Romeyika’nın Türküsü…
Bu bir belgesel filmin adı.
21 Mart 2010’da Ankara Film Festivali’nde kendi kategorisinde 2.’lik ödülü alan, İstanbul Uluslararası Film Festivali’nde ise 15 Nisan 2010 günü, 2009’un en iyi belgeselleri seçkisi kapsamında gösterilecek olan bir belgesel…
Yapımcısı ve yönetmeni Yeliz Karakütük.
Peki, neyi anlatıyor bu belgesel ve nasıl bir tabunun yıkılmasını sağladı?
Bu belgeselin önemi; Anadolu’nun ölmekte olan dili Romeyika’nın (Karadeniz Rumcası) son temsilcilerinin yitip gitmeden kayıt altına alınmış olması. Bununla birlikte; Trabzon’da bir tabu olan ve konuşulmayan bu konu hakkında yöre halkıyla, Yunanistan’da bu dili yaşatan insanların aynı belgeselde bir araya getirilmiş olması bu belgeseli özel kılıyor.
Yönetmeni Yeliz Karakütük; Romeyika’nın Türküsü adlı belgeselin sunduklarını şöyle anlatıyor:
” “Dillerin yaratıcısı sesler, seslerin yaratıcısı insanlar… İnsanların birbirleriyle kurdukları bağlar ve iletişimin en güçlü kaynağı dil… Bir insanı anlamak, hem konuştuğu dilin inceliklerine inmek kadar kolay hem de zordur aslında… Ama insanı çözümlemek için neredeyse yeterlidir” deyip çıktık yola… Amacımız kaybolmakta olan bir dilin son temsilcilerini de yitirmeden önce onların bize söyleyeceklerini dinlemek, coğrafyalarına dair pek çok hikayeyi ve türküyü kayıt altına almaktı… Serüven o coğrafyada kalmadı, bizi sürüklendiği tüm diyarlara kaçınılmaz bir biçimde götürdü… Trabzon’un Köknar Köyü’nde başlayan “kaybolan bir dilin seslerini arama serüveni”, atalarından kendilerine miras kalan hatıralarla bildikleri Karadeniz’i ve Romeyika’yı yaşatmaya çalışan 2. nesil Yunanistanlı Karadenizlilere kadar uzandı… Ardındansa kendimizi medeniyetlerin buluştuğu İstanbul’da bulduk… Çünkü dilin doğduğu Anadolu topraklarının doğusunda Romeyika yavaş yavaş ölürken, aynı Anadolu’nun batısında yeniden keşfediliyor ve müzik diliyle yeniden can buluyordu… Romeyika’nın Türküsü, Trabzon- Atina- İstanbul hattında bize anlattıkları ile yanlış anlamaları bir kenara bırakıp, Karadeniz kültürünün farklı coğrafyalardaki kardeşliğine dikkat çekiyor… “
