Nesli yok olma tehdidi altındaki Mersin balığı böyle yetiştiriliyor

İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Sapanca İçsu Ürünleri  Üretimi Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde neslini günümüze kadar devam ettirmeyi  başaran ”karaca” ve ”sivrişka” türü mersin balığının neslinin devamı için  çeşitli çalışmalar yürütülüyor.

İÜ Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Devrim Memiş  koordinatörlüğünde yürütülen çalışmalarda, mersin balıklarının neslinin  sürdürülmesi için 2 büyük havuz kuruldu.

Havuzlarda bakımları özenle yapılan mersin balıklarının yumurta  gelişimi, belirli zaman dilimlerinde ultrasonla takip ediliyor.

Hareketleri titizlikle takip edilen mersin balıklarının, uygun zamanda  yumurtlamaları sağlanarak neslinin yok olmamasının önüne geçiliyor.

Açıklamada bulunan Prof. Dr. Memiş, mersin balıklarına  günümüzün ‘dinozorları’ denildiğini ve varlıklarının 200 milyon yıl öncesine  dayandığını söyledi.

Dünyada 26 tür mersin balığının bulunduğunu, Türkiye sularında sadece  5 türünün yaşadığını ve bunlardan 3 türün halen Türkiye sularında bulunabildiğini  belirten Memiş, “Bu balıklar 100-150 sene arasında yaşayabiliyorlar. Ağırlıkları  bir tonun üzerine çıkabiliyordu ancak günümüzde nesli tükenme tehlikesi altına  girdi.” diye konuştu.

Memiş, mersin balıklarının tatlı sularda yumurtaladığını ve denizlerde  beslendiklerini dile getirerek, şöyle devam etti:

“Bu balıkların doğada yumurtalama alanları çeşitli nedenlerle azaldı.  Bu nedenle Kültür Balıkçılığıyla nesli tükenme tehlikesi altına olan bu türlerin  üretimini gelecek nesillere taşımak için bizlere görev düşüyor. Türkiye’de  2000’li yıllardan beri bakanlıkla beraber üniversite olarak mersin balığının  neslinin devamı için Sapanca’da çalışmalar yapıyoruz. Balıklar için özel havuz  yaptık ve bu alanda onların bakımını sağlıyoruz. Mersin balıkların düzenli olarak  beslenmelerini ve kontrollerini yapıyoruz. Kış aylarında yumurtlamaya yakın dişi  ve erkekleri tespit ediyoruz. Su sıcaklığının soğuk olduğu dönemde onları  ayırarak su sıcaklığının 14-15 dereceye geldiği mayıs ayında neslinin devam için  uygun zamanda kontrollü olarak yumurtlamalarını sağlıyoruz. Mersin balıklarını  sürekli gözlem altında tutuyoruz. Amacımız yavru balık üreterek bakanlık  kontrolünde doğayla buluşturmak ve doğal ortamlarda neslinin devamını sağlamak.”

Mersin balığının uzun yaşadığı için farklı türlerin farklı üreme  sezonlarının olduğunu anlatan Memiş, yapılan bilimsel çalışmalar sonucunda  balıkların kültür ortamından yumurtlama süresini 10-15 yıldan 4-5 yıllara  düşürüldüğünü vurguladı.

“MERSİN BALIKLARINDAN ASLA VAZGEÇİLMEMESİ GEREKİYOR”

Mersin balıklarından asla vazgeçilmemesi gerektiğinin altını çizen  Memiş, balıkların nehirlerdeki yumurtlama alanlarının yok olmamasının önemli  olduğunu ifade etti.

Memiş, balıkları doğal ortamlarında bulundurmak gerektiğini aktararak,  sözlerini şöyle tamamladı:

“Çalışmalarda Tuna Nehri’nin Romanya kıyılarından bırakılan balıkların  bizim sularımıza gelebildiğini tespit ettik. Ülkemizden giden balıklar da  Karadeniz’de kıyısı olan başka ülkelere gidebiliyor. Yaşadıkları nehirde kurulan  hidroelektrik santrallerinde bu balıkların geçişine uygun balık geçitleri yapmalı  ve hareket alanlarını sınırlandırmamalıyız. Özellikle Sakarya Nehri’nde halen  varlığı tespit edilen bu balıkları yaşatabilmemiz için HES’ler üzerinde var olan  fakat çalışmayan balık geçitlerini yenileyerek balıkları doğasında yaşatmaya  devam etmemiz gerekiyor.”