Türkiye’de saatler 04:17 yi takvimler 6 Şubat 2023 gösteriyordu. Kahramanmaraş pazarcık merkezli ardından elbistan merkezli olmak üzere çok şiddetli depremler meydana geldi.
Türkiye olarak biranda tarifi mümkün olmayan acılara gömüldük.
Sismik ölçümlere göre Kahramanmaraş pazarcık depremi 7.7, Kahramanmaraş Elbistan depremi 7.6, ardından Gaziantep Islahiye depremi 6.5 ve 6.4 büyüklüğünde ölçüldü.
Üç farklı merkezde ilk sarsıntı 7.7 ile henüz ne oluyor demeye kalmadan peşinden aynı bölgede ayrı 7.6 ile çok şiddetli eşi benzeri görülmemiş iki farklı deprem ardı ardına meydana geliyordu. Akabinde Gaziantep de 6.5 ve 6.4 ile ortalık beşik gibi sallanıyordu.
Ardından artçı depremler devam ediyordu.
Bu deprem sarsıntılarının çok büyük olması peşinden ölümü ve şehirleri haritan silecek yıkımıda getirdi.
Bu asrın felaketi Türkiye’de 11 şehir direkt olmak üzere toplam 18 şehri etkisi altına almıştı.
Bu şiddetli depremlerin etkisi o kadar çok büyüktü ki 1.200.000 km karelik bir alanı etkisi altına alarak kendini öldürücü, yıkıcı ve sarsıcı olarak hissettirdi.
Türkiye’nin doğusu dışında Suriye’de can kayıplarına yol açarak, Irak’dan, İran’a, Lübnan’a, Mısır’a kadar bu coğrafya’nın bütününü etkisi altına alarak ölümü, yıkımı, sarsıntıları ve çaresizliği bu coğrafyada acımsızca yaşattı.
Türkiye’nin 11 ilini asrın yıkımı ile etkisi altına alan şiddetli deprem resmi açıklanan rakamlara göre 53.537 can kaybına, yaklaşık 100.000 yaralanmaya, yüz binlerce konut, işyeri yıkılmasına ve hasar almasına asrın deprem felaketi neden oldu.
Adeta üçüncü dünya harbi benzeri nükleer bir savaşın içinden çıkan bir ülke misali gibi büyük bir can kaybı ve yıkım yaşattı bu coğrafya’ya,
Bütün bu yaşananlara rağmen Devletimizin kudreti ve şefkat eli anında devreye girerek tüm imkanlarını seferber ederek, tüm unsurlarını deprem bölgesine intikal ettirmiştir.
Deprem de hayatlarını kaybedenlerin defin hizmetleri, enkaz altında kalanları kurtarmak için acil yardım ile kurtarma müdahaleleri, heran yıkılma tehlikesi olan ağır hasarlı bina ve işyerlerinin depremden kurtulanlara ve deprem için kurtarma görevlisi olarak gelen görevlilere ve tüm canlılara zarar vermeden yıkımları, Ayrıca can kurtarma işlemlerinin yanı sıra bu canların sahip oldukları her türlü tasarrufları, deprem sonunda korumasız kalan önemli yerlerin, Banka, İşyerleri, konutlarda bulunan Altın, Kıymetli takılar, Para, Yabancı Para, kıymetli ticari eşyalar gibi pahada değerli herşey devlet tarafından mümkün mertebe koruma altına alınmıştır.
Deprem bölgesindeki ayrıca yıkım sonucu evsiz kalanlara barınma, enkaz altında kalanları kurtarma, güvenliği sağlama, arama-kurtarma, sağlık hizmeti verme, asayişi sağlama amaçlı gibi bölgeye çok sayıda görevli gelenlerin de barınması ve doyurulmasına yönelik organizasyonun süratle yerine getirilmesine yönelik Konteynır ve Çadır kentler ile seyyar yemekhaneler ve seyyar tuvaletler gibi yaşam için gerekli elzem ihtiyaç imkanlar dahilinde tesis edilmiştir.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı öncülüğünde 11 ilde 930 şantiye, 11.450 personeli ile özverili olarak gece gündüz hizmet vermeye halazır da devletimiz devam etmektedir.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının tespitine göre 11 ilde doğrudan etkili toplamda 18 ilin etkilendiği deprem de, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 6 milyondan fazla bağımsız bölüm incelediği , bu incelemeye göre hasar tespit sonucu sonrası 680 bin konut, 170 bin ticari alandan oluşan 850 bin bağımsız bölüm ağır hasarlı olarak Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tespit etmiştir.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı depremzedeler için ilk olarak geçici konutlar ve işyerleri için konteynırlarla hizmet vererek önlem almıştır.
Kahramanmaraş’ın yanı sıra Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Adana, Malatya ve Elazığ’ı vuran deprem sonrası Türkiye, uluslararası yardımı da içeren 4. seviye alarm vermiştir.
Ülke genelinde çok sayıda can kaybı, yaralımız için 7 gün süreyle milli yas ilan edilmiştir.
Türkiye genelindeki tüm ilk ve ortaöğretim okullarında ilk etapta 13 Şubat’a kadar eğitime ara verilmiştir.
