemin isyanları Balkanlara uğramadan biter geçer diye düşünüyorum.

Şuayip Toprak (Rumeli Dernekleri Federasyonu Başkanı)
Balkanlarda böyle bir kaos olamaz. Çünkü zaten Balkan coğrafyası bu durumdan yeni kurtuldu sayılır. Bu bölgede birçok ülke bağımsızlığını yeni kazandı. Çoğu ülke artık AB’ye giriş için çaba harcamakta ve olumlu sonuçlar almakta. Bu düzen oluşmuşken Balkanlarda sınırların değişeceğine ya da oynayacağına ihtimal vermiyorum. İki ülkede şu anda ekonomik ve sosyal grup farklılığı ile bazı sıkıntılar baş göstermiş olsa da bunun isyan boyuta geçeceği söylenemez. Ortadoğu’da ise bu isyanlar sonucunda bazı ülkelerde bölünmüşlük olacak, sınırlar değişecek. Tabi bu arada Ortadoğu’da devam eden kriz esnasında Türkiye’nin tavır ve tutumu tüm dünyaya örnek olacak durumda. Türkiye bugün Ortadoğu insanını kucaklayıp, yaralarını sarmalıyorsa inanıyorum ki yarın Balkan ülkelerinde de bir sıkıntı baş gösterdiğinde ilk kucak açacak ülke Türkiye’dir.

Vahap Savaşan (İzmir Balkan Federasyonu Başkanı)

Ortadoğu’nun siyasi durumu farklı, Balkanlar’ın ki farklı. Ortadoğu’nun diktatörlük rejimi bu mutlak kaçınılmaz sonu getireceği belliydi. Balkan ülkeleri ise demokrasi ile yönetildikleri için Ortadoğu’nun karışıklığı Balkan coğrafyasını etkilemez diye düşünüyorum.