AFAD, arama kurtarma çalışmalarının sona ermesinin ardından 50 bin 783 kişinin hayatını kaybettiğini resmi olarak açıklanmıştır.
Yıkıma uğrayan şehirlerimizi tekrar ayağa kaldırmak için kurulacak şehirleri bu coğrafyada sağlam zeminlere kurma çalışmaları devam eden 207 bin Konut inşaası, ayrıca ilave olarak 50 bin konut ihalesi yapılmış, 50 bin çelik malzemeli köy evlerinin bir kısmına başlanıp bir kısmı ihale aşamasına gelmiş, deprem bölgesinde yapımı süren ve ihale aşamasında olan konut ve işyeri sayısıda 307 Bin 66 ulaştığı bilgisi resmi olarak açıklanmıştır.
Yine Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının açıklamasına göre geçici barınma hizmeti kapsamında bugüne kadar 349 bin haneye toplam 14 milyar 453 milyon lira “kira destek ödemesi” yapılmıştır.
Bu kapsamda ev sahiplerine 7 bin 500, kiracılara ise 5 bin lira kira destek ödemesi devam etmektedir.
Diğer yardım ve ödemelerle birlikte deprem bölgesine toplam 106 milyar 728 milyon lira kaynak aktarıldığıda bu bilgiler arasındadır.
Deprem bölgesinde 2 milyon 302 bin binada ve 6 milyon 227 bin bağımsız bölümde hasar tespiti yapılmıştır, şu ana kadar enkaz kaldırma işleminin yüzde 91’i gerçekleştirilmiştir.
Bakanlık tarafından Hak sahipliği çalışmaları kapsamında, 389 bini konut, 40 bin 658’i iş yeri, ve 11 bin 531’i ahır olmak üzere toplam 441 bin 567 hak sahipliği belirlenmiştir.
Depremzede vatandaşların yaralarının sarılması çalışmaları kapsamında deprem bölgesinde şehir merkezleri ve köylerde 307 bin konutun yapımına başlanmıştır.
Bu kapsamda yerinde dönüşüm projelerinde konutlar için 750 bin lirası hibe, 750 bin lirası kredi, ahırlı köy evleri için 750 bin lirası hibe, 1 milyon lirası kredi ve iş yerleri için 400 bin lirası hibe, 400 bin lirası kredi 2 yıl ödemesiz ve faizsiz 10 yıl vadeyle kullanıma sunulmuştur.
Tüm kamu kuruluşları, mahalli idareler, sivil toplum kuruluşları ve gönüllülerin seferber olduğu deprem sonrası, bölgeye su, gıda, ilaç ve giyecek başta olmak üzere tüm yaşam malzemeleri hızla gönderilmiştir.
Depremlerde yıkılan 38 bin 901 binada arama, yaşam olduğu belirlenen 26 bin binada arama kurtarma faaliyeti gerçekleştirilmiştir.
Bölgede müdahale çalışmaları kapsamında 11 bin 488’i uluslararası, 35 bin 250’si arama kurtarma, 142 bini güvenlik personeli olmak üzere toplam 650 bin personel görev yapmıştır.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada bölgede 350 çadır kent alanında 645 bin çadır, 414 konteyner kentte ise 215 bin 224 konteyner kurulmuştur.
Sözün bittiği çaresizliğin dibi olan asrın felaketine hiçbir insan gücü ve teknolojinin karşı duramayacağı bir gerçeğini bu felaket insanlığa yaşatmıştır. Elbette bir takım önlemlerle binaların yapımında alıncak daha dikkatli kaliteli malzeme kullanılması, fay hattının göz ardı edilmemesi, daha sağlam zeminlere yapılaşmanın kaydırılması gibi birçok önem arzeden hayati kurallara da taviz vermeden titizlikle uyulması konusunda bireylerin kişisel inisiyatifine ve kazanç hırslarına engel olunmalıdır.
Yitirdiklerimizi elbette bu yapılan çalışmalar geri getirmeyecektir. Bundan sonra alınacak önlemler ile gelecek nesillerimize bu acılar yaşatılmayacaktır.
Dolayısıyla şuan yapım aşamasında bulunan bu hassas deprem kuşağındaki yapıların ihale aşamaları, ihaleyi alan firmaların adı altında, pas ettikleri taşeron firmalar bu taşeron firmaların yeterliliği, kullanacağı malzeme, çalıştıracağı eleman ve işçileri, yapıların yapım aşamalarının kimsenin insiyatifine bırakılmadan çok ciddi bir şekilde takip edilerek yapıların her aşaması işin ehli tarafından kontrol edilerek yol alınması insani, vicdani ve kanuni bir sorumluluktur.
Bu asrın felaketi ile tekrar yaşamın canlandırıldığı bölge insanımız başta olmak üzere, yitirdiklerimize Allah’dan rahmet, yaralılarımıza acil şifalar, bir daha böyle bir felaketi tüm insanlığın yaşamaması için Rabbimizden tüm insanlığa af ve mağfiret dilerken bugünün Miraç kandili olması münasebeti ile Tüm İnsanların ve insanlığın Miraç kandilini kutluyorum.
Allah Ülkemizi tüm beter belalardan korusun birlik, dirlik ve kardeşlik Sevgimizi daim kılsın…
